Ataerkillik nedir?
Ataerkillik, aile yönetiminin erkek otoritesine dayandığı bir tür toplumsal örgütlenme biçimidir. Başka bir ifade ile Ataerkil düzen, devlet ve aile yönetiminde babanın veya baba soyundan olan en yaşlı bir erkeğin mutlak hakim olduğu bir sosyal örgütlenme biçimidir. Bu aile yönetim biçiminin temelini erkeğin üstünlüğü fikri oluşturmakta olup; soyun erkekler tarafından belirlenmesi fikri oluşturur.Bu biçimde hakimiyet erkeklerin elindedir. Bu toplumlarda erkeklere kadınlardan daha çok saygı gösterilir. Kadın-erkek eşitliği mevcut değildir. Kadın ikinci plana itilmiştir. Bu erkek üstünlüğü ilkesi etrafında, toplumun kültürü, adetleri, inancı ve mitolojisi, anaerkil düzenli toplumunkinden farklı bir biçim oluşturur.
Ataerkillik sözcüğü Türkçe kökenli bir sözcük olup dilimize Fransızcadan geçmiş olan ve batı dillerinde Ataerkillik manasında kullanılan patriarka sözcüğü ise Latince patria (baba) ve Yunanca achein(hükmetmek) kelimelerinden türemiştir. Ataerkilliğe dayanan, ata erki temelli olan oluşumlara “ataerkil” veya “patriarkal” denir.
Çağdaş dünyada dahi ataerkilliğin mutlak egemenliği neredeyse tartışılmaz hale gelmiştir. Görünüş itibari ile demokratik bir yapı da görünse de ailelerde aslında daha baskın olan ataerkilliktir. Bununla birlikte, ataerkil olduğu söylenen toplumlar arasında büyük farklılıklar göze çarpmaktadır. Bazı tarihçilere göre ataerkillik (partiyarka) dünya toplumlarına egemen olmadan önce bazı toplumlar anaerkil bir düzene sahipti, bazılarında da cinsiyet egemenliği bulunmamaktaydı.
Ataerkil düzende baba, ailcdc akrabalığın ekseninde yer alır. Soy erkek çocuk tarafından devam ettirilir. Annenin ailesinin fertleri yabancı sayılır ve akrabadan kabul edilmez; onlara karşı yakınlık duyulmaz.
Bu özelliklere sahip bir toplum içinde baba aile fertleri üzerinde mutlak bîr otoriteye sahiptir. Toplumu temsil yetkisi babaya veya ba¬ba soyundan gelen en yaşlı kişiye aittir. Bu düzende kadın erkeğin evinde oturur ve ona tabidir. Yukarda sözü edilen konularda herhangi bir müdahale hakkı yoktur, toplum hayatında yeri olamaz. Ancak bu tür toplum düzeni de zamanla anaerkil düzen gibi katı özelliklerini kaybetmekte, hem anne, hem baba tarafının ortak akrabalığına doğru, yönelmektedir. İlkel dönemlerde daha katı kuralları ataerkillik giderek daha yumuşak bir hal almıştır. Günümüze gelene kadar büyük bir değişim gösteren ataerkillik düzeni bölgelere göre değişkenlik göstermeye başlamıştır. Kadının çalışma hayatına müdahil olduğu yerlerde ataerkillik yerini yavaş yavaş anaerkilliğe bırakmaya başlamıştır.
Özetle ataerkillik hakkında şunu diyebiliriz: “Otorite babaya aittir. Baba mutlak bir otoriteye (büyük yetkilere) sahiptir. Örneğin bütün mülkiyet babaya aittir. Akrabalık erkek soyundan geçer. Bu aile türü de kalabalık aile özelliğine sahiptir.” Ayrıca çekirdek aile tipinden çok büyük aile tipi söz konusudur.