Çocuklarda konuşma bozukluğu ve tedavisi nasıl olur?

İnsanların en önemli özelliklerinden sayılan konuşma isteklerin, duygu ve düşüncelerin alışverişinde büyük bir rol oynamaktadır. Bir insanın kendini ifade edebilmesi için konuşabilmesi gerekir. Çocukların da konuşabilmeleri, isteklerini ifade edebilmeleri için konuşabilmeleri gerekir. Konuşma da olabilecek bir yetersizlik insanlarla ilişki kurmalarına engel olarak çocukta içe kapanma, güvensizlik gibi sosyal problemlere neden olur. Çocukta gelişiminde olabilecek herhangi bir bozukluk ya da engelleme konuşma bozukluğunun temelini hazırlar. Bu bozukluk aynı zamanda çocuğun diğer gelişim özelliklerini de etkiler. Bunlar arasında sayabileceklerimiz bilişsel gelişim, sosyal etkileşim ve diğer çocuklar gibi gelişim açısından aynı seviye ye gelememesi gibi etkenlerdir. Konuşma bozukluğu bulunan çocuklarda duygusal halleri anlayıp ifade etme, bunları kendine göre uyarlama ve uygun şekilde tepki verme zorlukları olur. Bu durum çocukları başka kişilerle problem yaşamaya yatkın bir hale getirir. Aynı zamanda konuşma bozukluğu aileler ve çocuk arasında çocuğun ihmal edilmesi ve istismar edilmesine neden olur. Konuşma genel anlamda birçok organın aynı zamanda birlik içinde çalışması ile oluşan süreçlerden oluşur. Çocukların doğumdan sonraki süreçte kazandığı bir kabiliyettir. Konuşma bozukluğu çocukta bazı durumlarda uygunsuz vücut hareketlerinin varlığı ile birlikte yaşanır.

Çocuklarda konuşma bozukluğunun nedenleri nedir?

• Yapısal nedenler: Çocuklarda olabilecek damak yarığı, üst dudak yarıklığı dudakların gereğinden kalın ya da ince olması, dilin ağız içinde yetersiz devinim yapması, dilin boyutlarının büyük veya küçük olması, çene yapısı, dişlerin çarpık olması, dişlerin olmaması, dil ucunun künt olması, dil bağının uzun olması, dil kaslarında bozukluk olması gibi etkenler konuşma bozukluğuna sebep olabilir.
• Görevsel nedenler: Çocuklarda sağlam olan konuşma organlarına rağmen organların görevini yerine getirememesinden dolayı oluşan bozukluklardır. Bunlar arasında zeka geriliği, yetişme ortamında konuşmanın engellenmesi, travmalar, ailede olan yetersiz yaşam koşulları, işitme özürleri, ruhsal sorunlar sayılabilir. Aynı zamanda fakirliğin etkisiyle barınma, ailenin işsizliği, yetersiz beslenme gibi etkenlerde çocuğu stres altına sokarak zeka ve dil gelişimini engelleyebilmektedir.

Konuşma bozukluklarının çeşitleri

• Kekemelik: Bu konuşma bozukluğu seslerin ve hecelerin tekrar edilmesi, uzatılması, kelimelerin parça halinde durarak söylenmesi konuşma sırasında vücutta aşırı gerginlikle konuşmanın akıcılığının bozulması şeklinde yaşanır.
• Artikülasyon bozukluğu (eklemleme): Bu konuşma bozukluğu çocuğun gelişim olarak beklenen sesleri uygun seviyede çıkaramamasıdır. Yani çocuk bulunduğu yaşa uygun konuşma yetisine sahip değildir.
• Gecikmiş konuşma: bu konuşma bozukluğu çocukların normal gelişimine göre akıcılığın, kelime dağarcığının yetersizliği şeklinde gelişir.

Konuşma bozukluğuna neden olan sebepler ne olursa olsun en kısa sürede tedavisine başlanmalıdır. Çünkü çocuklardaki konuşma bozukluğu çocukla diğer kişiler arasındaki ilişkileri olumsuz olarak etkileyecek, özgüven eksikliği, akademik başarısızlık, sinirsel sorunlar yaşanmasına sebep olacaktır.

Konuşma bozukluğunun tedavisi nasıl yapılır?

Tedavi konuşma ve dil terapistleri tarafından uygulanır. Tedavideki amaç ses kalitesinin kontrolü, konuşma akıcılığındaki güçlükleri gidermek ve konuşma engellerini ortadan kaldırmaktır. Bunun için çocuklara bazı egzersizler yaptırılır. Terapistle çocuk arasındaki ilişkinin yanında aile ile uygun iletişim kurmak önemlidir. Konuşma bozukluğu çocuk, aile ve terapist arasındaki işbirliğiyle çözümlenir. Tedaviye başlamak için konuşma bozukluğuna neden olabilecek fiziksel kusurların belirlenmesi gerekir. Bu nedenle öncelikle çocuğun kulak burun boğaz muayenesinden geçirilmesi gerekir.