Antarktika neresidir?
Dünyanın güney kutbunu oluşturan Antarktika, içinde ülke bulunmayan tek kıta olma özelliği taşır. Afrika’nın ve Okyanusya’nın güneyinde bulunan ve büyüklük sıralamasında beşinci sırada yer alan kıtanın, iki yüzyıllık bir arayıştan sonra Charles Wilkes tarafından 1840 yılında bulunduğu söylenmektedir.
14,4 milyon km²’lik yüzölçümüyle Afrika’nın yarısı büyüklüğündeki Antarktika buzlarla kaplıdır. Yaklaşık 2000 m kalınlığındaki bir buz katmanıyla örtülmüş olan kıta, çok büyük bir buzul altı su kütlesine sahiptir.
Bu su kütleleri içinde en büyüğü, 250 km uzunluğunda, 40 km genişliğinde ve 400 m derinliğindeki Vostok Gölü’dür.
Yeryüzündeki bütün buzların %92’si ile dünyadaki tatlı suyun %90’ı Antarktika kıtasındadır.
Buz kütlesinin toplam hacmi 24 milyon km³’tür.
Buzulların altındaki Güney Shetland ve Güney Georgia gibi takımadalarıyla kıta, dünyanın %10’una karşılık gelen bir kara parçasına da sahiptir.
Yeryüzünün en soğuk, en fırtınalı ikliminin hâkim olduğu Antarktika kıtasının kıyılarından kopan buz parçalarının, 350-600 m kalınlıklarında olabildiği ve hızlı bir ilerleyişle üst üste yığıldıkları bildirilmektedir. Bu şekilde devasa büyüklüklere ulaşabilen yüzen yığınlardan kopan parçaların ise buzdağları olarak bulundukları sularda dağıldığı bilinmektedir. Batan gemi Titanic işte böylesi bir buzdağına çarparak hasar görmüş ve dondurucu soğukluktaki derin sulara gömülmüştür.
Yüzen yığınlardan biri, 540.000 km’lik bir alana ulaşmış olan Ross Buzlası’dır.
Buzlar diyarı Antarktika’da sıcaklığın yıllık ortalaması -50° C’dir. Yaz aylarında -20° C’lik ısının ulaşabildiği en yüksek değer -29° C olabilmektedir.
Kuzey kutbuyla karşılaştırıldığında ortalama 22 derece daha soğuk bir kıtadır. Buzlarla kaplı olduğu için tek bir bitkisi bile yoktur.
Bitki örtüsünün gelişebilmesi için hiç uygun olmayan Antarktika, bazı hayvanların yaşayabilmesi içinse oldukça elverişli şartlara sahiptir. Kıtanın kıyılarında ve açık denizlerinde yaşayan bu canlıların başında penguenler, hemen akabinde ise foklar, balinalar ve martılar gelmektedir.
Hayvan nüfusunun besin maddesi denizlerdeki planktonlar ve balıklardır.