Buzdolabını kim icat etti?

Beyaz eşya grubunun en önemli eşyalarından biri buzdolabıdır. Her evin, her işyerinin olmazsa olmazıdır. Soğutma işlevi kadar, gıdaların bozulmadan saklanabilmesine imkan vermesi sebebiyle beslenme düzenimizin baş mimarlarından biridir.

Buzdolabı, 1877 yılında keşfedilmiştir. Karl Linde tarafından üretilen bu ilk elektrikli buzdolabı, yaygın şekilde kullanılan buzdolabı modeline dönüşememiştir. Zira, Karl Linde, soğutma fonksiyonunu metil eter gazı ile temin ediyordu ki bu gaz oldukça patlayıcı bir gaz idi. Güvenlik riski teşkil ettiği düşüncesi ile buzdolabının bu ilk formu, fikir olarak benimsendi, ancak geliştirilme ihityacı olduğuna karar verildi. Beklenen gelişme, Balzer von Platen ve Carl Munters ikilisinden geldi. Bu ikili, buzdolabının metil eter kullanılan formunu freon gazı kullanılan hale dönüştürmüşlerdir. Bu şekli ile güvenlik anlamında biraz daha güven veren buzdolabı üretilmiş oldu.

Evde kullanılabilen tipte buzdolabı 1913’te Chicago’da üretildi. Bu buzdolabı Domelre markasını taşıyordu. Otomatik olarak çalışan ilk buzdolabı ise 1918 yıklında Kelvinator Company tarafından üretilmiştir.

Her icatta olduğu gibi buzdolabında da icat aslında bir süreçten ibaret gerçekleşmiştir. İlk olarak, yiyeceklerin sağlıklı bir şekilde saklanabilmesinin yolunun soğutulmaları ve soğuk ortamda tutulmaları olduğu fikri oluşmuştur. Sonra bu fikri makineleştiren gelişimler yaşandı. İlerleyen yıllarda da bugünkü formunda buzdolabı üretilmiştir.

Buzdolabının ana fonksiyonu olan soğutma, bir devre şeklinde gerçekleşmektedir. Bu devrenin elemanları şu şekildedir:

• Kompresör: “Devrenin kalbidir” denebilir. Buharlaştırıcıdan çıkan gazı sıkıştırma işlevini görür.
• Kondenser (Yoğuşturucu):
• Evaporatör (Buharlaştırıcı)
• Drayer (Filtre)
• Termostat
• Kılcal boru
• Soğutucu
• Isı değiştirici

Buzdolapları hayatımızdaki önemli rollerini korumaktadırlar. Mini boyları ile kullanım alanları da genişletilmiştir. Arabalar için dahi oluşturulmuş buzdolabı fonksiyonu gören araçlar geliştirilmiştir. Zira, yiyecekleri sağlıklı saklamanın yolu günümüzde soğuk ortamlarda muhafaza etmekten geçmektedir. Bu nedenle de form değiştiriyor olsalar da buzdolapları hayatımızda var olmaya devam edecektir.