Bilekten anjiyo nasıl yapılır?
Toplumda gittikçe yaygınlaşan kalp ve damar hastalıklarının teşhisinde oldukça önemli bir yere sahip olan anjiyonun günümüzde el bileğinden yapılması hastalar açısından büyük kolaylık sağlamaktadır. Bu teknik sayesinde yapılan anjiyodan sonra hastaların hastanede kalmasına gerek olmaz. 5-10 dakika içerisinde yapılan operasyondan sonra, kişiler işlerine bile geri dönebilir. Bunun dışında bilekten anjiyo yapılması hastalarda istenmeyen komplikasyonların önlenmesi açısından da faydalıdır.
Anjiyonun yapılması hakkında bazı kriterler vardır. Göğüs ağrısı çeken, efor testi düzgün olmayan, ekokardiyografisinde sorun bulunan hastalarda ancak yapılan incelemeden sonra anjiyo yapma kararı alınabilir. Hastalara anjiyo yöntemleri konusunda gerekli olan bilgiler aktarılır ve bir değerlendirme yapılır. Bundan sonra anjiyonun kasıktan ya da bilekten olup olmayacağı konusunda daha sağlıklı bir karar alınır.
Bilekten anjiyonun avantajları nedir?
Bilekte bulunan damar kasık damarına oranla cilt yüzeyine daha yakın olur. Bu yüzden kilolu hastalarda bile yapılan anjiyoda bilekten damara daha kolay girilir. Damarın cilde yakın olması ve arkasında olan kemik doku sayesinde, anjiyodan sonra girilen deliğin kapanması için daha kolay kompresyon uygulanmasını sağlanır. Bu alanda kanama daha iyi kontrol altına alınabilir.
Kasık damarındaki stent girişimleri sırasında yüksek dozda kan sulandırıcı ilaçların kullanılması nedeniyle, işlem yapıldıktan sonra damara girişte kılıf çekilemez. Bunu yapmak için 4-6 saat süre geçmesi gerekir. Bu süreçte hastanın yatakta yatması ve bacağını hareket ettirmemelidir. Bundan sonra kılıf elle çekilir, ardından 15-20 dakika kompresyon, 4-6 saat kadar kum torbasıyla ağırlık uygulanır ve kanamanın durmasına çalışılır. Bu nedenle kasıktan yapılan anjiyoda hastanın 6 saat, stent ve balon uygulamalarında ise hastalarda 12 saat bacağını hareket ettirmeden düz yatması gerekmektedir. Bu süreçte ayağa kalkamadığı gibi, tuvalet gibi ihtiyaçlarını da göremez.
Bilekten anjiyo sonrasında ise, damar girişinde olan kılıf kan sulandırıcı ilaçlara rağmen hemen alınma olanağına sahiptir. Bundan sonra hastaya bilekliğe benzeyen bir materyal takılır. Bu materyalin iki saat kadar bileğinde kalması gerekir. Hastaneden çıkarken bileklik çıkarılır ve bileğe bandaj yapılır. Bandaj ise ertesi gün hastanın kendisi tarafından çıkarılabilir. İşlemden sonra hasta hemen ayağa kalkar, oturur, tuvalete gider, elini bile kullanabilir halde olur. Hastalar anjiyodan sonra 2,5-3 saat içinde taburcu edilebilir. Hastalar isterse aynı günde işine geri dönebilir. Bu genellikle anjiyonun sonucuna göre tespit edilir. Eğer tedavi gerekiyorsa ve bir sorun belirlenmişse, farklı kararlar alınabilir.
Bilekten anjiyo nasıl yapılmaktadır?
Bu işlemde hastanın cilt altı uyuşturulur. Bunun için hastaya lokal anestezi yapılır. Oldukça küçük bir kesi yapıldığı için, hastada ağrı olmaz. Bilekten anjiyo işlemi açılan 3 mm lik kesiden yapılır. Bu kesiden girilecek kataterle hastaya aynı kasıktan yapıldığı gibi, kontrast madde verilir ve damarların durumu incelenir.
Bilekten anjiyonun komplikasyonları var mıdır?
Bilekten anjiyoda damara girişten meydana gelebilecek komplikasyon riski yok denecek kadar düşüktür. Burada önemli olan anjiyodan sonra giriş bölgesinin iyi sıkıştırılmasıdır. Katater girişi için açılmış olan 3 mm lik yerin kapatılması önemlidir. Burada olan sıkıntılar, açılan kesi yerinin iyi kapanmaması yüzünden kaynaklanır. Kasıktan bu şekilde açılan damar büyüktür. Arka kısmında kemik doku, gerisinde kas ve yağ dokuları bulunur. Bu bölge özellikle kilolu olan hastalarda yağın yardımıyla daha kolay kapanmaktadır. Bilekten anjiyo uygulamasında hastaya işlemden sonra takılan bileklik ile kanama durdurulur. Bu sayede deliğin daha hızlı kapanması sağlanmaktadır.
Bilekten anjiyo sonuçları ne zaman alınmaktadır?
Bilekte anjiyo işleminin sonuçları anında alınır. Bununla hastaya ne yapılması gerektiğine hızlı karar verilebilir. Damar tıkanıklığı tespit edilirse ve bu sorunun kritik olduğuna karar verilirse, tıkanıklık olan bölgenin balon ya da stentle açılması uygun olursa hemen stent uygulaması yapılır ve tedavi edilir. Hasta kalp krizi geçirdiyse ya da kritik bir durum tespit edilirse aynı anda stent takılabilir. Bu uygulama aynı yöntemle, aynı gün içinde yapılabilir. Kolay açılacak bir darlık değilse, daha önceden hazırlık yapılır ve stent takılabilir.
Bilekten anjiyo yapılamayacak hastalar
Diyalize giren hastalar için bilekten anjiyo yapılmaması tercih edilmektedir. Bu hastaların kol damarındaki giriş sıkıntı yaratabilir. Kronik böbrek yetmezliği hastalarında da bu uygulama yapılmaz. Kazayla ya da travmayla kolunda sorun olanlarda da bilekten anjiyo olmaz. Damar yapısı çok ince olanlarda buna uygun olmaz. Bu hastaların damarları ultrasonla tetkik edilir ve karar verilir. Kadınlarında erkeklere oranla damarlar daha ince olsa da, bilekten anjiyo yapılabilir.