Baykuş nasıl bir kuştur?
Baykuş gece yırtıcılarından olan, genellikle geceleri avlanan, büyük başı ve tüylü vücudu olan bir kuştur.
Ortalama olarak 60-70 yıl kadar yaşayabilen kuşlar, 18-70 cm boylarıyla tanınır. Dünyada bilinen 123 türü bulunur. Puhu, cüce, alaca baykuş ve kukuma bilinen baykuş türleri arasında yer alır. Antarktika dışında hemen her bölgede yaşamaktadırlar. Kısa kuyrukları olan kuşların kanatları uzun ve enlicedir. Bazılarının kanat açıklığının uzunluğu, bir insan boyuna ulaşır. Kıvrık gagaları ve keskin pençeleri bulunan kuşların, tırnakları kancalı yapıda ve parmakları dönerlidir. Avlarını daima kuvvetli pençeleriyle yakalar. Yapı olarak hem yürümeye hem de uçmaya uygun bir yapıları bulunmaktadır. Yürürken ve ayaktayken ağırlık merkezi olarak ayaklarını kullanırlar. Bu sırada kanatları gövdeye yapışık vaziyettedir. Avlanırken çok sessiz hareket ederek, avlarına rahat ulaşırlar. Uçtuklarında bile kanat seslerini duyamazsınız. Gündüzleri uyuyarak ya da ağaçlarda güneşlenerek vakit geçirirler. Kendilerinden daha büyük canlılara saldırmaktan çekinmezler. Şahin, kartal, atmaca gibi gündüz avlanan yırtıcılar baykuşların en büyük düşmanlarıdır.
Baykuşların görme yetenekleri nasıldır?
Gözleri başının yan tarafında değil, önlerinde bulunur. Oldukça iri olan gözleri, hiç hareket etmeden sabit bir şekilde durur. Görmeyi sağlamak için, boynunu öne ve arkaya 270 derecelik açıyla döndürebilirler. Gözler ışığı geçirecek ve kıracak özelliklere sahip olan 3 tabakadan meydana gelmiştir. En dışta bulunan sert tabaka, tümsekleşerek iç taraftaki saydam tabakayı meydana getirir. Gözü koruyan en dıştaki sert tabakadır. En içteki damar tabaka ise, damarlı bağ dokularından oluşur. Gözlerin içini karanlık bir oda haline getirir. Karanlıkta fazla görme özellikleri yoktur. Avlarını loş ışıkta bile rahatça yakalayabilir. Gözde olan ağ tabaka sarı renkli olup, etrafı büyütücü özelliğe sahiptir. Gözlerinde olan çubuk duyu hücrelerinin içeriğinde mor ışık görüntüsünü sağlayan bir madde bulunmaktadır. Bu madde az oranda ışığı bile kimyasal sinyale çevirip, baykuşun bunu görebilmesini sağlar. Baykuşlar mavi rengi görme özelliğine sahip olan tek kuştur. Diğer kuşların tam tersine üst göz kapağı ve alt göz kapağı üstüne gelmemektedir.
Baykuşların işitme yeteneği nasıldır?
Görme ve işitme duyusu oldukça gelişmiş olan kuşlar, az miktarda ışıkla da avlarını rahatça yakalama özelliğine sahiptir. Işığın bulunmadığı yerlerde bile işitme duyularını kullanarak avının yerini belirleyebilir. Kulakları da oldukça hassastır. Hem işitme görevini sağlar, hem de dengeyi sağlamakta yardımcı olur. Yön bulmakta kulaklar önemli rol oynar. Kulağın içerisinde zar, kanallar, kemikçik ve sıvılar vardır. Geceleri çok sessiz ortamda bile bir iğnenin yere düştüğünü duyabilecek özelliğe sahiptir. Baş kısımları genişçe olan baykuşların, kulakları birbirinden uzakta ve kulak delikleri büyüktür. Dışarıdaki sesler bir kulaktan öbürüne çok kısa bir sürede geçer. Kulaklar aynı zamanda perdeli yapıya sahiptir. Dinlenirken açtıkları perdeleri, uçarken tamamen kapatırlar.
Baykuşların üreme ve beslenmesi nasıldır?
Dişileri erkeklerine göre daha iri kuşlardır. Üreme döneminde ortalama 2-10 adet yumurta yaparlar. Kuluçkada geçirdikleri gün sayısı 30-40 gün arasındadır. Yavrular yumurtadan ilk çıktığında gözleri ve kulakları kapalıdır. Farklı sürelerde yuvada kalan yavrular, ancak bir sonraki yıl ergenliğe ulaşırlar. Beslenmek için kemirgenleri ve fareleri avlarlar. Bu sebeple ekolojik dengenin korunmasına katkı sağlarlar. Bazı ülkelerde koruma altına alınmış kuşlardır.