Burun polipleri nedir?
Burun polipleri burun yanındaki boşluklarda ve burun içinde meydana gelen poliplerle oluşan hastalıkları tanımlamak için kullanılmaktadır. Polip oluşması mukoza dokusunun hastalanması ve iltihabi baloncukların oluşması ve sarkmasıyla olur. Burun polipleri ile ilişkilendirilmiş hastalıklar iki grupta toplanır. Bunlar antrokoanal polip ve polipli kronik sinüzittir. Polipler burun yan duvarından yani paranazal sinüslerden köken alıp, burun boşluklarına doğru inerler. Fakat bunların endoskopik, klinik, histopatolojik ve radyolojik özellikleri birbirinden farklıdır.
Polipli kronik sinüzit nedir?
Paranazal sinüslerden ve burun içindeki poliplerin gelişimiyle ortaya çıkan sinüzit tablosudur. Burun tıkanıklığının olması rahatsızlığın en belirgin belirtisidir. Bu tıkanıklığa koyu renkte, koyu kıvamlı, cerahatli burun veya geniz akıntısı, basınç hissiyle gelen yüz ağrısı, tat alma ve koku alma bozukluğu eşlik eder. Bu tür majör belirtilere eşlik eden, minör belirtiler olabilir. İleri aşamada polipler burun ucu bölgesinde görülebilir, bazı durumlarda ise dışarıya sarkabilir. Kronik sinüzit 2 türlü olabilir. Bunlar;
- Basit polipli kronik sinüzit: Bunlar iki taraflı poliplerle oluşan, eozinofillerin olduğu polipli sinüzitlerdir. Bunlara önce tıbbi tedavi uygulanmalıdır. Poliplerin küçültülmesine etkili olan ilaçlar ve kortizollü sprey kullanılabilir. Burun içi temizliği için fizyolojik serum, daha tuzlu olan okyanus suyu, tuz karbonat karışımı kullanılabilir. Tıbbi tedavinin faydalı olmadığı durumlarda, endoskopik sinüs cerrahisi uygulanmalıdır.
- Alerjik fungal kronik sinüzit: Bunlar çoğunlukla tek taraflı poliplerle oluşmuş, alerji ve mantarların gelişiminde etkili olduğu, yaygın polipli sinüzit oluşumlarıdır. Bunlarda paranazal sinüslerde mantar hastalıkları da bulunur. Oluşumların tedavisinde endoskopik olarak mantarların çıkarılması yapılır. Bunun yanında lokal ve oral uygulanan kortizol, antihistaminikler ve alerji aşıları yapılmalıdır.
Antrokoanal polip nedir?
Bunlar maksiller sinüs, sinüs dev polibi olarak tanımlanan burun yan boşluklarından kaynaklanan, burun içi ve genize doğru sarkan, tek parçadan oluşan mukoza balonudur. Bu iri iltihabi polip, üst çene kemiğinde bulunan en büyük burun yan boşluğu maksiller sinüsün ostium adındaki ağzından burun içine kadar iner. Buradan burun arka iç deliklerinden geniz bölgesine doğru sarkar. Bunlar genellikle tek taraflı olur. Bu nedenle tek taraflı burun tıkanıklığına neden olurlar. Sinüzit ilave olursa tek taraflı burun akıntısı, yüz ağrısı ve minör şikayetler meydana gelir.
Burun polipleri neden olur?
Burun içinde kronik enflamasyon olması durumunda mukozada aşırı büyümeye ve poliplere neden olabilir. Başlangıçta küçük olan polipler, daha sonra gelişerek büyür. Genellikle burnun iki tarafında me gösterirler. Enflamasyon oluşmasının nedeni genellikle bilinmez. Ancak astım ve aspirin alerjisi enflamasyona neden olmakta ve polip gelişmesini sağlamaktadır.
Burun poliplerinin belirtileri nedir?
- Burunda tıkanıklık olması ve dolgunluk en belirgin özelliklerdir. Poliplerin büyümesi sonucunda nefes alma zorlaşır. Hastalar bu durumda ağızdan nefes almaya başlar. Özellikle gece daha fazla sıkıntı olur ve uyku düzeni bozulur.
- Burundan akan saydam renkli akıntı
- Geniz akıntısı
- Koku alma ve tat almada azalma ya da kaybolma
- Burun tıkalı olduğundan dolayı sesin değişmesi
Burun poliplerinin tedavisi nasıl olur?
Steroid içerikli burun damlaları burundaki enflamasyonu azaltır. Bunların etki zamanı 1-2 gün içinde başlar. Bundan sonra poliplerin küçülmeye başlamasıyla iyileşme hissedilir. Bunların uygun dozda ve doktor önerisiyle kullanılması gerekmektedir. Steroid tablet ilaçlarda poliplerin küçülmesinde etkili olur. Bu tedavilerden fayda sağlanmazsa, cerrahi yolla poliplere müdahale edilir. Bu işlem genel ya da lokal anesteziyle uygulanabilir. Polipler ciddi bir sorun oluşturmasa da, ameliyatla alınması hastaları rahatlatır. Poliplerin altında bir hastalık yoksa, yeniden tekrarlaması söz konusu değildir. Fakat astım ve aspirin alerjisi gibi etkenler bulunuyorsa, yeniden tekrarlama olasılıkları olur.