Antalya’nın tarihi eserleri nelerdir?
1- Alara Han
Alara Han; Alanya- Antalya karayolunda üzerinde Alanya’ya 15km uzaklıktadır. Alara Kalesi’nin yamacındaki Alara Han’ı 1231 yılında Selçuklu Sultanı I.Alaaddin Keykubat tarafından, tamamen kesme taştan ve son derece sağlam bir şekilde yaptırılmıştır.
Alara Han girişinde yazıt ve iki aslan başı bulunmaktadır. Savunma önlemleri düşünülerek yapılmış olan Han, dikdörtgen bir kale niteliğindedir.
2- Alara Kalesi
Alara Kalesi, Alanya’nın 37 kilometre batısında, Alara Çayı yatağı üzerindeki bir dağda kurulmuştur. Alara Kalesi’ne, Alara Çayı kenarındaki tünellerden, dik ve virajlı yollardan geçerek ulaşılmaktadır. Alara Kalesi, Alanya’nın fethinden sonra, 1232 yılında Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat tarafından yaptırılmıştır. İpek yolu üzerindeki Alara Kalesi, Alara Çayı kenarında handa mola veren kervanların güvenliğini sağlamak için yaptırılmıştır.
3- Kızıl Kule
Kızıl Kule, adını alt kısımdaki kızıl taşlardan ve üst kısımdaki tuğlalardan almıştır. Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat tarafından 5 yıl sürmüş olan kuşatmadan sonra yaptırılmıştır. Kızıl Kule üzerindeki kitabeye göre; 1226 yılında Kettanizade Ebur Rahaoğlu Halepli Ebu Ali tarafından yapılmıştır. Kızıl Kule, denizden gelebilecek saldırılara karşı korunmak için yapılmıştır.
4- Noel Baba Kilisesi
Noel Baba Kilisesi, Demre’nin ünlü tarihi yapıtlarından biri olup Kaş ve Finike arasında bulunmaktadır. Noel Baba olduğu sanılan Aziz Nicholaos’ın ölümünden sonra yapılmıştır. Yaşadığı dönem boyunca çeşitli mucizeleri gerçekleştiren Aziz Nicholaos, yoksulların, zor durumda kalanların ve özellikle çocukların koruyucusuydu. Nicholaos, Myra’da yaşamını sürdürmekle birlikte, burada aynı zamanda piskoposluk yapmıştır.
4- Antalya – Aspendos
Antalya – Alanya karayolunda Serik ilçesini geçtikten sonra kuzeye dönülerek 4 km’lik Aspendos yoluna girilir. Geçmişi M.Ö. V. yüzyıla kadar uzan<n Aspendos’un, M.S. II. yüzyılda yapılan tiyatrosu Selçuklular döneminde kervansaray olarak kullanılmış ve zaman zaman onarılmıştır. Sahnesi ile birlikte günümüze kadar en iyi şekilde korunmuştur.
5- Oluk Köprü
Antalya'daki Köprüçay'ın tarihi bir köprüsü olan Oluk Köprü, bir Roma Köprüsü özelliği taşımaktadır. Selge Antik Kenti'nin yakınındki Oluk Köprü yüksekliğiyle dikkat çekmektedir. Oluk Köprü, 14 metre uzunluğunda olup 3,5 metre genişliğine sahiptir. Köprü'nün M.S. 2. yüzyılda yapıldığı hakkında tahminler vardır.
6- Ariassos Antik Kenti
Ariassos Antik Kenti, yıkılmış birçok Helenistik duvara ve bunun yanı sıra diğer bütün kalıntıları Bizans ve Roma döneminden kalmıştır. Burada bulunan en eski para M.Ö. 1. Yüzyıla ait olup bir yüzünde Tanrı Zeus'un diğer yüzünde ise kambur bir boğanın tasviri bulunmaktadır.
7- Side Antik Tiyatrosu
Yapı ve planı bakımından Anadolu'da tek olan Side Antik Tiyatro, 17 bin kişilik bir kapasiteye sahiptir. Side Antik Kenti'nin bir parçası olan antik tiyatro, diğer Roma dönemi tiyatrolarından farklı olarak düzlük bir alanda kurulmuştur.
8- Soura Antik Kenti
Soura Antik Kenti, Antik tarihçiler tarafından güneş tanrısı Apollon'un kehanet merkezlerinden biri olarak tanımlanmış olup bir Likya kenti özelliği taşımaktadır.
Antalya'nın Demre ilçesine 6 kilometre uzaklıktaki Soura Antik Kenti Sura adındaki bir köye yakındır. Soura Antik Kenti'nin sahip olduğu akropol son derece küçük olup çevresi surlarla örülmüştür. Kuzeydeki surlar dikdörtgen yapılarıyla ayaktayken kalabilmişken güneydeki surlar hiçbir kalıntı bırakmadan yıkılmıştır.
9- Pednelissos Antik Kenti
Antalya'nın Serik ilçesindeki Pednelissos Antik Kenti, Kozan Köyü'ne 1 kilometre uzaklıkta bulunmaktadır. Bodrumkaya tepesinin üzerineki antik kent, bir Pisidia kenti olup Sagalassos Antik Kenti ile Adada Antik Kenti arasında bulunmaktadır. Geç Roma döneminden kalmış olan bazilika, bu kentin geç devir yerleşimi olduğunu göstermektedir.
10- Antiphellos Antik Kenti
Antalya'nın Kaş ilçesinin sınırları içindeki kent, çok önemli eserlerini günümüze kadar taşımıştır.Bu eserlerin en başında şehrin kuzeyinde yer alan kayalara oyulmuş mezarlar ile Likya lahitleridir. Lahitlerin en görkemlisi Kral Mezarı olarak adlandırılan Likya yazıtlı anıt mezardır. Bu önemli kalıntıların arasında Kaş Antik Tiyatro'su da bulunmaktadır. 4 bin kişilik bir kapasiteye sahip olan tiyatro M.Ö. 1.yüzyılda yapılmıştır.
11- Hamaksia Antik Kenti
Alanya'ya 6 kilometre uzaklıktaki antik kent, Sinek Kalesi olarak bilinmektedir. ilk dönemlerinde kerestenin bol olması ile ünlü olmakla birlikte en üst noktasında bulunan kule, Hellenistik dönem özellikleri taşımaktadır. Antik çeşme, havuz, oturma sıraları ve nekropolü önemli sayılan kalıntıları arasındadır. Hamaksia Antik Kenti'nin en önemli kalıntıları Bizans ve Roma döneminden kalmıştır.
12- Simena Antik Kenti
Tarihi M.Ö. IV. yüzyıla dayanan Simena Antik Kenti'nin kalesi Orta Çağ'da kullanılmıştır. Yaklaşık 300 kişilik tiyatrosu, tapınak ve mezarlar günümüze kadar gelmiştir. Antalya'nın Kekova Körfezi'nde bulunmaktadır.
13- Gagai Antik Kenti
Gagai Antik Kenti, Gaga'nın halkı anlamına gelmektedir. İsminin içindeki “'Ga”' sözcüğü toprak anlamına gelmektedir. Bu antik kentte arkeolojik kazılar fazla yapılmamıştır ve gün ışığına çıkmayı bekleyen pek çok kalıntılar vardır.
14- Apollonia Antik Kenti
Antalya'nın Kaş- Finike yolu üzerindeki Apollonia Antik Kenti, Yunancada Apollon Yurdu anlamına gelmektedir. Apollonia Antik Kenti “'L”' harfine benzeyen bir kayalığın üzerinde kurulmuştur. Apollonia Antik Kenti'nin yalnızca akropol kısmı ayakta kalabilmiştir.
15- Arykanda Antik Kenti
4 bin yıllık bir tarihi geçmişe sahip olan Arykanda Antik Kenti, Antalya'nın Finike-Elmalı yolunda bulunmaktadır. Arykanda Antik Kenti 1838 yılında Charles Fellows tarafından keşfedilmiştir. Yapılan arkeolojik kazılar sonucu bu yerleşim alanının geç antik dönemden beri ayakta kaldığı anlaşılmıştır. Hellios Tapınağı, teras duvarları, tiyatro, merdivenli sokaklar, hamamlar, bazilika, anıtsal mezarlar ve agoralar günümüze kadar gelen kalıntılar arasında bulunmaktadır.
16- Aperlai Antik Kenti
Bir Likya kenti olan Aperlai M.Ö. 5. yüzyılda yapılmıştır. İsindi, Apololnia ve İsindi antik kentlerini içinde bulundurmakla birlikte Likya Birliğinin en önemli kenti olarak kabul edilmektedir. Aperlai Antik Kenti'nin rıhtımı sular altında kalmıştır.
17- Andriake Antik Kenti
Antalya'nın antik kentlerinden biri olan Andriake Antik Kenti, Kaş ilçesinin sınırlarında bulunmaktadır. Bu kentin kalıntıları arasında; agora, anıtsal çeşme, sarnıç ve su kemerleri bulunmaktadır.
18- Seleukeia Antik Kenti
Antalya'nın Manavgat ilçesindeki Seleukeia Antik Kenti, şehir merkezine 12 kilometre uzaklıktadır.
19- Olimpos Antik Kenti
M.Ö. 2. yüzyıla dayanan Olimpos Antik Kenti, M.S. 15. yüzyıla kadar varlığını sürdürmüştür. Antalya il sınırları içindedir. Olimpos Antik Kenti, Kemer' 40 kilometre uzaklıktadır.
Bunların dışında Antalya’da daha bir çok tarihi eser bulunmaktadır.