Azospermi nedir?
Azospermi erkeğin menisinde hiç sperm bulunmaması anlamına gelmektedir. Bu tüm erkeklerin % 1 lik kısmında, kısırlık açısından sorun yaşayan erkeklerde ise % 10-15 oranında görülmektedir. Azospermi sorunuyla menide az miktarda spermin olduğu oligospermin birbirinden ayırt edilmesi çok önemlidir. Bu ayrımın yapılmasının önemi az miktarda sperm olduğunda kişilerde yapılacak mikroenjeksiyon yoluyla kullanımı mümkün olur. Bu yöntem sayesinde sperm elde etmeye gerek kalmamaktadır. Erkeklerde azosperminin olması halinde genellikle sperm taşıyıcı kanallarda açıklık olmasına rağmen, testisler yeteri derecede olgun sperm üretimini yapmaz. Testis yetmezliği olması halinde testislerde olan kusurlarla, testisleri sperm üretimi için uyaran hormonların salgılanmış olduğu hipofiz bezinde olan hastalıklar düşünülür. Hastaların içinde % 40 oranında azospermi sebebinin testislerde üretilen olgun spermlerin kanallardan vücudun dışına atılması aşamasında oluştuğu belirlenir.
Azospermi tanısı nasıl konur?
Azospermi teşhisi koyulmuş olan erkeklerin özgeçmişi alınıp, fiziki muayenesi yapılmaktadır. Yapılan laboratuvar tetkikleri sayesinde azospermiye neden olan sebebin belirlenebilmesi mümkün olur. Bu değerlendirme sırsında FSH ve testosteron hormon düzeyleri incelenmelidir. Bunlardan başka fiziki muayene sırasında vas deferans adı verilen toplayıcı kanallar değerlendirmeye alınmalıdır. Bu kanalların doğuştan itibaren olmaması halinde kişide böbrek kusurları olabilir. Bu hastalar kistik fibröz hastalığını oluşturan gen kusurunun olacağı düşünülerek, bu olasılık göz ardı edilmemelidir. Anne adayının da bu genden bulunması durumunda, doğacak olan bebeğin kistik fibröz olma olasılığı çok büyüktür. Bu nedenle anne adayına da CFTR mutasyonu taraması yapılması gerekir. Bu hastaların sperm üretimi normal şekilde olmaktadır. Sperm elde edebilmek için TESA, TESE ve PESA yolları kullanılmaktadır. Hastaların muayenesi sırasında testislerin büyüklüğü de mutlaka değerlendirmeye alınması gerekir. Testislerin olması gerekenden daha küçük olması durumunda, başlangıçta yapılan hormonal testler yardımıyla sorunun ne olduğu tespit edilebilir.
Azospermi kimlerde olur?
Kısırlık problemi olan erkeklerin % 7 sinde yapılacak testte kanda akyuvarlarda bulunan kromozom incelenmesi sonucunda kromozom kusurları tespit edilir. Kromozom kusurları olması halinde, bu erkekte sperm sayısıyla ters orantıda olur. Azospermi olan erkeklerdeki bu % 10-15 oranında iken, sperm sayılarında bir sorun olmayan erkelerde bu % 1 oranında olur. Kromozom sorunu olan erkeklerdeki kromozom anomalileri genellikle cinsiyet kromozomuna ait olmaktadır. Erkeklerde olan kromozom kusurları hamileliklerde düşükle sonuçlanmasına daha fazla rastlanmaktadır. Bunun dışında kadının doğumunda başka doğumsal kusurları bulunan çocukların doğması olasılığı daha yüksek olur. Bu hastaların çoğunluğunda sperm üretimi gerçekleştirilir, ancak kanallardan atılamaz. Bu hastalardan genellikle TESA, TESE ve PESA yöntemleri kullanılarak sperm elde edilir