Aziz Nesin kimdir?

Ülkemizin en üretken ve eserleri en çok yabancı dillere çevrilen yazarlarından olan Aziz Nesin’in asıl adı Mehmet Nusret Nesin’dir. Ünlü yazar, 20 Aralık 1915 yılında İstanbul Heybeliada’da dünyaya geldi. Babası Abdülaziz Bey Giresun’un Şebinkarahisar ilçesine bağlı Ocaktaşı köyünden göç ederek İstanbul’a yerleşti ve bahçıvanlık yaparak hayatını sürdürmeye çalıştı.
Eğitim hayatına Sivas’ta başlayan Aziz Nesin 1924 yılında İstanbul Süleymaniye’deki Kanuni Sultan Süleyman İptidai Mektebi’nin 3. sınıfına kaydoldu. İki yıl süre ile Darüşşafaka Lisesi’nde okuduktan sonra, 1935 yılında Kuleli Askeri Lisesi’ni, 1937 yılında da Ankara’da Harp Okulu’ndan mezun olup asteğmen oldu. Daha sonra 1939 yılında Askeri Fen Okulu’nu başarıyla bitirdi. Aziz Nesin diğer yandan Güzel Sanatlar Akademisi Süsleme Bölümü’nde eğitim görüyordu. Ünü yazar Harp Okulu’nu bitirdikten sonra asteğmen rütbesiyle orduya katıldı. 1941 yılından itibaren II. Dünya Savaşı yıllarında 2 yıl Trakya’da çadırlı ordugâhta görev yaptı. Erzurum Müstahkem Mevkii İstihkam Taburu Bölük Komutanlığı’na 1942 yılında atanan Aziz Nesin bir bomba kazasında yaralandı. Daha sonra Erzincan’da depremde yıkılmış olan bir cephaneliğin boşaltılmasıyla görevlendirildi. 1944 yılında Ankara’da Harp Okulu’nda açılmış olan ilk tank kursuna katılan Aziz Nesin, aynı yıl Zonguldak’ta uçaksavar top mevzileri yaptırmakla da görevlendirilmiş ve daha sonra üsteğmen rütbesindeyken “görev ve yetkisini kötüye kullanmak” suçundan askerlik görevinden uzaklaştırılmıştır.

Bu askerlik uzaklaştırılmasından sonra Aziz Nesin bakkallık ve muhasiplik yaptı.1945 yılında “Yedigün” dergisine giren Aziz Nesin Karagöz gazet4esinde de yazarlık yaptı. Yine bu yıllarda oyun yazarlığı da yapan Aziz Nesin Tan Gazetesi’nde köşe yazarlığına başladı.

1945 yılında Sedat Simavi’nin çıkardığı “Yedigün” dergisine girdi; daha sonra Karagöz gazetesinde de yapacağı gibi redaktörlük ve yazarlık yaptı. Aynı yıllarda profesyonel olarak oyun yazarlığı yaptı ve Tan gazetesinde köşe yazarlığına başladı. 4 Aralık 1946 yılında Tan gazetesinin bir grup tarafından yakılması üzerine, 8 sayı kadar yayımlanan Cumartesi adlı haftalık magazin dergisini çıkarmaya başladı. Bu kısa denemeden sonra Vatan gazetesinde yazarlık yapmaya başladı.

Sabahattin Ali ile birlikte 1946 yılında büyük ses getiren Marko Paşa mizah gazetesini çıkardı. Farklı bir bakış açısı ile çıkarılan bu gazetede dönemin politikacıları ve tiplerini sözünü esirgemeden sınırsızca eleştirmiştir. İçinde bulunan şartlara rağmen oldukça büyük satış rakamlarına ulaşmıştır. Yazmış olduğu bir yazı nedeni ile ( Nereye Gidiyoruz?) 12 Ağustos 1947 yılında 10 ay ağır hapis ve 3 ay 10 gün de Bursa’da “emniyet-i umumiye nezareti” altında bulundurulma cezasına çarptırıldı.

Yazar 1948 yılında İkinci kitabı olan Azizname’yi çıkardı. Taşlamalardan meydana getirilmiş olan bu kitap için İstanbul 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde dava açıldı. 4 ay tutuklu kalan Aziz Nesin berat etti. Rahat durmayan Aziz Nesin 1949 yılında İngiltere Prensesi II. Elizabeth, İran Şahı Rıza Pehlevi, Mısır Kralı I. Faruk hakkında yazdığı yazılar nedeni ile 6 ay hapse mahkûm edildi.

Oldukça girişimci olan Aziz Nesin 1952 yılında Oluş Kitabevi’ni, 1953 yılında Paradi Fotoğraf Stüdyosunu, 1956 yılında Düşün Yayınevi’ni kurdu . Akbaba dergisinde 1954 yılında takma adlarla öyküler yazmaya başladı.
Yazar, 1955 yılında “Dolmuş”, 1957 yılında “Yeni Gazete”, 1958 yılında “Akşam”, 1960 yılında “Günaydın”, 1969, 1993 yılında “Aydınlık” dergi ve gazetelerinde çeşitli ayzılar yazarak ülkemizin en üretken kalemlerinden oldu.
Her yıl belirli sayıda alınan kimsesiz ve yoksul çocukların bakım ve eğitim masraflarını karşılamak için 1972’de Nesin Vakfı’nı kurdu. Kitaplarının tüm gelirini bu vakfa bıraktı.

Aziz Nesin 2 Temmuz 1993’de Pir Sultan Abdal etkinliklerine katılmak üzere Sivas’a gitti. 37 kişinin yaşamını kaybettiği Madımak Oteli katliamından sağ kurtuldu.
Yazar, 5 Temmuz’u 6 Temmuz’a bağlayan gece sabaha karşı geçirdiği kalp kriziyle hayatını kaybetti. Aziz Nesin, vasiyeti gereği 7 Temmuz 1995 yılında hiçbir tören yapılmaksızın ve yeri belli olmayacak şekilde Çatalca’daki Nesin Vakfı’nın bahçesine gömüldü. Ardında 80 yıllık mücadele, sayısız başarı ve Nesin Vakfı’nı bıraktı.

ESERLERİ
Hikaye kitapları :
1- Geriye Kalan (1948)
2- İt Kuyruğu (1955)
3- Yedek Parça (1955)
4- Fil Hamdi (1955)
5- Deli Var (1956)
6- Koltuk (1957)
7- Kazan Töreni (1957)
8- Toros Canavarı (1957)
9- Deliler Boşandı (1957)
10- Mahallenin Kısmeti (1957)
11- Ölmüş Eşek (1957)
12- Hangi Parti Kazanacak (1957)
13- Havadan Sudan (1958)
14- Bay Düdük (1958)
15- Nazik Alet (1958)
16- Gıdıgıdı (1959)
17- Aferin (1959)
18- Kördöğüşü (1959)
19- Mahmut ile Nigar (1959)
20- Gözüne Gözlük (1960)
21- Ah Biz Eşekler (1960)
22- Yüz Liraya Bir Deli (1961)
23- Bir Koltuk Nasıl Devrilir (1961)
24- Biz Adam Olmayız (1962)
25- Sosyalizm Geliyor Savulun (1965)
26- İhtilali Nasıl Yaptık (1965)
27- Rıfat Bey Neden Kaşınıyor (1965)
28- Yeşil renkli Namus gazı 81965)
29- Bülbül Yuvası Evler (1968)
30- Vatan Sağolsun (1968)
31- Yaşasın Memleket (1969)
32- Büyük Grev (1978)
33- Hayvan Deyip Geçme (1980)
34- 70 Yaşım Merhaba (1984)
35- Kalpazanlık Bile Yapılamıyor (1984)
36- Maçinli Kız İçin Ev (1987)
37- Nah Kalkınırsın (1988).
Romanları:
1- kadın Olan Erkek (1955)
2- Gol Kralı Sait Hopsait (1957)
3- Erkek Sabahat (1957)
4- saçkıran (1959)
5- Zübük (1961)
6- Şimdiki Çocuklar Harika (1967)
7- Tatlı Betüş (1974)
8- Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz (1977)
9- Surname (1976)
10- Tek Yol (1978).
Anıları:
1- Bir Sürgünün Hatıraları (1957)
2- Böyle Gelmiş Böyle Gitmez (1. Bölüm 1966, 2. Bölüm 1976), Poliste (1967)
3- Yokuşun Başı (1982)
4- Salkım Salkım Asılacak Adamlar (1987)
5- Rüyalarım Ziyan Olmasın (1990).
Masalları:
1- Hoptirinam (1960)
2- Uyusana Tosunum (1971),
3- Aziz Dededen Masallar
4- Memleketin Birinde (1987)
Taşlama: Azizname (1970)
Fıkralar:
1- Nutuk Makinası (1958)
2- Az Gittik Uz Gittik (1959)
3- Merhaba (1971)
4- Suçlanan ve Aklanan Yazılar (1982)
5- Ah Biz Ödlek Aydınlar (1985)
6- Korkudan Korkmak (1988)
Gezi:
1- Duyduk Duymadık Demeyin (1976)
2- Dünya Kazan Ben Kepçe (1977),
Oyunlar:
1- Biraz Gelir misiniz (1958)
2- Bir Şey Yap Met (1959)
3- Toros Canavarı (1963)
4- Düdükçülerle Fırçacıların Savaşı (1968)
5- Çiçu (1970)
6- Tut Elimden Rovni (1970)
7- Hadi Öldürsene Canikom (1970)
8- Beş Kısa Oyun (1979)
9- Bütün Oyunları Adam Yayınları’nda çıktı (1982).
Şiir kitapları:
1- Sondan Başa (1984)
2- Sevgiye On Ölüme Beş Kala (1986)
3- Kendini Yakalamak (1988)
4- Hoşçakalın (1990)
5- Sivas Acısı (1995)