Cevher hazırlama mühendisliği nedir?
Cevher hazırlama mühendisliği yaygın olmayan mühendislik dallarından biridir. Ve ülkemizde yeni bir mühendislik alanıdır. Cevher hazırlama, kısaca, üretilen doğal kaynakların seramik, metalurji, demir-çelik, cam, çimento, deterjan, inşaat malzemeleri, boya endüstrisi ve enerji üretimi gibi değişik alanlarda kullanılabilir hale getirilmesi aşamalarını içerir.
Mesleğin eğitimine girebilmek için; lise veya dengi okul mezunu olmak, Yükseköğretime Geçiş Sınavı (YGS) ve Lisans Yerleştirme Sınavı ‘nda (LYS) “Cevher Hazırlama Mühendisliği” lisans programı için yeterli “MF-4” puan almak gerekmektedir.
Cevher hazırlama mühendisliği ülkemizde eğitimi olarak sadece İstanbul Teknik Üniversitesi’nde bulunmaktadır. Cevher hazırlama, çalışma disiplini ve dayandığı bilimsel konular bakımından, Maden Mühendisliği ile Metalurji ve diğer teknolojiler arasında özgün bir yer işgal etmektedir. Cevher hazırlama; zenginleştirme, hammaddeleri zararlı maddelerden arındırma ve boyutlandırma gibi işlemleri içeren bir sanayi dalıdır. Söz konusu işlemlerle ilgili, bir tesisin tasarımı ve çalıştırılması gibi teknolojik işlemler cevher hazırlama mühendisliğinin alanına girmektedir.
Cevher Hazırlama Mühendisi olmak isteyenlerin; matematik, fizik, kimya, doğal kaynaklar konularına ilgili ve bu alanlarda başarılı, doğayı ve doğal kaynakları seven, yüksek yerlere tırmanabilen, bir konuyu derinliğine araştırma isteği duyan, açık havada, yer altında, güç pozisyonlarda çalışmaya dayanıklı, tertipli ve düzenli çalışan, ayrıntılara dikkat eden, iyi gözlem yapabilen, yaratıcı, esnek çalışma koşullarına uyumlu kimseler olmaları gerekir.
Çalışma ortamı açık havada, doğa koşullarında veya üretim ortamında kapalı alanlarda olabilmektedir.Kirli, tozlu, gürültülü ve kapalı ortamlarda çalışmaktadırlar. Gerekli önlemler alınarak çalışma gerçekleştirilmektedir.
Malzeme bilimindeki hızlı gelişmeler, hammaddelerin hazırlanmasını ve amaca yönelik özellikler kazanmasını talep etmektedir. Örneğin ileri teknoloji seramikleri, biyomekanik, tekstil, izolasyon, optik amaçlı fiberglas, nano teknolojiye yönelik hammaddelerin hazırlanması gibi. Ayrıca, Dünya’da ve bilhassa Avrupa’daki uygulamalarda çöp dahil olmak üzere katı atıkların değerlendirilmesi ve sıvı-katı ayırma işlemleri cevher hazırlamanın uğraş alanı içinde yer almaktadır.
Cevher hazırlama mühendisliğinin çalışma alanları şunlardır:
1. Endüstriyel minerallerden çeşitli sektörlere uygun ürün geliştirilmesi
2. Metalurjik zenginleştirme (krom, bakır, kurşun,çinko vb.)
3. Altın, platin ve değerli metaller üretimine yönelik zenginleştirme
4. Demir-çelik (Demir cevherlerinin zenginleştirilmesi, peletleme ve hammadde hazırlama)
5. Nanocevher hazırlama(nanoteknoloji kullanımı için)
6. Cam, seramik, gübre, yem, deterjan, inşaat-agrega malzemeleri, dolgu, boya, sert plastik endüstrisi
7. Termik enerji santralleri, kırma ve öğütme sistemlerinin tasarımı ve geliştirilmesi
8. Temiz katı yakıt üretimi (kömür hazırlama tesisleri tasarımı ve geliştirilmesi
9. Nükleer hammadde (uranyum, toryum, vb.) üretimi ve tesis tasarımı
10. Doğal minerallerin katkısıyla ürün geliştirme
11. Nanoteknoloji kullanımı için uygun kil ve diğer mineral bazlı hammadde üretimi
12. Biyoteknoloji yöntemleri ile cevher zenginleştirme tesisleri
13. Artıkların güvenli depolanması
14. Çöp ve katı atık ayırma ve değerlendirme (atıksız cevher hazırlama teknolojileri geliştirme
15. Artıkların geri dönüşümü ve atıksız cevher hazırlama teknolojilerinin geliştirilmesi
16. Toprak ıslah çalışmaları
17. Çimento hammaddelerinin hazırlanması ve öğütülmesi
18. Kalite kontrol