Boyun fıtığı nasıl oluşur?
Boyun fıtığı oluşumu boyun omurları arasındaki disklerin, omurilik kanalına doğru kayması ve bunun sonucunda omuriliğe ve koldan gelen sinir köklerine baskı yapması sonucunda oluşan bir rahatsızlıktır. Boyun ağrısını insanları yaşamlarında en az bir dönemde yaşarlar. Bu ağrılar boyun omurgasında bulunan kemiklerin, eklemlerin ve omurlar arasında yer alan diskler ile omurga etrafında bulunan kaslar ve bağların sorunlarından kaynaklanır. Boyun bölgesinde ağrıya sebep olan rahatsızlıklarda, bazı durumlarda ağrı sadece ensede olur. Bazılarında, ağrı enseden yayılıp başa, sırt bölgesine, kollara ve göğüs bölgesine yayılım gösterir. Hastanın boyun hareketleri kısıtlanır. Kollara ve ellere yayılan uyuşma, ellerde güç kaybı şeklinde hissedilirken, baş dönmeleri ve sersemlikte en fazla görülen şikâyetler arasında yer alır. Bu ağrılar hastanın aktivitelerini engelleyip, yaşam kalitesini de bozabilir.
Boyun fıtığı nasıl oluşur?
Omurgayı oluşturan kemikler arasında yer alan diskin zayıflamasıyla, diskin içeriğinde bulunan jölemsi maddenin dışarıya fırlaması sonucunda oluşan fıtıklaşmanın yaptığı baskı, hastayı oldukça rahatsız eder. Boyun omurları arasında olan omurların arasındaki sürtünmeyi engelleyen jöle kıvamında olan disk adlı yastıkçıklar bulunur. Disklerin etrafında sert ve fibröz kapsülle çevrili jelatinöz merkezi vardır. İlerleyen yaşlarda veya travma halinde bu yastıkçıklarda zedelenme olur. Dışta olan sert ve fibröz kapsül incelir ve ani sert hareketlerde ise yırtılır. İç kısımdaki jelatinöz madde bu yırtıklardan çıkarak, omurilikten kollara doğru yayılıp, bu bölgeye hareket emri veren ya da gönderilen duyuları alan sinirlere baskı yapar. Bu sebeple kollarda ağrı, uyuşma, güçsüzlük ve boyun ağrısı hissedilir.
Boyun fıtığı belirtileri nedir?
- Boyun hareketlerinde kısıtlılık
- Enseden kollara ya da sadece bir tek kola, sırta ve göğüs bölgesine yayılan ağrı
- Kollarda ya da ellerde uyuşukluk
- Kulak çınlaması ve baş dönmesi
- Ellerde ve kollarda kas güçsüzlüğü olması, eşyaları kavrayamamak, elindeki eşyayı düşürmek
- Omuzda, kollarda ağrı ve uyuşma
- Bacaklarda ağrı ve uyuşma
Boyun fıtığı tanısı nasıl konur?
Rahatsızlığa teşhis koymak için hastanın şikâyetleri ve öyküsü dinlenir. Diğer hastalık belirtileriyle karışmaması için gerekli araştırmalar yapılır. Hastalığın teşhis edilmesi için ilk başvurulacak tetkik manyetik (MR) rezonans olur. Yaşı ilerleyen kişilerde omurlar arasındaki kireçlenmenin tespit edilmesi için bilgisayarlı tomografi ile birlikte direkt grafi yaptırılır. Fıtığın sinirler üzerinden yaptığı tahribatın belirlenmesi için EMG tetkiki yapılabilir.
Boyun fıtığı tedavisi nasıl olur?
Rahatsızlığın şikayetleri hastayı fazla rahatsız etmiyorsa fizik tedavi çalışmaları, dinlenme, stresten uzaklaşma ve ilaç tedavisi gibi öneriler uygulanır. Bu tedavilerle hastanın kollarında ve boynundaki ağrılarda bir gerileme olmazsa, ameliyat düşünülmelidir. Hastalar uygulanacak mikro cerrahi yöntemiyle sağlıklarına kavuşur ve yaşam kaliteleri yükseltilebilir. Tedavilerin başarısız olması halinde, hastada güç kaybı, omurilik ve sinir köklerine baskı oluştuğunda önden veya arkadan olacak şekilde ameliyata karar verilir. Bu yapılacak radyolojik incelemelerden sonra belirlenir. Fakat genellikle ameliyat önden yapılır. Ameliyat dışında yapılan tedavilere 4-12 hafta içinde tepki vermeyen ve idrar veya abdest kaçırma sorunu bulunan, kollarda veya bacaklarda güç kaybı oluşan hastalar için ameliyat kararı verilir. Bu tedavilerin yanı sıra ameliyatsız olarak yapılan boyun fıtığı tedavileri bulunmaktadır. Omurgaların arasında en küçüğü olan boyun omurlarını saran kaslar, belde bulunan kaslar gibi güçlü değildir. Boyun daha ince ve güçsüzdür. Bu nedenle boyun çekme işlemi traksiyon uygulanabilir. Rahatsızlık kollarda kuvvet kaybı ve kaslarda erime yapmazsa, önce ameliyatsız yöntemler düşünülmelidir. Bunlara cevap vermeyen hastaların sonrasında ameliyat yapılması daha uygundur. Yine de bu kararın en doğrusunu doktorunuz verecektir. Acil olarak ameliyat yapılması gereken boyun fıtıkları için traksiyon yöntemi uygun değildir.