Ayak bileğinin sorunları nedir?

Ayak bileği talus, fibula ve tibia adındaki kemiklerin eklemleşmesi nedeniyle oluşan, ayaklar ve bacaklar arasında bağlantıyı sağlayan bir yerdir. Tibia ve talus arasında olan eklem, bunlardan daha küçük yapıda olan fibula ve talus arasında bulunan eklemden daha fazla ağırlığı taşımaktadır. Ayak bileğinde bulunan kemiklerin sayısı yedi tanedir. Bunların hepsi tarsess kemikleri olarak adlandırılır.

Ayak bileği yapısı nasıldır?

Tarsess kemikleri talus kemiği ile beraber eklem oluşturur. Talus kemiği tibiadan  taşınan yükü topuk ve matatarsal adındaki ayak kemiklerine dağıtma görevini üstlenir. Calcaneus adındaki topuk kemiği ayak bileğinde bulunan tarsess kemiklerinin 7 kemiği arasında en büyük ve en sağlam olan kemiğidir. Ayak bileğindeki detalus ve ayak kemikleri arasında kalan bölgede iç ve dış yan bağlar bulunur. Bu yan bağlar sık olarak darbelere maruz kalmaktadır. Ancak ayak bileği bu darbelere karşı çok dayanıklı değildir. Ayak bileğinde olan bağlarda önden arkaya doğru bileğin yapısını sağlamlaştırma görevini üstlenir. Burkulma ve kırıklar sırasında bu yan bağlarda zedelenme ve kopmalar meydana gelir. İç yan bağlar dış tarafta bulunan bağlara göre daha sağlam yapıdadır. Zedelenmelerin çoğunluğu dış yan bağlarda meydana gelir.

Ayak bileğindeki hareket nasıl gerçekleşir?

Ayak bileği ayağın ayak parmaklarının kaldırılması ve sadece ökçenin üzerinde durmasını, ayrıca ayak parmaklarını aşağıya doğru hareket ettirip sadece parmaklar üstünde durmayı sağlayan bir kısımdır. Ayakta olan eklemlerin azami hareketini sağlayacak olan bir kısımdır. Ayak bileği kendi ekseninin etrafında dönme hareketini yapamaz.

Ayak bileğinde oluşan sorunlar nelerdir?

Ayak bileği burkulması: Ayağın bu kısmında en çok rastlanan problem ayak bileğindeki burkulmalardır. Koşma ya da yürüme esnasında oluşan ayak bileği burkulmaları sırasında kişiler ayak bileğinde şiddetli ağrıyla birlikte şişkinlik hisseder. Bu durum ayak bileğinin çoğunlukla dış kısmında olan bağlarda yırtıklar oluşmuştur. Burkulmalar 3 değişik biçimde bağ yaralanmasına neden olur. Birinci derecede olan burkulmalarda ayak bileğinin dış tarafında olan bağlarda gerilmeler, ikinci derece burkulmalarda bağlarda kısmi yırtıklar, üçüncü derecedeki burkulmalarda ise bağlarda tam olarak kopma meydana gelir. Ayak bileğinde olan bağ yaralanmalarında nadir olarak iç yan bağlar zedelenmelerle karşı karşıya kalır. Ayak bileğinde genellikle dış yan bağlarda zedelenme meydana gelir. Bu burkulmalar sırasında ciddi sayılacak ayak bileği kırıkları meydana gelebilir. Bunlar genellikle cerrahi yöntemle ameliyat edilip tedavi edilebilir. Kırıkların meydana gelmediği ayak bileği burkulmaları alçı tedavisi, elastik bandajın sarılması, ayak bileğini yüksek bir yerde tutma, ağrı kesici ilaçlar ve lokal pomatların kullanılmasıyla tedavi yapılır.

Ayak bileği kıkırdak lezyonu: Düşmeler, burkulmalar, yaralanmalar gibi travmalar neticesinde ya da herhangi bir travma oluşmadan ortaya çıkan kıkırdak lezyonları ayak bileği çevresinde, özellikle ön kısmında ağrıya neden olabilir. Aktiviteleri yaparken ağrı oluşur ve hareketlerde kısıtlanma, aktivite sonrasında ise ayak bileğinde şişlikler meydana gelir. Ayak bileğinde meydana gelen burkulmalar sonrasında iki ay süreyle geçmeyen ağrıların olması halinde mutlaka bir doktor kontrolüne gitmek gerekir. Fiziki muayeneyle ve gerekirse MRG yapılıp rahatsızlığın kesin tanısı konur. Bu sırada eklemi örten kıkırdağın sağlamlığı incelemeye alınır. Hasar fazla değilse kişilere egzersiz, ayak bileğine yük bindirmemek, rehabilitasyon yapma gibi tedavilerle iyileşmenin olmasına çalışılır. Hasarın fazla olması durumunda cerrahi yöntemle uygulanan ameliyat tercih edilir. Bunlar kapalı ve açık yapılacak cerrahiyle olabilir. Büyük hasarlarda diz bölgesinden alınmış kıkırdak, ayak bileğinde bozukluk olan kıkırdağın olduğu yere yerleştirilir. Hastaların bu sürede 6-12 hafta ayaklarının üzerine basmadan yürümeye çalışmalıdır.