Amniyotomi nedir, neden yapılır?
Bebek anne rahminde büyümeye devam ederken, amniyon adı verilen bir kesenin içinde bulunmaktadır. Amniyon zarıyla çevrilmiş olan kesenin içinde bebek ve içinde yüzdüğü amniyos sıvısı vardır. Bazı doğumların olması zor olduğu için, dışarıdan müdahale edilmesi gerekebilir. Bu müdahaleler sırasında amniyotomi yani su kesesinin açılma işlemi gerçekleştirilebilir. Bu bazı doğumlarda mutlaka gereken bir uygulamadır. Kesenin etrafında olan amniyon zarının açılması, suların gelmesi ya da su kesesinin patlaması olarak tanımlanabilir. Doğum eylemi başlamadan önce amniyos kesesi açılırsa, bu durum erken membran rüptürü olarak adlandırılır.
Doğum yapan anne adayında su kesesinin dışarıdan müdahaleyle açılmasına amniyotomi denir. Bu yapılanla bebeğin içinde olduğu amniyos sıvısı boşaltılır. Muayene yapılırken doktor çubuk şeklinde bir alet kullanarak, su kesesini açar. Kadın bu yapılanı hiçbir şekilde hissetmez. Amniyotomi doğumun hızlandırılması ve amniyos sıvısının niteliğinin incelenmesi için yapılabilir. Bu sıvı çoğunlukla berrak bir renktedir. Fakat bebek mekonyum yani kakasını yaptığı zaman sarı kahverengi renkte olur. Doğumun miadı geldiğinde ya da miadına yakın dönemde gebelerin su kesesi açıldığında, genellikle birkaç saat içinde başlayan düzenli kasılmalarla doğum eylemi başlamış olur.
Amniyotomi (Su kesesinin açılması) neden yapılır?
Doğum eyleminin başlatılması için: Su kesesinin müdahaleyle açılmasıyla hem basınç değişimi, hem de bu sırada salgılanan bazı maddelerin yardımıyla doğum eylemi başlatılır. Doktor doğum eyleminin başlatılması için su kesesini açabilir. Bu tek başına yapılabileceği gibi, doğumun başlatılmasını sağlayacak başka yöntemlerle ve ilaçlar kullanılarak aynı anda yapılabilir.
Doğumun hızlandırılması için: Su kesesinin açılması doğum eyleminin genellikle daha hızlı ilerlemesine neden olur. Doğum eylemi başladığında anne adayında yeterli kasılma yoksa ya da doğum beklenen şekilde ilerlemiyorsa, amniyotomi yapılarak doğum eyleminin hızlanmasına çalışılır.
Bebeğe erişmek için Bazı gebeliklerde bebeğin değerlendirilmesi için kafa derisine monitör yerleştirilmesi gerekli olabilir. İnternal mönitörüzasyon denen bu uygulama ülkemizde fazla tercih edilmez. Bebeğin kafa derisine erişme ve İnternal mönitörüzasyon uygulanmasında amniyotomi yani su kesesinin açılması gerekir.
Mekonyum varlığının araştırılması
Bebeğin doğum sırasında herhangi bir şekilde sıkıntıya girmesi halinde, bebeğin ilk tepkilerinden biri kakasını yapmak olur. Mekonyum denilen bu maddenin varlığının araştırılması için, su kesesinin açılmasına karar verilebilir. Bunu anlayabilmenin tek yolu budur. Mekonyum olmadığında, su berrak şekilde olur. Mekonyumlu olduğunda suyun rengi sarı kahverengi olur.
Amniyotomi (Su kesesinin açılması) nasıl yapılmaktadır?
Amniyotomi gebe kadının muayenesi sırasında, plastikten üretilen ucu kanca şeklinde steril bir alet kullanılarak yapılır. Yapılanlar her zaman olan normal muayeneden farklı olmaz. Su kesesinin açılmasında, anne adayı herhangi bir ağrı hissetmez. İçerde olan sıvının vajinadan dışarıya akmasıyla, hafif bir ılıklık hissedilir. Bazı kadınlarda doğum anına kadar az miktarda sıvı gelir. Su kesesinin açılmasıyla birlikte, kadında rahim kasılmaları sıkça ve şiddeti artan derecede olur.
Amniyotomi (Su kesesinin açılması) riskleri olan bir uygulama mıdır?
Her işlemde olduğu gibi, amniyotomi öncesinde anne adayının durumuyla ilgili bir değerlendirme yapılmaktadır. Su kesesinin böyle açılması için, kadının rahim ağzında az da olsa biraz açıklığın olması gerekmektedir. Bebeğin başının da çok yukarıda olmaması gerekmektedir. Bebeğin başı yukarıda olduğu takdirde, su kesesi açıldığında ani şekilde dışarıya akan sıvıyla beraber göbek kordonu rahim ağzından geçerek dışarıya çıkabilir. Bu olan durum kordon sarkması olarak adlandırılır. Nadiren tehlikeli olduğu zaman hemen gebe kadının sezaryene alınması gerekir. Su kesesinin bebeğin dış dünyadan korunacağı bir bariyer olduğu için, bu işlemin zamanlaması da önemlidir.