Adenium çiçeği nasıl yetiştirilir?
Zambakgiller familyasından olan Adeniumun anavatanı, Doğu ve Güney Afrika, Arabistan Yarımadası ve Hint Okyanusu’ndaki Sokotra Adası’dır. Doğal koşullarında 0,5-1metre arasında boylanabilen bu bitkiler, saksıda yetiştirildiğinde 50-60 cm kadar uzarlar. Bu durumda bonsai görünümü alırlar. İyi bir salon bitkisi olarak kullanılan, sıcak iklim bölgelerinin bol güneşli, aydınlık ve az nemli ortamlarını seven Adeniumun yaz mevsiminde kapalı yerlerden açık havaya çıkartılması gelişimi açısından daha uygundur. Ayrıca bütün zambakgiller familyası bitkileri gibi, bu bitkinin de içindeki sulu özü zehirlidir.
Beyaz,pembe,mor renklerde çiçekli olan Adeniumun çiçeklenmesi Nisandan Ağustos ayına kadar devam etmektedir. Bu bitki bütün yıl boyunca güneşli bir ortamda bulundurulmalı, kışın ise ışık almayan ve serin bir yerde muhafaza edilmelidir.
Nisan ayından ekim ayına kadar toprağını nemli tutmak gerekmektedir. Kışın ise sulama çok az yapılmalıdır. Yalnızca kök kurumayacak kadar sulanması yeterli olacaktır. Gelişme dönemi boyunca iki hafta arayla sulama suyuna besin karıştırılmalıdır. Ekim sonrası 10 günlük süre boyunca , ekim toprağı günde 2-3 kez bol bol sulanır. İlk iki yaprağı çıkana kadar sulamaktan çekinmeyin. Toprağınız geçirgense su süzülüp gidecektir.Zaten arzu ettiğimizde budur. Yine havanın güneşli, ısının 20 derecenin üstünde olması gerektiğini hatırlatalım.
Adenium tohumları çok kolay çimlenme özelliğine sahiptir. Çimlendirilmesi için ortalama ısı 20°C – 30 °C olmalıdır. Tohumları ekmeden önce temiz, klorsuz, içme suyunda 3-4 saat bekletmek gerekir. İlk hafta , ekim yapılan toprak sık sık sprey yardımıyla bol bol sulanmalıdır. Filizlenip iki yaprak verdiği zaman sulama yapılmalıdır. Bütün bu süreç , ekimden filizlenmeye kadar yaklaşık10 gün sürmektedir.
Tohum ekilirken yüzeye yatay olarak konur. Derinlik, ekim toprağına göre yüzeyden -0 cm- ile 1 cm arasında olabilir. Tohumlar daha derine ekilmemelidir. Adenium toprağına ekimlerde filizlenme başarısı ortalama % 90’in üzerinde olmaktadır. Toprağın steril olmasına , çok geçirgen olmasına, en az %40 dere kumuyla karıştırılmasına dikkat edilmelidir.
Büyüme sırasında ortam ısısı 22-35 °C derece olursa büyüme daha iyi gerçekleşir. 2 ay içinde gövde kalınlığı 2 cm’e kadar ulaşır. Bu sürede boyunca gübreleme yapılmasına gerek yoktur. 2 ay sonra filizlenme tamamlanınca, adenium gübresi üzerinde yazılı şekliyle hazırlanıp, bitkiye spreyle 2 haftada bir uygulanmalıdır.
Bitki 10 cm olunca , 8 cm genişliğinde içi adenium toprağı ile dolu olan saksıya alınmalıdır. Saksı değişiminde bonsai yapmak isteyenler, kök tekniklerini uygulayabilirler. Kazık kök budaması gerçekleştirilmelidir. Toprak altına yerleştirebilecek olan bir taş ile saçak kök gelişimini şekillendirebilir.
Adenium gelişim aşamasında her 10- 15 günde bir spreyle gübrelenmeli, gübreleme uygulamalarında bitkinin tepkisi gözlenerek süre daraltılıp, uzatılmalıdır. Toprak mutlaka geçirgen olmalı, ekim saksılarının drenajı ise iyi olmalıdır. Toprağa doğrudan gübre ilavelerinde toprak yapısını bozacak, kök diplerinde boğulma ve tıkanma yapacak uygulamalardan kesinlikle kaçınmak gerekir.
Çiçeklenme ekimden sonra ilk yıl içinde görülecektir. Adenium hızlı büyür ve çiçeklenir. Çimlenme sırasında yarı gölge fakat aydınlık ve sıcak yerde tutulan tohumları , bitki gelişince güneş altına ekimi takip eden yaz almak gerekir. Toprak yüzeyi kurudukça yaz boyu sulama yapılmalıdır.
Her bitki çevresindeki başka bitkilerle polenlenebilir veya anaç bitkinin özelliklerini taşıyıp farklı bir çiçek açabilir. Yetiştirecek olan adeniumları birbirleri ile polenleyerek yepyeni adeniumlar yetiştirmek mümkündür.
Çelikle üretimini yapmak mümkündür. İlkbahar sonunda bir dal alınır. İki gün bekletildikten sonra toprağa ekilir.