Ajitasyon nedir?

Kişilerde ruh bozukluğu nedenlerine ve çevrenin tutum ve davranışlarına bağlı ortaya çıkan davranışsal ve ruhsal heyecanlılık olarak yaşanan aşırı tutarsız davranış şekli ajitasyon olarak tanımlanır. Toplumda oldukça yaygın olarak görülen bir durumdur. Bu durum normalde tek başına bir hastalık olarak meydana gelmez. Genellikle diğer psikiyatrik bozukluklarla birlikte meydana gelmektedir. Öngörülmüş olan ajitasyon, psikiyatrik hastalıklarda belirli zamanlarda klinik tabloya eşlik edecek sözlü ya da yıkıcı davranışsal bozukluklar olarak görülür. Ajitasyonun olması için kişide psikolojik bir rahatsızlığın olması gerekir.

Ajitasyon nasıl ortaya çıkar?

Kendini farklı şekillerde ortaya çıkarmış olan ajitasyon, genellikle davranışsal ya da ruhsal heyecanlılık, tutarsız kabul edilmiş davranış olarak belirir. Kelime anlamıyla huzursuzluk olan ajite kişide belirgin bir şekilde huzursuzluk oluşur. Başlangıç döneminde konsantrasyon ya da relaksasyon bozukluğuyla ortaya çıkan, subjektif kuruntulardan kaynaklanan huzursuzluk durumudur. Relaksasyon kişide görülen gevşeme halidir. Gerilme insanlarda her zaman oluşan sorunlardan biridir. Gerilmeden sonra kişinin yaşadığı hal gevşemedir. Gevşeme döneminde kişiler bedeni rahatlatan hareketler yaparlar. Esneyebilir, kaslarını gevşetmeye çalışabilir, düşüncelerini dağıtabilirler. Bu gevşeme döneminde veya konsantrasyon bozukluğunda ajitasyonun yaşandığı görülür. Ancak bu huzursuzluktan hemen önce, kişide gözlemlenen tekrarlayıcı, amaçsız davranışlarda da ajitasyon belirlenir.

Ajitasyon neden olur?

Ajitasyonun görülme nedeni ve şiddeti birbiriyle ilişkili bile olsa, farklılıklar olabilir. Küçük davranış değişimleri ise çoğunlukla belirsiz ve gerginlikle ilgilidir. Hasta devamlı bir hareketlilik halindedir, sürekli ayağını oynatır, üstünü düzeltir, elindekini oynatır, oturduğu yerde bile sürekli kıpırdanma gibi davranışları buna örnek olarak gösterilir. Nadiren görülse de, şiddetli yaşanan ajitasyon daha çok depresif hastalarda görülür. En çok görülen envolüsyonel melankoli halinde yani bir tür orta yaşlı kişilerde görülen depresyonda ajitasyon oluşabilir. Bu durumdaki hasta uzun süre kendi işlerini bile göremez hale gelir. Yerinde duramama, devamlı olarak dolaşma, elleri ovuşturma gibi belirtiler meydana gelebilir.

Ajitasyon tedavisi nasıl yapılır?

Ajitasyonun tedavi edilmesinde öncelikle altta yatan psikiyatrik hastalığın tedavi edilmesi sayesinde sağlanabilir. Bu nedenle hastalarda önce mevcut hastalığa yönelmeli ve bu rahatsızlık tedavi edilmeye çalışılmalıdır. Buna etken olan depresif rahatsızlıklar genellikle ilaçlara cevap verir, ajitasyon ortaya çıktığında ise başka ilaçlar kullanılır. Tedavi döneminde ortaya çıkan ajitasyon sorununda fenotiazin ilaçlar etkili olur, şiddeti az olan depresyonlarda ise ajitasyonun kontrol edilmesi için medazepam, benzodiazepin gibi ilaçlar kullanılır. Ancak tedavi için kullanılan ilaçların bir kısmı ajitasyon oluşma nedeni olabilir. Bu yüzden ajitasyon tedavisi oldukça hassastır. Kullanılan ilaçlarda dozlar iyi ayarlanmalıdır. Hastalara gereksiz ilaç yüklemesi yapılmamalı, bazı dönemlerde kullanılan depresan ilaçları kesilmelidir.

Ajitasyon tedavisinde kullanılan bitkisel kürler

Hastaların durumu fazla ağır değilse, ajitasyon tedavisi için ve onu rahatlatmak adına bazı bitkisel reçetelerden faydalanılabilir. Hastada uyku getirip, algılarını yavaşlatacak onu rahatlatacak bitkisel karışımlar uygun olacak zamanlarda kullanılmalıdır. Yani kişinin araç kullanmayacağı, önemli bir cihazla ilgilenmeyeceği zamanlarda uygulanmalıdır. Bunun için kullanılacak bitkiler kedi otu kökü, oğul otu yaprağı ve şerbetçi otu çiçeği olabilir. Bu bitkilerin tamamı ya da ikisi karıştırılarak hazırlanan çayın hastada rahatlatıcı etkisi olur. Çayı hazırlarken kaynatmadan, sadece demleme yöntemi kullanılmalıdır. Demlemenin 10 dakika kadar yapılması yeterli gelir.