Balistik nedir?

İç, dış ve terminal olmak üzere üç ayrı bölüme ayrılan balistik yani atış bilimi, uygulamalı mekanik bilimlerin bir alt dalıdır. Gelişen teknoloji ile birlikte çalışma alanı daha da genişleyen balistik bilimi, oldukça detaylı ve hassas araştırmalar yapar ve bu araştırmalar sonucu elde edilen bilgileri analiz ederek mermi ve füzelerin hareketleri halinde bilgi edinir. Balistik, tıpkı bilim literatüründeki diğer pek çok tabirde olduğu gibi Eski Yunanca bir kelimedir ve “atmak” manasına gelir. Çoğu inan balistik biliminin yalnızca silahlar ve attıkları mermileri inceleyen bir bilim dalı olduğunu düşünse de, aslında füzeler ve bu sistemlerin etki alanındaki hareketleri de balistik biliminin araştırma alanı içindedir.

Mermi ve füzelerin tesir alanındaki hareketlerini inceleyen iç balistik, kimyasal enerji ve gazların genişlemesiyle oluşan enerjinin kontrolü veya yönlendirilmesi üzerine araştırmalar yapar. Askeri olsun olmasın birçok mekanik sistemli silahta mermi ya da füzenin ilerleyişi için gereken enerji, sıcaklık ve basıncın büyük rol oynadığı gazların kimyasal reaksiyonları sonucunda elde edilir. Bu nedenle iç balistik bilimi oldukça kompleks ve son derece hassas konular üzerinde araştırma yaparak, kimya ve fizik bilimi ile ortaklaşa çalışır. Dış balistik bilimi ise mermilerin veya füzelerin fırlatıldıktan sonra etki altında kaldığı yerçekimi, aerodinamik kuvvetler ve diğer dış etmenleri araştırır.

Silahlardan ateşlenen mermiler ve füzeler atış anından sonra birçok farklı dış ortam etmeniyle karşılaştığından, dış balistik bilimi bu faktörlerin etkilerini hesaplayarak mermi ya da füzenin yörüngesini belirler. Aerodinamik kuvvetlerin mermi ya da füze üzerindeki etkilerinin kesin olarak saptanması oldukça zor bir uğraş olduğundan, dış balistik biliminin araştırma konuları da son derece karmaşık ve her detayın itinalı bir biçimde hesaplanmasını gerektiren bir yapıya sahiptir. Basit bir silahtan çıkan mermi dahi atış anındaki çıkış pozisyonu korumak ve hedefe olan yolculuğunda tutarlı bir uçuş yapmak zorunda olduğundan, hava direncinin ve yerçekiminin etkisi oldukça önemlidir. Dış balistik bu tür dış faktörlerin hesaplanarak silahların menzillerinin belirlenmesini ve mekanik sistemin daha kararlı bir biçimde çalışmasını sağlar.

Balistik biliminin gelişen teknoloji ile yeni yeni gelişmeye başlayan alt dalı olan terminal balistik, yakın geçmişe kadar bazı temel bilgilerin elde edilmesinde güçlükler sebebiyle dış ve iç balistiğe oranla daha geride kalmıştır. Ancak son dönemde özellikle radyografi alanında yaşanan umut verici gelişmeler sayesinde hızlı nesnelerin görüntülenmesi daha kolay hale gelmiş ve böylece terminal balistik de hızlı bir gelişim süreci içine girmiştir. Her ne kadar terminal balistik biliminin elde ettiği verilerin güvenilirliği günümüz şartlarında tartışmaya açık olsa da, balistik biliminin bu alt dalı yapılan çalışmalarla gelecek için umut vaat etmektedir.