Akıcılık nedir?
Akıcılık, edebiyat alanında cümle ya da metinin kolayca okunabilirliğini ya da dinlerken kulağa hoş gelmesini anlatan bir özelliktir. Metnin takılmadan, kolaylıkla söylenir haline gelmesine akıcılık denir. Diğer bir adı Âheng-i selâsettir.
Okunan metinde akıcı bir dil her zaman tercih sebebidir. Anlam kargaşaları, sık tekrarlanan sözcükler, uzun ve yorucu cümleler her daim akıcılığı engelleyen unsurlardır. Bunlardan arındırılmış ve akıcı bir üslup kazandırılmış bir yazı daha kısa sürede daha hevesle ve keyifle okunur ve genelde kişide devamını okuma isteği uyandırır.
Türk edebiyatında yazılarında ve eserlerinde akıcı üslubu en iyi kullanan yazarlarımız arasında Ahmet Hamdi Tanpınar, Fatih Rıfkı Atay, Sait Faik ve Orhan Kemal’i saymak mümkündür.
Yazıda akıcılığı sağlamak için:
- Anlamca açık ve kolay anlaşılan sözcükler seçilmeli.
- Anlatılmak istenen fikri tam olarak yansıtan kelimeler seçilmeli.
- Sözü uzatmak yerine kısa ve öz anlatılmalı.
- Aynı sözcüklerin tekrarından kaçınılmalı.
- Uzun cümlelerin başı ile sonu uyum içinde olmalı.
- Devrik cümleler kullanılabilir. Ancak içinden çıkılmaz, anlaşılması zor cümleler oluşturmamaya dikkat edilmeli.
- Sürekli kısa ya da sürekli uzun cümleler yerine; kısa ve uzun cümlelerin karışık kullanılması yazıya ahenk katar.