Büyük aile modelinde çocuk eğitimi nasıldır?
Genel olarak herkesin bildiği gibi aile, çekirdek aile ve büyük aile olmak üzere iki başlıkta belirtilebilir. Modern toplum olgusuyla beraber geçen zamanla büyük aile modeli yerini farklı bir aile modeli olan çekirdek aile modeline bırakmaya başlamıştır. Büyük aile modelinde büyükbaba ve büyük anne ile evli oğullarının, bunların karılarının ve çocuklarının beraber meydana gelen ve aynı şekilde geniş aile adı ile de anılan toplumsal ve ekonomik birliktir tanımı doğru kabul edilebilir. Büyük aile de şehir kültürünün olduğu bölgelerde karşılaşmak artık çok zor bir durum haline gelmişken, kırsal kültürün yoğun olduğu bölgeler varlığını devam ettirmektedir.Bunun sebebi ekonomik sebeplere dayanmaktadır. Çünkü kalabalık bir nüfus insan gücüne dayalı işlerde oldukça fayda sağlamaktadır.
Burada asıl bahsetmek istediğimiz konu büyük aile modelinde yetişen çocuğun sahip olması gereken eğitimdir. Çekirdek aile modelinde çocuk sadece anne ve babayı model olarak alırken, büyük aile modelinde büyükbaba ve büyükanne gibi diğer aile bireyleri olan amca, hala, kuzen vs örnek almaktadır.
Anne ve babanın davranış ve tutumları diğer aile bireylerinin hareketleri çocuğun gelişimi ve eğitimi yönünden büyük öneme sahiptir. Aile, çocuğun gelişmesinde, topluma ve milletine uygun bir kişi olmasında çok önemli bir yere sahiptir. Bu sebeple aile içindeki herkesin davranış ve tutumlarına dikkat etmesi gerekir ki çocukta doğru davranışları örnek alması öğrenip, aile çoçuğa karşı kendisini sorumlu hissetmelidir. Aile bireylerinin çocuğa aynı şekilde davranması çocuğun kişilik kendisini tanımasına olanak sağlar. Büyükbaba ve büyük anne hiçbir zaman çocuğun anne ve babanın önüne geçmemelidir. Çocuğa gerekli düzeyde sevgi, hoşgörü ve disiplin dozu iyi ayarlanmalıdır. Çünkü çocuk eğitimi önce ailede başlamaktadır.
Büyükbabanın babanın önüne geçtiği ve otoriter olduğu bir aile modelinde çocuk, çekingen, başkalarının etkisi altında çok çabuk girebilen, özgüvenden yoksun,yeni bir çevreye uyum sağlayamayan, utangaç, sorumluluk almaktan çekinen, uyumsuz bir kişiliğe bürünebilir. Büyük aile tipinde çocuğa gösterilecek sevgi doğru bir şekilde ifade edilemez ise çocuğun eğitiminde ve gelişmesinde ciddi aksaklıklar ortaya çıkabilir. Anne ve babanın koyduğu bazı yasaklar diğer bireyler tarafından göz ardı edilirse, anne ve babanın çocuğun eğitimi üzerinde etkili olma şansları kalmaz. Bu vesile ile büyük aile modelinde anne baba dışında diğer bireylerin çocuğa karşı olan tutumlarında anne-baba tutumlarını dikkate alarak hareket etmeleri icap eder.
Büyük aile modelinde çocuk eğitiminin zorlukları yanında bazı faydalarının olduğunu da ifade etmek gerekir. Özellikle vicdan-merhamet-saygı gibi kavramların çocukta yerleşmesinde büyük yararları vardır. Çocuk anne babasının büyükanne ve büyükbabasına olan davranışlarını örnek alarak bir aile kurduğu zaman, kendiside anne ve babasına o şekilde davranacaktır. Büyük aile modeli aynı zamanda gelenek ve göreneklerin sürdürüldüğü toplumsal bir birimdir. Bu aile modeli ile çocuk içinde yaşadığı toplumun ananelerini ilk olarak ailede öğrenmiş olur. Ve ileride kuracağı ailede de bunları yaşatmış olacaktır.