Antropoloji nedir?

İnsanlık tarihinden “bilinen tarih” olarak bahsedilmesine sebep olan soru işaretlerini ortadan kaldırmak gibi oldukça ağır bir sorumluluğu üstlenen antropoloji, insanoğlunun bir araya gelerek meydana getirdiği toplumları ve bu toplumların binlerce yıllık süreç içinde oluşturdukları kültürleri anlamaya çalışan bir bilim dalıdır. Antropoloji aslında tek bir cümleyle ifade edilemeyecek kadar geniş bir inceleme alanında çalışma yapmaktadır ki, bu alanlara insanların biyolojik kalıntıları da dahildir. Kültürler gibi soyut kavramların ortaya çıkmasını sağlayan dinamikleri inceleyen antropoloji, insan kalıntıları gibi fiziksel unsurlarla da oldukça yakından ilgilidir. Bu bağlamda binlerce yıl öncesinde hayata gözlerini yummuş olan insanların kemiklerini inceleyen antropoloji, bu kemiklerden yola çıkarak geçmişte yaşayan insanların hayatına ışık tutmaya ve bu sayede de insanoğlunun dünya hayatındaki yolculuğunu aydınlatmaya çalışır.

İnsanoğlunun binlerce yıllık tarihini ve bu tarihsel süreç içindeki gelişimini aydınlatmak pek de kolay bir iş olmadığından, antropoloji biliminin insanlık açısından son derece önemli ancak bir o kadar da zor bir bilimsel araştırma alanı olduğu söylenebilir. İnsanlık tarihinin en eski dönemleri hakkında “mümkün olduğunca fazla” bilgi edinilmesini sağlayan antropologlar, insanlığın dünya hayatının en eski dönemlerinde nasıl yaşadığına ve bir araya gelerek nasıl toplumları oluşturduğuna cevaplar arar. Binlerce ve hatta on binlerce yıl öncesinde yaşayan insanların çevre şartlarına nasıl adapte olduğunu inceleyen antropoloji, çevresel faktörlerin zamanla nasıl değişim geçirdiğini ve daha da önemlisi bu değişimin insanoğlu üzerinde ne gibi etkilere sebebiyet verdiğini araştırır.

Günümüze dek ulaşan ve genel olarak “kültürler” şeklinde ifade edilen; toplumsal inanç ve davranış biçimlerinin kökenlerini de araştıran antropoloji, birçok bilim insanına göre beşeri (insani) bilimlerin en önemlisidir. İnsanoğlunun dünya macerasına başladığı ilk dönemler hakkında bilgi edinerek insanoğlunun yaşam yolculuğunun değişimini ortaya çıkartmak gibi zor bir amacı benimseyen antropoloji, bu doğrultuda beşeri bilimlerin birçok farklı dalıyla etkileşim içine girdiği gibi uygulamalı bilimlerden de mümkün olduğunca fazla destek alır. Binlerce yıl öncesinde yaşamış olan bir insanın kafatasını incelerken uygulamalı bilimlerin çeşitli dallarının bilgisiyle şekillenen modern teknoloji ürünü bir cihazdan faydalanan antropoloji, bu insanın hayatıyla ilgili daha fazla bilgi edinmek için edebiyat ve tarih gibi beşeri bilim dallarına da başvurur.

Antropoloji kültürlerin birbiriyle etkileşimi gibi konularda da kapsamlı incelemeler yapan ve bahsi geçenler dışında pek çok farklı bilim dalıyla da sürekli etkileşim içinde olan, oldukça geniş ve insanlık açısından bir o kadar da önemli araştırmalara ev sahipliği yapan bir bilim dalıdır.