Bonzai nedir?
Son dönemlerde adını sık sık duyduğumuz ve her gün gençlerin ölümüne sebep olduğunu televizyon ve diğer basın yayın kuruluşlarından öğrendiğimiz ve halk arasında “Bonzai” olarak adlandırılan uyuşturucu madde gerçekte “Sentetik Cannabinoid” ismi altındaki birçok maddeden oluşmaktadır. Tamamen kimyasal olan bu maddeler bazı bitkilerin kurutulmuş yapraklarına emdirilerek yapılmaktadır.
Bu maddenin insanlar üzerindeki etkisi tam olarak bilinmeden kullanımı artmıştır.
Bu maddeler esrar etkisi vermesi nedeni ile sentetik esrar olarak kullanım alanı bulmaktadır. Ve her geçen gün hızla artmaktadır. Dünya genelinde bir çok farklı isim ve ambalaj adı altına satılmaktadır.
Avrupa genelinde Spice olarak adlandırılıyor olmak ile birlikte satışının “Plant food” “not for human use” şeklindeki ibareler bulunan paketlerle yapıldığı bilinmektedir.
Yine bu uyuşturucu etkisi yaratan kimyasal madde, “herbal incense” veya “herbal product” olarak da piyasaya sürülmüştür. Kimyasal olan bu maddenin zehirleyici özelliklerinden dolayı insan sağlığına verdiği zararlarının Herbal ürün olarak adlandırarak sağlığa zararlı olmadığı algısı oluşturulmaya çalışılmaktadır.
Uyuşturucu ekimi, üretimi, kaçakçılığı ve kullanımının büyük sorun olmaya devam ettiği dünyada artan fiyatlar, küçük eroin organizasyonlarını daha karlı olduğunu düşündükleri çeşitli uyuşturucu maddelerine yöneltiyor.
Genel olarak “bir kereden bir şey olmaz” denilerek kullanılmaya başlanılan bu uyuşturucunun pençesinde olan kişiler, para bulamadığı zamanlarda çeşitli yöntemlere de başvuruyor. Uyuşturucunun en ucuz olanını temin etmeye çalışan bağımlılar, bazen kurye olarak da kullanılmaktadır. Uyuşturucu ticareti yapan şüpheliler, çaresiz kalan bu insanların durumundan her fırsatta yararlanmaktadırlar.
Genellikle teknik kimyasal bilgiler çerçevesinde bir açıklaması olsa da kısaca esrar maddesinde insan biyolojik yapısını uyaran CB reseptörleri bulunan ve değişik farmakolojik amaçlar çerçevesinde yapılan araştırmalar neticesinde tespit edilmiş olan etken maddelerdir. Kannobionidlerin yaratmış olduğu etkilere benzer etkilere sahip olmasından dolayı sentetik kannobionidler olarak isimlendirmektedirler.
Genel olarak uyuşturucu kullanıcıları tarafından daha uzun etkisi ve yasal olarak uzun süre satılmasından dolayı kullanılmıştır. Bilhassa Almanya’daki kullanıcıların bir bölümünün yasak olmayan biogenic maddelere merakı olan kişilerden olduğu tespit edilmiştir. Deneme amaçlı kullanıcı profilinin az olmadığını söyleyebiliriz.
Avrupa ülkelerinde 2009 yılında Spice ve Spice benzeri ürünlerin içeriği olan etken sentetik kannobionidlerin ilk olarak Avusturya ve Almanya başta olmak üzere yasaklanmaya ve sıkı bir biçimde kontrol altında alınmaya başladığı görülmektedir.
Leonotis leonurus ve Nymphaea caerulea adı verilmiş olan bitkilerde aynı yasal düzenlemeler ile kanun kapsamında alındığı görülmüştür. Leonotis leonurus Afrika aslan kulağı ve aslan kuyruğu gibi isimler ile tanınmakta olup ve Afrika da sarhoşluk vermesi nedeni ile çok kullanılan bir bitkidir. Sentetik kannobionidlerin ticaretini yapmakta olşan suç örgütlerinin bu etken maddeleri emdirme sureti ile uyarıcı ya da yatıştırıcı özelliği olan Güney Amerika ve Afrika halkları tarafından kullanılan bu iki bitkiye benzer birçok bitkiyi kullanmakta oldukları bilinmektedir.Spice adı verilen ürünlerin ticaretini yapan örgütler maddeleri bu sebepten dolayı gıda takviyesi olarak da piyasaya sürdükleri bilinmektedir.
Bilhassa son zamanlarda ortaya çıkarak ciddi bir bağımlılık sorunu oluşturan sentetik kannabionidler olarak adlandırılan bu tip uyuşturucular değişik kimyasal farklılıkları ve çeşitleri olan ve çok sayıdaki maddeler ve bileşenleri kontrol ve izleme yönünde ciddi zorluklara neden olmaktadır. Genellikle bu sentetik kannabinoidlerin özelliği vücutta kannabinoid reseptörlerinin vücuda vermekte olduğu etkiye benzer bir etkiye sebep olmaktadır.
Her geçen gün sentetik kannabinoid türüne yeni türevler ekleniyor ve piyasaya sürülüyor. Birçok ülke de bu durumdan son derece olumsuz etkileniyor. Türkiye’de ilk defa 2010 yılında görülen sentetik kannabinoid çeşitleri, 2011 yılında yasa kapsamına alınmıştır. 2010 ve 2011 yıllarında küçük miktarlarda Türkiye’ye getirilen bonzaide, 2012 yılında yüklü miktarlarda ülkeye sokulmaya başlanmıştır.