Buğdaydan neler yapılır?

Neredeyse her iklim türünde yetişebilen ve en çetin şartlara dahi dayanıklı olan buğday, bilinen insanlık tarihinin ilk dönemlerinden bu yana insanoğlu tarafından yetiştirilmekte ve daha da önemlisi tarım faaliyetlerinde ekilen ilk ürünlerden biri olma özelliğine sahiptir. İnsanoğlunun farklı kan gruplarına sahip olmasında dahi etkili olan buğday, daha sıcak iklimlerde yaşan toplumların buğday yetiştirmesi yani “buğday toplumu” olması ile birlikte tüketilen unlu gıdaların kan gruplarını değişime uğratmasına neden olmuştur. İnsanoğlunun en temel besin maddelerinden biri olan buğday, yalnızca un olarak dahi yaşamsal faaliyetlerin devamlılığı açısından kritik bir görev üstlenir. Tek yıllık bir bitki olan buğday birçok farklı türe sahiptir ve dünyanın dört bir yerinde çok çeşitli türleri yetiştirilmektedir. Ülkemizde olduğu gibi dünya genelinde de en fazla yetiştirilen tarım ürünü buğdaydır.

Makarnadan bisküvilere, hamurdan pastalara, “elyaftan” hayvan yemine oldukça farklı amaçla kullanılan ürünün hammaddesi olan buğday, insanoğlu için kritik öneme sahip olan alanlarda kullanılmaktadır. Et ve et ürünlerinin insanların beslenmesi için ne kadar önemli olduğu artık herkes tarafından bilinmektedir. Buğday hayvan yemi olma özelliğiyle dahi insanoğlunun yaşamına oldukça büyük bir yarar sağlamaktadır. Dış katmanından yapılan kepek günümüzde tüm diyetisyenlerin kilo vermek isteyenlere ve tüm hekimlerin de sağlıklı beslenmek isteyenlere tavsiye ettiği bir üründür. Yumuşak buğday türleri düşük protein içerirken, buğdayın sertleşmesi içerisindeki protein miktarının da artması manasına gelir. Nitekim yumuşak buğday türlerinden elde edilen unlar kek ve kurabiye yapımında kullanılırken, daha sert buğdaylardan elde edilen unlar ile ekmek yapılmaktadır. “Durum buğdayı” olarak isimlendirilen ve bilinen en sert buğday türü olan çeşidinden elde edilen un ise makarna yapımında kullanılır ki, en kaliteli makarna çeşitleri de bu buğdaydan yapılanlar olarak kabul edilir.

Her iklimde yetiştirilebilir olmasına rağmen buğday karasal iklimlerde optimum verimle üretilir. Çiftlik hayvanlarının temel yem kaynaklarından biri olan buğday, besin değeri yüksek olduğu için gerek et üretimi gerekse de hayvansal ürünlerin kalitesi açısından gereklidir. Saman olarak bilinen buğday hasadı sonrası kalan ürün, balyalar haline getirilerek çiftlik hayvanlarına yem olarak verilir. Tüm bunların dışında son yıllarda tüm dünyada ilgi gören doğal bitki yağlarının en şifalılarından biri olan buğday yağı, cilt bakımı için tercih edilebilecek en ideal doğal bakım ürünlerinden biridir. Egzama tedavisinde yüzlerce yıl öncesinde dahi kullanılan buğday gerek kaynatılarak gerekse de yağı çıkarılarak haricen de çok farklı amaçlar için kullanılmaktadır.