Abelya çiçeği nasıl yetiştirilir?
Abelya (Abelia), hanımeligiller familyasından çalıları kapsayan bitki cinslerine verilen genel bir addır. Dalları tüylü, yaprakları ılıman bölgelerde sürekli olarak yeşil kalan abelyanın yaprakları soğuk yerlerde ise kış geldiği zaman dökülür. Temmuz ayının ortasından başlayarak dallarının ucunda 15-25 cm uzunluğunda, salkım biçiminde çiçekler açan abelya çalı görünümündedir.
Anavatanı Çin olan bitki hemen hemen tüm bölgelerimizde yetişebilen bir bitkidir. İyi bir çit bitkisi olarak kullanılabilmektedir. Boyu 1,5 m ile 2 m. arasında değişmektedir. Abelyanın normal bir büyüme hızı vardır. Yazın başlangıcından sonbaharın sonuna kadar pembe beyaz renkli, 1 cm büyüklüğünde çiçekler açar. Abelyanın 1-1,5 cm büyüklüğünde, oval şekilli kenarları dişli yaprakları vardır. Yaprakları koyu yeşil renkte olup, parlak bir görüntüye sahiptir.
Abelya bitkisi daha çok kara ikliminin hakim olduğu yerlerde yarı gölge ve gölge yerlerden hoşlanır. Denize yakın bölgelerde güneş ve gölge her mekanda rahatlıkla kullanılabilir. Su istekleri bir bahçe bitkisinin ki ile aynıdır. Hava sıcaklığının –5 ve altına düştüğü yerlerde yapraklarını dökebilir ancak bahar mevsiminin aylarında hızlı olarak kendisini toparlar. Ancak çok soğuk havalarda bitki korunmalıdır. Çok şiddetli don olaylarından zarar gören bir bitkidir. Bitki en düşük -10 C dereceye kadar dayanabilmektedir. Daha düşük sıcaklıkta ise bitki ölür.
Abelya iyi drenajlı ve geçirgen toprakları sever. Humuslu ve kumlu topraklarda gelişimi çok daha iyi olmaktadır. Bitkinin toprağı mutlaka düşük nemli olmalıdır. Çok nemli toprakları fazla sevmez. Orta düzeyde tuza dayanıklıdır. Bitkinin çiçek açma zamanı genel olarak Temmuz-Ekim ayları arasıdır. Gösterişli, beyaz veya pembe renkli, çanak yapraklar kırmızımsıdır. Meyve içerisinde 1 tane tohum bulunur.
Abelya parlak yaprakları nedeni ile tropik bahçe tarzında tesis edilen bahçelerde kullanılmaya elverişli olan bir bitkidir. Ayrıca minyatür boyuttaki yaprakları ve çiçekleri, zarif görüntüsü abelyayı oriental bahçeleri içinde ideal bir bitki yapar. Abelya sarkık formundan dolayı yerde olduğu kadar büyük çiçek saksılarında veya kaplarda da kullanılmaya son derece elverişlidir. Orta yükseklikteki istinat duvarlarından sarkıtıldığında duvar daha dekoratif bir görüntüye kavuşur. Abelya sıra halinde dikildiğinde sınırları belirleyecek çit bitkisi gibi kullanılabilir. Yaprak veya bitkinin başka bölümlerinin dökülmesi söz konusu olmadığından dolayı temiz bir bitkidir. İstenirse budanıp şekli kontrol altında tutulabilir.
Erken ilkbahar aylarında son yıl dal ve sürgün çelikleriyle ya da daldırma yöntemi ile, yaz aylarında ise sera ortamında yeşil çelikler ile üretilebilir. Yarı odunsu sürgünlerden alınan yeşil çelikler sonbahar ve yaz aylarında köklendirilebilmektedir. Çeliklerin köklenme süresince sisleme ünitesinde tutulması ve çeliklere dikimden önce köklendirme hormonu uygulanması olumlu etki yapar. Odun çelikleri ile üretim daha çok sonbahar ve kış dönemlerinde yapılabilmektedir.
Abelya bitkisi 14 cm. çapında ve yaklaşık 2 litre hacmindeki polietilen ambalajlarda, torf+organik gübre karışımı bir harç içinde dikilerek satışa hazır hale getirilir. Bitkilerin boyu saksıyla beraber yaklaşık olarak 40 cm.dir.
Abelya bitkisinin dikeleceği bahçe toprağını analiz ettirmek ve sonrasında toprağın besin maddesi içeriğine göre gübreleme yapmak gerekir. Gübreleme amacıyla; bir litre suyun içerisine tropikal bitki besini ürününden, kışın iki haftada bir kapak yazınsa haftada bir kapak karıştırıp bitkinizin dibine dökmek ve sonrasında sulama yapmak gelişimini sağlar.
Abelya çeşitleri şunlardır:
1. Abelia macrotera – (Çin)
2. Abelia biflora – (Çin)
3. Abelia buddleioides – (Çin)
4. Abelia chinensis – (Çin)
5. Abelia forrestii – (Çin)
6. Abelia dielsii – (Çin)
7. Abelia coriacea – (Meksika)
8. Abelia corymbosa – (Orta Asya)
9. Abelia curviflora – (Japonya)
10. Abelia engleriana – (Sichuan, China)
11. Abelia fargesii – (Japonya)
12. Abelia aitchinsonii
13. Abelia floribunda – Meksika
14. Abelia integrifolia – (Japonya)
15. Abelia ionostachya – (Japonya)
16. Abelia mexicana – (Meksika)
17. Abelia mosanensis – (Kore)
18. Abelia occidentalis – (Meksika)
19. Abelia parvifolia – (Çin)
20. Abelia serrata – (Japonya)
21. Abelia spathulata – (Japonya)
22. Abelia speciosa – (Meksika)
23. Abelia tomentosa – (Japonya)
24. Abelia taihyonii – (Kore)
25. Abelia triflora – (Himalaya)