Açıktan atama nedir, nasıl yapılır?
Her yıl KPSS sınavlarının ardından sıkıntılı bir bekleyiş içine giren adaylar arasında adından söz edilen ve çoğu insan hakkında pek fazla bir şey bilmemesine rağmen umut beslediği “açıktan atama”, ataması yapılmayan adayların “oldukça büyük bir çoğunlukla” mülakatla yapılan atama türüdür. Ancak bu aşamada açıktan atama kavramının devlet gözündeki tam anlamı ile ülkemizdeki adaylar arasında algılanan şeklinin birbirinden farklı olabileceği de unutulmamalıdır. Her yıl ÖSYM tarafından yapılan atamaların ardından herhangi bir yere atanamayan yani açıkta kalan adaylar, açıktan atamadan yararlanarak göreve başlayabilir. Açıktan atamalarda genellikle mülakat olur ve çoğu zaman da ilgili kurum mülakat haricinde adayları kendi hazırladığı bir sınava da tabi tutar.
Adalet Bakanlığı tarafından açılan ve her yıl adayların büyük bir merakla beklediği atamalar, en çok bilinen açıktan atamalardan biridir. İnfaz ve koruma memurluğu, zabıt katipliği veya mübaşir gibi meslekler ile ilgili yapılan bu açıktan atamalara mühendislik ve mimarlık gibi diğer birçok meslek grubu da dahil edilebilir. Açık atamalardan önce ilgili kurum tarafından alınacak aday sayısı belirlenir. Kontenjan olarak da bilinen aday sayısının belirlenmesinin ardından ilgili kurum bu sefer de bir baraj puanı saptar. Kontenjan oluşturulmasına geçildiğinde belirlenen baraj puanın üzerindeki adaylar, aldıkları puana göre sıralanır.
Açıktan atamanın sonraki aşamasında eğer kurum bir ön sınav şartı belirtmişse, adaylar belirlenen sıra dahilinde bu sınava girer. Açık kadro için bir sınava girilmesi gerekiyorsa adaylar sınava girdikten sonra kurumun sınav sonuçlarını değerlendirmesi için belirli bir süre beklenir. Bu süre, ilgili kurumun belirlediği alınacak aday sayısına ve başvuran aday sayısına göre değişim gösterebilir. Açık kadronun gerektirdiği sınava giren ve değerlendirme sonucunda başarılı olarak görülen adaylar, son aşama olan mülakata çağırılır. Açık kadronun gerektirdiği niteliklere ve kurumun aradığı özelliklere göre içeriği değişen mülakat sonucunda kadro için gerekli vasıfları taşıdığına inanılan adayların ataması yapılır.
Kurumların mülakat öncesi sınav uygulamasını tercih etmesi birçok farklı nedenden ötürü olabilir. Ancak bazı kurumlar sınavsız olarak doğrudan mülakat yolunu tercih eder ve adaylar mülakatı geçtiği takdirde doğrudan atama aşamasına geçilir. Burada belirtilmesinde yarar var ki, açık atama uygulamasıyla kurum bünyesine sözleşmeli personeller alınabildiği gibi kadrolu devlet memuru alımı da yapılabilmektedir. Hem kadrolu devlet memuru hem de sözleşmeli personel alımlarında açıktan atama yöntemi uygulanabilir. Açıktan atamalar ÖSYM tarafından belirlenen normal atama tarihleri dışında yapılır. Son olarak açıktan atama yapılması için her zaman kurumda personel ihtiyacı olması gerektiği de unutulmamalıdır.