Can Yücel kimdir?
Can Yücel 21 Ağustos 1926 yılında İstanbul’da doğdu. Tek parti döneminin (CHP) yaklaşık olarak 7 yıl süre ile Millî Eğitim Bakanlığı görevini yürüten Hasan Âli Yücel’in oğludur. Orta öğrenimini Ankara Erkek Lisesi’nde yapan Can Yücel, Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Klasik Filoloji Bölümü’nü bitirdi. İngiltere’de Cambridge Üniversitesi`nde eğitim hayatını sürdürmüş olan Can Yücel, kısa bir süre Londra’da BBC Radyosu’nda spikerlik yaptı. Türkiye’ye döndükten sonra Bodrum’da turist rehberliği işiyle meşgul olan Yücel, daha sonra İstanbul’a yerleşti ve bağımsız çevirici olarak hayatını devam ettirdi.
1956 yılında Güler hanım ile evlendi. Bu evlilikten Güzel ve Su adında iki kızı ve Hasan adını verdiği bir oğlu oldu. Yaşamının son dönemlerinde Eski Datça’ya yerleşen Can YÜCEL her hafta Leman dergisinde ve, her ay Öküz dergisinde yazıları ve şiirleri yayımlandı. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel`e hakaret etmekten yargılanmış olan Can Yücel, 18 Nisan seçimlerinde İzmir’den Özgürlük ve Dayanışma Partisi`nin birinci sıra milletvekili adayı oldu. 12 Ağustos 1999 tarihinde vefat eden ünlü şair, çok sevdiği günebakan çiçekleriyle uğurlanarak çok sevdiği Datça’ya defnedildi.
Can Yücel, 1945-1965 yılları arasında aşağıda adı belirtilen dergilerde çeşitli yazılar yazdı:
Yenilikler, Dost, Dönem, Sosyal Adalet, Şiir Sanatı, Beraber, Seçilmiş Hikayeler, Ant, İmece ve Papirüs adlı dergilerde yazdı. Daha sonraki dönemlerde ise Sanat Emeği, Yeni Dergi, Yazko Edebiyat, Birikim ve Yeni Düşün dergilerinde yayımladığı şiir, yazı ve çeviri şiirleri ile büyük ün yapmıştır.
1965`ten sonra siyasal konularda da çeşitli çalışmalar yapan Can YÜCEL bu tarzda ürünler ortaya koydu.. 12 Mart 1971 döneminde siyasi kimlikleri ile plana çıkmış olan Che Guevara ve Mao’dan çeviriler yaptığından dolayı 15 yıl hapse mahkum edildi. 1974 yılında (Ecevit hükümeti dönemi) çıkarılan genel afla dışarı çıktı. Hapiste kaldığı süre içerisinde yazdığı “Bir Siyasinin Şiirleri” adlı kitabını yayımladı. 12 Eylül 1980 sonrasında Rengahenk” isimli kitabı müstehcen olduğu iddia edilerek toplatıldı.
Can Yücel, gerek taşlamanın ve gerekse toplumsal duyarlılığın son derece ön plana çıktığı bastığı şiirlerinde, yalın dili ve buluşları ile dönemin en dikkat çeken şairidir. Can Yücel’in için doğa, insanlar, kavramlar, heyecanlar, olaylar, duyumlar ve duygular ilham kaynağı olmuştur. Şiirlerinin çok büyük bir bölümünde sevdiği insanlar vardır.
ESERLERİ
Şiir Kitapları:
1- Yazma (1950).
2- Sevgi Duvarı (1973)
3- Bir Siyasinin Şiirleri (1974)
4- Ölüm ve Oğlum (1976)
5- Şiir Alayı (1981, ilk dört şiir kitabının toplu basımı),
6- Rengahenk (1982)
7- Gökyokuş (1984)
8- Bütün şiirleri (1985)
9- Beşi biyerde
10- Canfeda (1986)
11- Çok Bi Çocuk (1988)
12- Kısa devre (1990)
13- Kuzgunun Yavrusu (1990)
14- Gece Vardiyası (1991)
15- Güle Güle- Seslerin Sessizliği (1993)
16- Gezintiler (1994)
17- Maaile (1995)
18- Seke Seke (1997)
Yazıları; Düzünden (1994), Ve Can’dan Yazılar (1995) adıyla yayınlandı.
Çeviri eserleri ise şunlardır:
1- Hamlet -Shakespeare- 1996.
2- Bahar Noktası (Bir Yaz Gecesi Rüyası’nın çevirisi) (Shakespeare) 1981.
3- Muhteşem Gatsby (The Great Gatsby, F. Scott Fitzgerald), 1964.
4- Yeni Başlayanlar İçin Marx – 1977.
5- Salozun Mavalı (Peter Weiss)