Beyin donması nedir?
Bazı dönemlerde dondurma gibi soğuk şeyler yenildiğinde, ani bir şekilde alın bölgesinde beliren ağrıların bir nedeni bulunmaktadır. Bu olan ağrılar beyin donması adı verilen ve tıpta sphenopalatine ganglioneuralgia olarak adlandırılan bir durumdur. Bunun nedeni damaklarda olan dokularda beklenmedik bir şekilde sıcaklık değişiminin olması ve damarların buradaki dokuları eski sıcaklığına çevirebilmek için hızla şişmesi nedeniyle kanın hızını arttırmasından kaynaklanmaktadır. Bu yaşandığı sırada başta zonklama tarzında ağrı meydana gelir. Bu ağrının yansıması dişlerde, yanaklarda, damaklarda aynı zonklama tarzında olur. Kişilerin gözlerinde şimşek çakması gibi etkiler olabilir. Bu etkiler ağız içinde sıcaklığın normale dönmesi, yani soğuk etkinin gitmesinden sonra kendiliğinden düzelmektedir.
Beyin donması neden olur?
Bu konuda çok çeşitli etkenler üretilir. Uzmanların bir bölümüne göre kan damarlarında olan genişlemeden, beynin uyarılması için trigemnial sinir adı verilen, yüzde, ağızda, dişler ve genizde bulunan sinirler aracılığıyla sinyal gönderip, ağrı hissedilmesine neden olan düz kas uyarıcılarının serbest kalmasını sağlayan, ağrıya olan hassasiyeti arttıran, iltihap üretici reseptörlerin tetiklenmesiyle meydana geliyor. Trigemnial sinirin yüzde olan ağrıları hissetmesi nedeniyle, beynin ağrıyı alından geliyormuş gibi hissetmesine sebep oluyor. Ağrının bir nedeni olduğundan, farklı bir alanda hissedilerek yansıyan ağrı olarak duyuluyor. Bazı uzmanlara göre ise sinüslerde olan boşluklardan kaynaklandığı söylenir. Ayrıca ağız, damak ve iç kısımlardaki damarların etkisiyle de bunun yaşandığı söylenir.
Beyin donması herkeste görülür mü?
Bu beyin donması denen etki insanların yaklaşık olarak % 30’unda görülmektedir. Soğuk bir gıda yenildiğinde ya da soğuk bir içecek sonrasında baş ağrısıyla hissedilmektedir. Ağrı kişilerin ağzında değil, aslında başında hissedilir. Bu sorunla ilgili farklı sebepler ileri sürülmektedir. Bazı görüşlere göre sinüsler buna sebep olur, bazı görüşlere göre ağızda bulunan damarlar bunda etkili olur.
Beyin donması sırasında neler hissedilir?
Beyin donması etkisinin olduğu kişilerde, önce soğuk bir şeylerin yenmesi ya da soğuk içeceklerin içilmesi gerekmektedir. Soğukla temasa geçen ağız içi dokularında ani bir şekilde etkileri hissetmeye yardımcı olmaktadır. Aniden zonklama tarzında ağrılar başlamaktadır. Bu ağrılar yüz bölgesinde yanaklara, damaklara, dişler, hatta gözlere bile etki etmektedir. Sanki kanın beyne sıçraması gibi zonklama tarzında hissedilmeye başlar. Ağız içindeki sıcaklık değişimi eski haline dönmeyince bu etki geçmez. Vücut soğukluğu eski hali gibi sıcak bir hale getirdiğinde, beyin donması olayı kendiliğinden düzelme gösterir.
Beyin donması nasıl geçer?
Beyin donmasının sebebi tam olarak kesinlik kazanmadığından, bunun nasıl ve ne şekilde tedavi edileceği tam olarak belli değil. Bu sorunu sıkça yaşayan kişiler soğuk yiyeceklerden, özellikle dondurma ve donmuş besinlerden uzak durması gerekir. Zaten bu etkileri yaşamış olan kişiler, soğuk besinleri yemekten ve içmekten kendileri çekinirler. Beyin donması denilen olayın yaşanması sırasında gerçekten kişide şok edici etkiler oluşmaktadır. Bu yüzden bundan etkilenen kişilerin soğuk yiyeceklerde uzak durması gerekir.