1 Mayıs ne zaman resmi tatil oldu?

Dünya çapında tüm emekçileri ve işçileri onurlandırmak için he yıl 1 Mayıs tarihinde kutlanan “Emek ve Dayanışma Günü“, ülkemizde uzun yıllardır kutlanıyor olmasına karşın 22 Nisan 2009 yılında resmi tatil ilan edilmiştir. Resmi olarak kutlanan 1 Mayıs bayramlarının tarihi ise Türkiye Cumhuriyeti kadar eskidir. Ülkemizde resmi olarak ilk defa 1923 yılında yurt genelinde kutlanan 1 Mayıs, işçi ve emekçilerin dayanışma halinde olmasını sembolize eder. Birlik halinde olma ve haksızlıklara karşı mücadele etme manasına gelen 1 Mayıs, tüm emekçilerin ve işçilerin birbirilerinin haklarını korumak için dayanışma içinde olmasını da sağlamayı hedefler. TBMM kararı ile 2009 yılında resmi olarak tanınan 1 Mayıs artık ülkemizde de resmi tatil olarak kutlanmaktadır.

1 Mayısın Tarihi

1 Mayıs Emek ve Dayanışma Bayramı, bilindiği kadarıyla 19. yüzyılın ortalarına kadar uzanan bir geçmişe sahiptir. İlk olarak Avustralya’daki taş işçileri ve inşaat sektöründe çalışan ustalar tarafından bir protesto yürüyüşü yapılmasıyla ortaya çıkan 1 Mayıs, kısa süre sonra ABD’deki işçiler ve sendikalar tarafından da kutlanan özel bir gün olmuştur. 1856 yılında günümüzde Avustralya’nın en kalabalık kenti olan Melbourne’da çalışan inşaat ve taş işçileri ağır çalışma şartlarından bunalarak bir protesto eylemi düzenlemeye karar verir. Melbourne Üniversitesi’nden başlayan protesto eylemi, parlamento binasına kadar uzanan bir yürüyüşe dönüşmüştür. Avustralyalı işçilerin 1 Mayıs tarihinde yaptığı bu yürüyüşten 30 yıl sonra ABD’de Amerika İşçi Sendikaları Komisyonu, haftada 6 gün ve günde 8 saat çalışma şartları için bir protesto eylemi düzenledi.

19. yüzyılın sonlarında ABD genelinde işçiler günde 12 saati bulan sürelerde mesai yapmaktaydı. Amerika İşçi Sendikaları Komisyonu önderliğinde organize edilen protesto kapsamında tüm çalışanlar iş bırakma eylemi yaptı ve Chicago genelinde düzenlenen eyleme yarım milyonun üzerinde insan katılım gösterdi. Ülkenin farklı yerlerinde hala siyah işçiler beyazlarla eşit haklara sahip olmadığı için protesto eylemleri düzenledi ve bu eylemlere beyazların da katılmasıyla birlikte ülke genelinde işçi ve emekçi haklarının korunmasına yönelik bir hareket başladı. 1 Mayıs 1886 yılında başlayan bu kitlesel hareket, 4 Mayıs tarihinde ABD tarihinin en kanlı günlerinden biri olarak tarihe geçen meşhur Haymarket Olayı’nın yaşanmasına kadar devam etti. 1890 yılına kadar gösterilerin yasal olarak engellenmesinin ardından yapılan görüşmeler sonrasında 1 Mayıs’ın işçi ve emekçi bayramı olarak kutlanmasına karar verildi. 8 saat mesai kabul gördükten sonra ABD dışında da pek çok ülkede işçiler günlük 8 saat çalışma hakkı kazandı ve 1 Mayıs dünya genelinde tüm işçi ve emekçilerin bayramı olarak kutlanmaya başlandı.