Balıkesir’in tarihi yerleri nerelerdir?

Marmara Bölgesi’nin en önemli şehirlerinden olan Balıkesir görülmeye değer tarihi eserleri ve doğal güzellikleriyle yerli yabancı bütün turistlerin dikkatini çekmektedir. Burada sadece atrihi eserleri tanıtacağız.

1- Balıkesir Lisesi
1896 yılında Balıkesir Sultân-ı İdâdîsi olarak eğitime başlayan tarihi bina, daha sonra Darülmuallim, Balıkesir Lisesi, Mühendislik, Fen-Edebiyat Fakültesi ve son olarak günümüzde Balıkesir Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi olarak hizmet vermektedir.

2- Şadırvan
Saat kulesinin yakınında yer alan şadırvanın 1908 yılında Ömer Ali Bey zamanında yapıldığı tahmin edilmektedir. Pembe granitten yedi sütuna oturan soğan şeklinde bir kubbeye sahiptir. Kemerlerle bağlı olan sütunların üzerinden yatay bir silme ve saçak yer almaktadır.

3- Saat Kulesi
Balıkesir`in adeta simgesi sayılan saat kulesi 1843 yılında Balıkesir Mütesellimi Giridlizâde Mehmet Paşa tarafından, Galata Kulesi`ne benzer olarak silindirik planda inşa edilmişse de; Balıkesir merkezinde meydana gelmiş olan 1898 depremiyle yıkılmıştır.
Saat kulesi bugünkü dört köşeli, baldeken tarzı külahlı halini, 1901 yılında ünlü Karesi Mutasarrıfı Ömer Ali Bey zamanında almıştır. Bütün Balıkesir fotoğraflarında gördüğümüz saat kulesi, halen önemli bir eser olarak varlığını devam ettirmektedir.

4- Bigadiç Kalesi
Balıkesir’in Bigadiç ilçesinin doğusunda yer alan tepe üzerinde MS.. 11. yüzyılda Bizanslılar tarafından yapılmış olan Achyraos Kalesinin harabesi bulunmaktadır. Yunan işgali sırasında karargah olarak kullanılan kalenin dış surları, yıllar boyu uğradığı tahribata rağmen günümüze kadar gelebilmiştir.

5- Palata çeşmesi
Palata Çeşmesi’nin tarihi 1704 yılına kadar uzanmaktadır. Yapıldığı dönemlerde önemli bir yere sahip olan çeşme, künkler aracılığıyla deniz kıyısından gemilere ve ilçeye su sağlamıştır. Çeşmenin etrafında çok eski dönemlere ait olan kalıntılara rastlanmıştır. Bu durum bölgenin çok eski dönemlerden bu yana yerleşim yeri olarak kullandığını göstermektedir

6- Karesi Türbesi
Selçuklu Devleti`nin ünlü kumandanlarından biri ve aynı zamanda Anadolu Beyliklerinden Karesi Beyliği`nin kurucusu olan Karesi Bey için inşa edilen yapının yapım tarihi bilinmeyip; türbe daire planlı, sivri kemerli ve silmeli haliyle 1922 yılında Belediye Reisi Hayrettin Bey tarafından yaptırılmıştır.
İç mekanda Karesi Bey`in kabrinin yanında beş sanduka daha bulunup bunların Karesi Bey`in çocukları ya da aile efradına ait olduğu düşünülmektedir.

7- Zağnos Mehmet Paşa Cami
Cami, türbe, imarethane, hamam, muvakkithane, muallimhane ve bedestenden meydana gelen yapılar topluluğu şehrin en büyük ve gösterişli külliyesidir. Cami, külliye ile beraber Sultan II.Murat`ın damadı, Fatih Sultan Mehmet`in ise ünlü veziri ve aynı zamanda kayınpederi olan Zağnos Paşa tarafından 1461 yılında yaptırılmıştır. Zağnos Paşa külliyeye gelir olarak emlâk, âkar ve Pamukçu kaplıcalarını bağışlamıştır. 1577 yılındaki depremde hafif hasar gören yapı, 1898 yılındaki deprem sonrası kullanılamaz hale gelmiş, dönemin ünlü Mutasarrıfı Ömer Ali Bey tarafından bugünkü kareye yakın dikdörtgen planda yeniden inşa edilmiştir.

8- Yıldırım Beyazid Camii
Halk arasında eski camii olarak adlandırılan Yıldırım Beyazid Camii, Yıldırım Beyazid tarafından 1388 yılında inşa ettirilmiştir. Kentteki ilk Osmanlı eseri olmasının yanı sıra; ilk ve tek `Selaatin` yani Padişahın yaptırmış olduğu cami olmasıyla da büyük öneme sahiptir. Burası, 1461 yılında Paşa Camii inşa edilinceye kadar şehrin en büyük camisi olmuştur.
Yıldırım Beyazıt Camii, adının verdiği yerde , medrese , hamam ve misafirhaneden meydana gelen yapılar topluluğunun merkezinde bulunup, halen ibadethane olarak hizmet vermektedir.

9- Gazi ilkokulu
Gazi İlkokulu, cumhuriyetin ilk yıllarında yaptırılmış olup, sivri kemerli, Selçuklu tarzı köşe kuleli ve revak tarzı girişiyle “Milli Mimarlık Dönemi” anlayışını yansıtan bir özelliğe sahiptir.
Osmanlının son döneminde mimarimizde görülen yabancılaşmaya tepki olarak ortaya çıkıp, Ankara Türk Ocağı binası, Konya Postane binası gibi örneklerde de görüldüğü üzere milli mimarimize geri dönüşü yansıtan bir yapıdır.

10- Agios Yannis Kilisesi
Adanın hemen girişinde, solda kalan kilise, günümüze ancak harap bir şekilde ulaşmıştır. Aşıklar Tepesi’nde bulunmakta olup yakın bir zamanda Rahmi Koç’un öncülüğünde restore edilmiş ve kütüphaneye çevrilmiştir. Yapımında kesme taş ve tuğla kullanılan bu kilisede artık; Ayvalık’la ilgili eserler, kilise eşyaları ve ikonalar sergilenmektedir.

11- Evliya Çelebi Cami (Lonca Cami)
1795 yılında Bigadiç Voyvodası Seyyid Hacı Hasar Ağa tarafından yaptırılmıştır. Bigadiç’te bulunan caminin temeli ve minare kaidesi orijinaldir. Kayıtlarda caminin vakfı olarak; Balıkesir’de bir terzi dükkânı görülmektedir.

12- Kurşunlu Cami (Hekimzade Yusuf Sinan Camisi)
Kurşunlu Caddesi’ndeki cami Edremit ilçesinde bulunmaktadır. Edremit’in tanınmış ulemalarından Yusuf bin Habib için inşa edilmiştir. Kitabesi olmadığından kesin yapım tarihi bilinmemektedir. Mimari üslubundan XV.yüzyıla ait olduğu tahmin edilmektedir. Tek kubbeli camilerin klâsik örneklerinden biri olup, kesme taştandır. Ön kısmında üç bölümlü, sivri kemerli bir son cemaat yeri bulunmaktadır. İbadet mekanını sekizgen kasnak üzerine oturmuş olan bir kubbe örtmektedir. Kubbe duvarının ortasında çok kenarlı mihrap nişi yer almaktadır.

Balıkesir’deki diğer camiler , Alacamescit Cami, Tahtalı Cami, Çınarlı Cami, Kasaplar Cami, Mescit, Şeyh Lütfullah Cami, Hakkı Çavuş Cami, Mecidiye Cami, İbrahim Ağa Cami, Okçu Cami, Martlı Cami, Karaoğlan Cami, Umurbey Cami,Yeşilli Cami, Eski Hamidiye Cami, Eski Yıldırım Cami,Hacı Kaya Camii, Seferağa Cami, Eminağa Cami, Çırpılı Cami, Hacı Sefer Cami, Hacı Alibey Cami, Yoğurtçu Cami,Vicdaniye Cami, Kırımlı Cami, İbrahim Bey Cami, Kayabey Cami, Akçaköy Cami.