Bireysel emeklilik sistemi nedir?
Kısaca BES adı verilen Bireysel Emeklilik Sistemi, bireylere emeklilik döneminde ek bir gelir sağlama imkanı veren özel bir tasarruf ve yatırım sistemidir. Bireysel emeklilik sistemi, kişilerin çalıştıkları dönemdeki hayat standartlarını emeklilik dönemlerinde de devam ettirmeleri için bugünden düzenli birikim yapma imkanı sağlayan, devlet katkısıyla desteklenmiş bir tasarruf ve yatırım sistemidir.
BES, var olan kamu sosyal güvenlik sisteminin bir alternatifi değil, onun tamamlayıcısıdır. Sisteme fiil ehliyetine sahip olan 18 yaş üzerindeki her birey katılabilir, herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna bağlı olma veya çalışma şartı aranmaz. Serbest meslek sahibi, sanatçı, ev hanımı, doktor, öğretmen, memur vs. Gönüllü katılıma dayalı olan bir sistemdir. Sistemin temel amacı, kişileri çalışma yaşamları boyunca emeklilik dönemlerindeki nakit ihtiyaçlarını karşılayabilmek için tasarrufa özendirmek, uzun vadeli birikim yapmasına olanak tanımak, böylece aktif çalışma süresi boyunca sahip oldukları gelir seviyesini emeklilik döneminde sürdürebilmesini sağlamaktır.
Bireysel emeklilik sistemine katılarak, düzenli gelir elde ettiğiniz dönemlerde, geleceğinizi garanti altına almak için küçük birikimler ayırarak, o hayalini kurduğunuz emekliliğe ulaşabilirsiniz.Bireysel emeklilik sistemi emeklilik dönemi için düzenli tasarruf ve yatırım yapma imkanı sunmaktadır. Gelecek hayallerinize uygun olarak kişiye özel oluşturulmuş olan bir emeklilik sistemidir. Tasarrufları ne zaman, nasıl ve ne şekilde değerlendirileceğini tamamen kişi belirlemektedir.
%25 devlet katkısı ile çok daha avantajlı bir duruma gelen sistem, yatırılan her 100 TL için devlet 25 TL katkıda bulunmaktadır. Yani sistemdeki her 100 lira 125 lira olarak değerlendirilmektedir.
Mevcut gelir durumunuzu ve emeklilik dönemine dair beklentilerinizi de dikkate alarak yatırmak istediğiniz katkı payı tutarınızı seçeceğiniz planda tanımlı olan plan katkı payından az olmamak üzere belirleyebilirsiniz. Belirlediğiniz katkı payı tutarını aylık, 3 aylık, 6 aylık ve yıllık periyotlarla yatırabilirsiniz. Emeklilik döneminizde yüksek bir birikime sahip olmak için gelirinizin %5 – %15’i oranında bir katkı payı belirleyebilir, katkı payını düzenli ödeyerek ve ara dönemlerde ek ödemeler yaparak, katkı payı tutarını artırarak ve fon getirilerini takip ederek elde edeceğiniz birikimi daha yüksek seviyelerde tutabilirsiniz.
Bireysel emeklilik sözleşmesi, katkı payı olarak yatırılan ilk ödemenin şirket hesaplarına nakden intikal ettiği tarihte yürürlüğe girer. Teklif formunun imzalanmasını ya da teklifin onaylanmasını takip eden 60 gün içinde vazgeçme hakkına sahipsiniz. Bu durumda yapılan ödemeler, fon toplam gider kesintisi hariç, hiçbir kesinti yapılmadan ve varsa yatırım gelirleri ile birlikte 10 iş günü içinde kişiye iade edilir.
Bireysel emeklilik sistemine ilk defa katılması ya da farklı bir şirkette emeklilik sözleşmesi yapılması durumunda, teklifin imzalandığı ya da mesafeli satışta teklifin onaylandığı tarihte geçerli aylık brüt asgari ücret miktarı dikkate alınarak mevzuatta belirlenen esaslar dahilinde giriş aidatı alınabilir. Giriş aidatı peşin, aktarım ya da sistemden çıkış tarihine ertelenmiş olarak tahsil edilebilir. Giriş aidatının peşin olarak alınan bölümü, teklifin imzalandığı ya da onaylandığı tarihte geçerli aylık brüt asgari ücretin yüzde onunu geçemez. Şirketten ayrılma durumunda sözleşmenin yürürlük tarihine göre sözleşmenin şirkette kaldığı yıl dikkate alınarak kademeli giriş aidatı alınabilir. Aynı şirkette birden fazla sözleşme varsa yalnızca ilk sözleşme için giriş aidatı alınabilir.
Giriş aidatının girişte peşin alınan bölümü ve çıkışa ertelenmiş olan tutarın toplamı teklifin imzalandığı ya da onaylandığı tarihte geçerli aylık brüt asgari ücretin; sözleşmenin yürürlük tarihinden itibaren, 3 yıldan önce şirketten ayrılmanız durumunda %75’inden, 3-6 yıl içinde ayrılmanız durumunda %50’sinden, 6-10 yıl içinde ayrılmanız durumunda %25’inden fazla olamaz. Emeklilik sözleşmesinin yürürlük tarihinden başlayarak 10. yılını doldurmak, vefat veya maluliyet sebebi ile veya emeklilik hakkını kullanarak ayrılması durumunda ertelenmiş şekildeki giriş aidatı alınmaz.
Bes’in avantajlaır şunlardır :
1- Her bütçeye uygun farklı planlardan dilediğinizi seçebilme imkanınızın olması.
2- Ödeme periyodunu (1 aylık, 3 aylık, 6 aylık, yıllık) size uyacak şekilde kendiniz belirleyebilirsiniz.
3- Dilediğiniz zaman ödemelere ara verebilir, istediğiniz zaman tekrar kaldığınız yerden devam edebilirsiniz.
4- Geleceğiniz için durumunuza ve gönlünüze göre bir emeklilik planlamış olursunuz.
5- Sisteme ne kadar erken katılırsanız, o kadar avantajlı olursunuz.