Ahmet Adnan Saygun kimdir?
7 Eylül 1907 tarihinde İzmir’de doğan Ahmet Adnan Saygun, 6 Ocak 1991 tarihinde İstanbul’da pankreas kanseri nedeni ile vefat etmiştir. Türk Beşleri içinde yer almış olan, çağdaş Türk müziğinin temsilcisi önemli bir bestecidir. Ahmet Adnan Saygun, T.C. Devlet Sanatçısı unvanını almış ilk sanatçıdır. Soyadı Kanunu çıktığında “Saygın” soyadı alınması için yapılan başvuru bu soyadının daha önce alınmış olması nedeniyle reddedilmiş, “Saygun” olarak soyadı revize edilmiştir.
İzmir’li köklü bir aileden olan Mahmut Celalettin Bey, Konya’dan İzmir’e göç edip yerleşmiş bir ailenin kızı olan Zeynep Seniha Hanım’ın oğlları olan Ahmet Adnan Saygun ilkokul öğenimini İttihat ve Terakki Numune Sultanisi adlı çağdaş eğitimin öncüsü bir okulda tamamlamıştır. Sanat dersleri ağırlıklı olan bu okulda Ahmet Adnan Saygun’un sanata olan büyük yeteneği keşfedilmeye başlamıştır. Piyano derslerine ağırlık vererek önemli hocaların yanında piyano çalışmalarına başlamıştır. 1922 yılında Macar Tevfik Bey’in öğrencisi olmuştur.
Devlet bursu ile yurtdışında eğitim alabilmek adına açılan ilk sınavı annesinin vefatı nedeniyle kaçıran Ahmet Adnan Saygun’a şans ikinci kerede gülmüş olup, 1928 yılında bu bursu alarak Paris’e gitmiştir. Kompozisyon, füg, kontrpuan, armoni, org üzerine çok değerli hocalardan dersler almıştır. Paris’te bulunduğu yıllara denk gelen 1927-1928 yılları arasında Re Majör Senfoni’yi besteleyen ünlü sanatçı, yine aynı dönemde bestelediği “Divertissement” adlı eseri ile Paris’te bir yarışmada ödül kazanmıştır.
Ahmet Adnan Saygun 1931 yılında ülkeye dönüp, Musiki Muallim Mektebi’nde hocalık yapmaya başlamıştır. Atatürk’ün talebi ile, o dönem Türkiye ziyaretine hazırlanan İran Şahı Rıza Pevlevi için ilk Türk Operası olan Op. 9 Özsoy Operası’nı bestelemiştir.
1934 yılı Kasın ayında Atatürk kendisinden bir talepte daha bulunmuş olup, bu talep neticesinde Cumhuriyet insanının doğuşunu anlatan Taşbebek Operası’nı bestelemiştir. İlk kez 27 Aralık 1934 gecesi çalınan bu besteyi seslendiren orkestrayı, çok rahatsız olduğu halde, bizzat Ahmet Adnan Saygun bizzat yönetmiştir.
Ahmet Adnan Saygun’un eserlerinden bazıları şu şekildedir:
- Divertimento
- Suit
- Ağıtlar
- Sezişler
- Kızılırmak Türküsü
- Manastır Türküsü
- Özsoy
- İnci’nin Kitabı
- Taşbebek
- Bir Orman Masalı
- Yunus Emre Oratoryosu
- 1. Senfoni
- 2. Senfoni
- Partita
- Üç Ballad
- 1. Piyano Konçertosu
- 2. Piyano Konçertosu
- Viyola Konçertosu
- Kumru Efsanesi