Ağrısız doğum nasıl yapılır?

Ağrısız doğum yöntemi anne adaylarının doğumlarını ağrısız olarak yapmalarına olanak verir. Doğum eylemi kadınların yaşamları boyunca çektikleri en ağrılı durumlardan biridir. Doğumda oluşan ağrılar annenin acı çekmesine ve bu yüzden stres altında olmasına sebep olurken, doğumun ardından yorgun düşmesine neden olur. Bu yüzden normal doğumlarda belden omurgadan epidural aralıktan yapılan uyuşturma işlemiyle ağrısız doğum yapmalarına olanak sağlamıştır.

Ağrısız doğum uygulaması ne zaman yapılır?

Anne adaylarının doğum başlangıcından önce rahim kasılmalarının düzenli hale gelmesinin ardından, rahim ağzının olması gerektiği gibi % 60-70 oranında incelmesi ve rahim ağzının 4 cm kadar açılması durumunda ağrısız doğum uygulaması yapılmaktadır. Bu uygulamanın daha erken yapılması doğumun gecikmesine, geç uygulanması da annenin gereksiz ağrı çekmesi ve ağrılardan dolayı epidural anestezinin yapılamamasına sebep olabilir. Bu nedenle anestezi en uygun zamanda yapılmalıdır.

Ağrısız doğum nasıl yapılır?

Anne adayının bel bölgesinde bulunan duramater zarı etrafına yani epidural alana analjezik ilaçların enjeksiyonu yapılarak uygulanır. Yapılan işlem sadece uygulanan alanda yani doğum ağrılarının hissedildiği alanda uyuşmaya neden olur. Bu işlemden sonra anne adayı doğum ağrılarını baskı ve dokunma gibi hisseder. Ağrı hissetmediği için ve bölgede tamamen hissizlik oluşmadığından anne adayı yürüme ve diğer eylemleri rahatlıkla yapabilir. Anne adayı doğuma kendini rahatsız etmeyen kasılmalarla girer ve doğuma aktif olarak katılım sağlar. Zaten uygulamanın bu şekilde yapılmasının amacı da budur. Yapılan işlem 3 aşamada gerçekleştirilmektedir. Bunlar;

• İlk aşamasında anne adayı pozisyonunu alır ve uygulama yapılacak bölge steril edilir. Ardından üzeri steril örtülerle kapatılır. Bu önlemler bölgede enfeksiyonları önlemek için yapılmaktadır.
• İkinci aşamasında cilt ve cilt altı çok ince bir iğneyle uyuşturulmaktadır. Anne adayı burada sadece iğnenin girişini duyar.
• Üçüncü aşamasında epidural alana uç tarafı künt olan özel bir iğneyle bir katater yerleştirilmektedir. Buradan bölgede uyuşmayı sağlayacak kadar analjezik ilaç verilmektedir. Bu aşamada anne adayının uygulama yapılıncaya kadar, kısa bir süre hareketsiz kalması gerekir. Kataterin buraya yerleştirilmesinin amacı yapılan anestezik ilacın etkisi geçince, yeniden uygun dozda ilaç vermek içindir. Katater buraya omuzdan alerjik olmayan flaster yardımıyla sabitlenir. Yumuşak bir maddeden yapılmış olan katater, ince bir yapıdadır. Buradan otomatik pompalar kullanılarak gerektiği kadar ilaç verilmektedir. Hatta anne adayları kendileri bile pompada olan düğmeye basıp, ağrıları hissettiğinde kendine ilave dozda ilaç verebilir. Bu durum hasta kontrollü analjezi (PCA) olarak tanımlanmaktadır. Doğumdan sonra kataterin yerinden çıkartılması son derece kolay bir işlemdir.

Epidural anestezi uygulaması normal doğumda sadece doğum ağrısını gidermek amacıyla yapılır. Sezaryen doğumlar sırasında epidural aralığa daha fazla ilaç verilir. Bu nedenle epidural anestezide motor kaybı olmadığından, dokunma hissedilir ve bacaklar rahatlıkla oynatılabilir. Anestezi düşük oranda tutulduğundan, anne adayı doğum sırasında bile yürüyebilir.

Ağrısız doğumun riskleri var mıdır?

Bu uygulamada en fazla görülen risk tansiyon düşüklüğüne sebep olmasıdır. Bunu önlemek için, uygulamadan önce kadına damar yolundan bir litre kadar sıvı verilir ve damar yolu doldurulur. Bundan başka uygulama sonrasında baş ağrısı, yetersiz miktarda anestezik madde verilmesinden tek taraflı anestezi oluşması, ilaçlardan dolayı alerjik döküntüler, enfeksiyon, az oranda olsa ıkınma hissinin yok olmasıyla doğumun uzaması, uygulamanın ardından idrar yapmakta güçlük çekilmesi ve nadiren felç oluşması olası riskler arasındadır. Uygulama uzmanlarca yapılırsa, bu sorunların gelişmesi son derece nadir olarak görülür.

Ağrısız doğumun avantajları nedir?

Bacaklarda uyuşukluk ya da ağırlık hissi oluşmadan doğum ağrılarının yok edilmesi yani mobil ağrısız doğum hamileler için olanaklı hale gelmiştir. Uygulamadan sonra hastalar yürüyebilir, sersemlik meydana gelmez ve bağırsak hareketlerinde sorun olmaz. Anne adayının psikolojik olarak rahatlama ve kas spazmının çözülmesiyle normal doğum yapma şansı artmaktadır. Doğum stresinin yenilmesi ve kaslarda rahatlık sağlayan bir yöntemdir. Doğum ağrıları sadece baskı ve kasılma olarak hissedilmektedir. Kasılmalarla beraber ıkınma oluştuğundan, doğum daha çabuk biter ve daha dinç hissedilir. Doğumdan sonra anne bebeğiyle daha çabuk iletişim kurabilir.

Ağrısız doğum kimlere uygulanamaz?

• Bu uygulama kanama bozukluğu bulunanlara
• Uygulama bölgesinde enfeksiyon ya da yanık olması halinde
• Pıhtılaşmayı önleyici tedavi uygulananlara
• Anne adayının uygulamayı yaptırmak istememesi durumunda ağrısız doğum uygulaması yapılmaz.