Çocuk yetiştirmekte eğitim yöntemleri nasıl olmalıdır?

Çocuk yetiştirme konusunda bazı eğitim yöntemleri uygulanmaktadır. Her aile çocuklarının en iyi şekilde yetişmesi için, yaptıklarının doğru olduğunu düşünür. Disiplin dar anlamda davranışı belli kalıplara sokabilmek amacıyla uygulanacak kuralları ve yöntemleri kapsamaktadır. Buradaki amaç çocuğa belli becerilerin aktarılması ve kazandırılması söz konusudur. Çocuğa kazandırılmak istenen beceri ve davranışlar kolaydan başlayarak uygulanmalı ve çocuğun gelişme hızı göz önünde bulundurularak ayarlanması halinde başarılı sonuçlar alınabilecektir. Çocuğun istenilen ve arzu edilen davranışı kazanması için anne babanın bunu anlatması, daha sonra bu davranışı göstermesi ve bu konuda örnek olmasının uygun olacağı söylenebilir. Çocuğun bir beceriyi ya da davranışı kazanabilmesi için ona sorumluluk verilmeli, başarısını desteklenmeli ve yanlışlarına aşırı tepkiler göstermeden düzeltmeye çalışmak daha uygun olacaktır.

Anne ve babalar çocuklarının kendilerine güvenmelerini, kendilerinin de onlara güvendiklerini gösterip teşvik etmeli ve onları cesaretlendirmeye çalışmalıdır. Bu yapılırken dozun iyi ayarlaması gerekir. Çocuğa her zaman yanılma payı bırakılmalı, ilk deneyimlerinde onların hata yapabileceğini anlayışla karşılamaya çalışılmalıdır. İstenilen ve beklenen davranış gösterildiğinde çocuğun teşvik edilerek, ödüllendirilmesi öğrenmesini kolaylaştıracaktır. Beğenildiğini ve işe yaradığını gören çocuk, bu aşamadan sonra anne babasını memnun edebilmek için büyük bir istekle işe sarılacaktır. Bu durum çocuğun kendine güvenini ve cesaretini arttıracak bir etkendir. Disiplin aileler açısından aşırı kollama ve zorlama olarak algılanmamalıdır. Çocuğun mevcut eğilimleri ve kişilik özellikleri gerçekçi bir bakış açısıyla değerlendirilmeli, onu anlama ve tanıma titizlikle yapılmalıdır. Kısacası çocuğa değer verilir, tepkilkeri dikkate alınır ve ondan gelen tepkiler dikkatle izlenirse uygulanan eğitim başarılı olur. İzlenimi yapılan yöntemlerin çocuğa uygun olup olmadığı mutlaka araştırılmalı ve ona gerektiği kadar süre tanınmalıdır.
Çocuk öğrenmesi istenen davranışı önce kendini büyüklere karşı  beğendirmek için yapmaya başlar, Fakat daha sonra bunu içselleştirecek, özümleyecek ve kendine mal etmeye başlayacaktır. Katı kurallar her yaşta insanda tepki uyandırır. Aşırı gevşek tutumda aynı özelliklerde olur. İkisi de eğitimin uç noktalarıdır. Olması gereken çocuğa ve aileye uyan en uygun yolun bulunması ve uygulanmasıdır.
Disiplin ailede çocuğa özgürlüğünü en uygun şekilde kullanmasını öğretecek kurallar bütünü olarak algılanmalıdır.
Çocuğu katı disiplin kuralları koyarak ezmek, onun pısırık, çekingen, kendine güveni olmayan bir duruma gelmesine neden olacaktır. Bu tutumun tam tersinde olan gevşek bir tutum ya da disiplinsiz yaşamda çocuğun yetişmesinde istenmeyen bir durumdur. Bunlar çocuklarımızın bencil, sorumsuz ve dengesiz olarak yetişmesine sebep olur.
Yetiştirmede diğer olumsuzluk tutarsız tutumlardır. Bu tutarsızlıklar belli olaylarda farklı ceza verilmesi veya aile fertleriin aynı olaylarda farklı davranmaları şeklinde oluşur. Süreklilik gösterecek olumsuz aile tutumları, çocukların sağlıklı ruhsal gelişimini bozabilir.

Diğer eğitim yöntemleri nelerdir?

Dayak hiç bir zaman bir eğitim aracı olarak görülmemelidir. Çok mecbur kalınmadıkça, eğitim amacıyla dayağa asla başvurulmamalıdır.
Çocuk için yıldırma, sindirme ve korkutma gibi yöntemlerin uygulanması, dayaktan daha ağır gelir. Ailelerin seni sevmeyeceğiz, başka kardeş alırız  gibi sözlerle çocuğu korkutması ve bu şekilde uslu durmasını sağlamaya çalışması,  gibi sözler söylenmesi dayaktan bile ağırdır. Gene eğitim sırasında dayaktan ağır olacak bir yöntem ise çocuğa küsmektir. Annelerin çocuğa ben sana küstüm, artık senin annen değilim gibi ifadeler kullanması da tehlikeli sayılan yöntemlerdir.
Çocuklara verilecek cezalar anında ve geciktirilmeden uygulanırsa işe yarar. Ancak bu cezalar çocuğun yaşına uygun olmalıdırlar. Çocuğa kızmak, ceza vermek gibi uygulamaların onu sevip sevmemekle ilişkisi olmadığını çocuğun ve annenin kesin olarak bilmesi gerekir.
Anne ve babalar çocuklara ağır gelecek sözleri ve eleştirileri yapmaktan sakınmalıdır. Çocuğu överken bile aşırıya kaçmamaları uygun olacaktır.