Ayağın yapısı nasıldır?

Ayak vücutta en altta yer alan yürümemizi ve dik durmamızı sağlayan bir organdır. Ayaklar vücudumuzda olan her hastalığın etkilerini taşımaktadır. Ayakların her biri 26 adet kemik, bağlar ve kaslardan oluşmuştur. Ayakta olan en büyük kemik topuk, en küçük kemik ise parmaklardaki kemiklerdir. Vücudun bütün ağırlığını taşıyan ve mekanik olarak en fazla zorlanan organdır. Vücudun yerle temas etmesini sağlayan ayakların yere gelen kısmına taban, tabanın kabarık olan bölümüne topuk, sırt tarafına ise ayak sırtı denir. Ayağın üzerine düşen görevleri tam olarak yerine getirebilmesi sağlıklı ve kuvvetli bir yapıya sahip olmasına bağlıdır. Aksi halde vücudu taşımayı ve vücudun yer değiştirmesini yerine getiremez. Bu sebeplerle ayak bakımına ve ayaklara giyeceğiniz ayakkabılara özel bir önem vermelisiniz.

Ayak yapısı nasıldır?

Ayağın arka kısmı topuk kemiği ve aşık kemiğinden oluşur. Baldır tarafının çatısını oluşturan kaval kemiği ve kamış kemiği ile oluşan çatala aşık kemiği sokulur. Ayakların alt bacakla tek bağlantısı yukarı aşık kemiğidir. Ayak sandal kemiği aşık kemiğinin ön kısmında yer alır. Topuk kemiğinin ön çıkıntısında zar kemiği vardır. Cerrahi yönden önemli olan zar kemiği ve topuk kemiği arasındaki ekleme coupart eklemi denir. Ayağın kesilmesini gerektirecek olan rahatsızlıklar sırasında bu eklem yeri açılır. Burada bulunan bağlar kesilirse, hattın önünde olan bölümü buradan ayırmak kolay olur. Topuk kemiği ve aşık kemiği arasındaki ekleme aşağı topuk eklemi denir. Bu eklemin görevi ise ayağı dikey eksende oynatmak, ayağın dış yanı ve iç yanını kaldırabilmektir. Ayakta sandal kemiğinin ön kısmında üç adet konik kemik bulunur. Bunlardan üçüncü konik kemik ayakta olan zar kemiğiyle sıkı bir şekilde bağlıdır. Bu sebeple ayak bileği bu bölümde oldukça sağlam bir yapıdadır. Ayaktaki konik kemikleri ve zar kemiğinin meydana getirdiği kemik dizisinin önünde 19 adet ayak tarak ve ayak parmak kemikleri bulunur. Ayağın hareket ettirilmesi ayaktaki kaslar aracılığıyla olur. Ayaktaki kaslar uzun ve kısa olarak iki çeşittir. Alt bacakta uzun olan kaslar, ayak iskeletinde ise kısa olan kaslar yer alır.

Önemli ayak hareketleri nedir?

• Ayağın yukarı aşık kemiğinden geriye doğru bükme ve germe hareketi
• Ayağın içe ve dışa doğru çevirme hareketi
• Ayak bileği ve ayak tarağı arasındaki hareketler

Hastalıkların ayaklarda verdiği belirtiler nedir?

Ayak mekanik olarak vücut ağırlığını yüklenme halinden başka çeşitli hastalıkların belirtilerini verebilir. Şeker hastalığı bulunanlarda ayak derisindeki iyileşmeyen yaralar, akciğer ve kalp hastalıkları, ileri aşamadaki kansızlıklar sırasında tırnaklarda gelişme bozukluğu ve tırnak kırılmaları, gut hastalığında ayakta büyük başparmakta oluşan ağrı ve şişme, ateroskleroz ve romatoid artrit gibi eklem bozukluklarında ayak kramplarının oluşması ve ayakta soğukluk oluşabilir.

Ayakta zorlanmalar nasıl olur?

Günün büyük bir kısmında kapalı kalan ayak, bu sürede ayakkabıların içinde kalır ve vücudun ağırlığı taşır ve zorlayıcı hareketleri bu şekilde yapmak zorunda kalır. Bu sebeple ayağa giyilen ayakkabıların yapısına çok dikkat etmeli ve ayak sağlığının iyi korunması gerekir. Dar olan ayakkabılar hem ayağın aktif hareketlerini engeller, hem de kan dolaşımını etkileyerek ayakta çeşitli sorunlar meydana getirebilir. Sivri burunlu olan ayakkabılar ayak sağlığını riske atarak, yüksek topuklu olanlar diz ve uyluk kemiklerine zarar vererek, göğüs ve bel omurlarına olumsuz etki yaparlar.

Ayak sağlığı açısından ayakkabılarda nelere dikkat edilmeli?

• Ayak hareketlerini engellemeyen ve ayak terini buharlaştırmayan ayakkabılar tercih edilmeli.
• Ayakkabıların uç kısımları yeteri kadar geniş olmalı ve parmakların hareketini engellememelidir.
• Yetişkinlerin topukları 3 cm yi geçmemeli, çocuklar için kısa ve geniş ökçeli olan ayakkabılar tercih edilmelidir.
• Ayakkabının uç tarafında bulunan deri parmakların üstünde basınç yapmayacak kadar bol olmalıdır.
• Ayakkabının köselesi yeteri kadar esnek yapıda olmalıdır.
• Yaz döneminde giyilecek olan ayakkabıların hava geçirme özelliğinin olmasına dikkat edilmelidir.

Ayak sağlığının her açıdan sağlanması için ve terlemeyi önlemesi açısından bir süre çıplak ayakla dolaşılmalı, arada sırada tuzlu ve ılık su kullanıp ayakların dinlenmesi sağlanmalı. Ayaklara giyilen çoraplar naylon yapıda olmamalı ve sıkça değiştirilmelidir. Ayaklar genç yaştaki insanlarda soğuk suyla, ileri yaşlarda ise ılık suyla yıkanmalıdır. Bu küçük tedbirlere dikkat ederseniz sağlıklı ve temiz ayaklara sahip olabilirsiniz.