Çuha çiçeği nasıl yetiştirilir?

Değişik birçok renge sahip olup son derece güzel bir çiçektir. Çuha çiçeği, çuha çiçeğigiller (Primulaceae) familyasından Primula cinsini meydana getiren bahçe süs bitkileri yetiştiriciliğinde kullanılan bitki türlerinin ortak adıdır.

Tohumlar genel olarak Mayıs sonlarından Temmuz sonlarına kadar atılabilmektedir. Tohumların üzerleri kapanmaz, sadece toprağa tutunmaları için hafifçe bastırılır. Çimlenme ortamının sıcaklığı ortalama 15-18 °C dolayında tutulursa 14-20 gün sonra çimlenme gerçekleşmiş olur. Tohum atılmasından çiçeklenmeye kadar geçen süre 20-28 hafta civarındadır.

Eylül-Ekim ayında fideler dikilir. Dikim esnasında bitkiler arasında bırakılacak olan ortalama aralık 20 cm olmalıdır. Çuhalar 30-35 derecede yetişirlerse kırmızı renkli olurlar. 15-20 derecede yetiştirilirlerse beyaz renkli olurlar. Ekim zamanına ve sıcaklığa bağlı olarak Kasım ayı ortalarından Mayıs ayına kadar çiçeklenirler.
Şaşırtılan fideler bir süre 15-18 °C ‘da tutulduktan sonra, çiçek tomurcuklarının oluşması için sıcaklığın kesinlikle 15 °C’nin altına düşürülmesi gerekir. Yaz mevsimi boyunca mümkün olduğu kadar serin bir yerde bulundurulmalıdır.Çuha çiçeği yan gölge yerlerde çok daha iyi gelişirler. Ancak güneşli ortamlarda zarar görmeden bulundurulabilirler.

Çuha çiçekleri Torf (veya yaprak çürüntüsü) ile zenginleştirilmiş olan hafif yapılı toprak karışımlarında daha kolay yetiştirilirler. Yetiştiricilik boyunca toprak mutlaka nemli tutulmalıdır. Ancak kışın aşırı su vermekten kaçınılmalıdır. Kış aylarında bitki aşırı soğuktan korunarak susuz bırakılmamasına dikkat edilmelidir. Yaz aylarında bitkinin suya olan ihtiyacını gidermek için ayda en az iki kere sulanmalıdır. Su bitkinin her bölümüne ulaştırılmalıdır. Sulanmadan sonra bitkinin tabağında su kalmamasına mutlaka dikkat edilmelidir. Bitkiyi sularken kullanılan kap her sulamada aynı olmalıdır. Çuhada büyük bir değişiklik görülmediği müddetçe sulanmada kullanılan kap ve su miktarı değiştirilmemelidir. Bitkiye verilecek su oda sıcaklığında olmalıdır.

Yaprakların aşırı bir şekilde büyümesini önlemek için yüksek dozda azot(N) verilmemelidir. Yüksek potaslı (K) gübreler tercih edilmelidir. Demir (Fe) eksikliği yapraklarda sararmalara yol açabilir. Buda çuha çiçeğinin görünümüne zarar verir. Solan çiçeklerin çiçekten uzaklaştırılması çiçeklenme süresini uzatıcı bir etki yapar.
Çuha çiçeğinin önemli hastalıkları külleme, kök, virüs ve gövde çürüklükleri, pas ve kurşuni küf zararlıları ise yaprak bitleri, nematodlar, salyangoz ve sümüklü böcekler, bitler ile toprak kurtlarıdır.

Çuhanın çoğaltılması bitkinin köklerinden ayırma yöntemiyle gerçekleştirilmektedir. Bitkinin kökünden çıkarak üst kısımlara doğru uzanan ince kısımlar bitkiye benzeyen yeni bitkiler oluşturur. Bu yeni bitkileri alıp başka saksılara dikerek yeni çuhalar yetiştirebilmek mümkündür. Bu yöntem hem daha kolay ve hem de zahmetsizdir.

Bazı önemli türleri şunlardır:
1. Uzun saplı çuha çiçeği
2. Mavi kubbeli çuha çiçeği
3. Büyük yapraklı çuha çiçeği
4. Bebek çuha çiçeği
5. Kuş gözlü çuha çiçeği
6. Maguire çuha çiçeği
7. Mistassini çuha çiçeği
8. Allioni çuha çiçeği
9. Mehtap çuha çiçeği
10. Karadeniz çuha çiçeği
11. İskoç çuha çiçeği
12. Primula amethystina
13. Primula amoena
14. Alp çuha çiçeği
15. Primula anvilensis
16. Primula appenina
17. Reid çuha çiçeği
18. Primula atrodentata
19. Turuncu çiçekli çuha çiçeği
20. Primula aureata
21. Bahçe çuha çiçeği
22. Alman çuha çiçeği
23. Ayıkulağı
24. Siebold çuha çiçeği
25. Himalaya çuha çiçeği
26. Çin çuha çiçeği
27. Palinuri çuha çiçeği
28. Primula auriculata
29. Görkemle çuha çiçeği
30. Girintili çuha çiçeği
31. Sahil çuha çiçeği
32. Primula bathangensis
33. Primula bellidifolia
34. Burma çuha çiçeği
35. Ellis çuha çiçeği
36. Primula calderiana
37. Yakut renkli dağ çuha çiçeği
38. Poisson çuha çiçeği
39. Primula blattariformis
40. Kaya çuha çiçeği
41. Habeş çuha çiçeği
42. Bataklık çuha çiçeği
43. Primula boothii
44. Kuzey çuha çiçeği
45. Başlı çuha çiçeği
46. Primula capitellata
47. Primula carniolica
48. Primula cawdoriana
49. Beyaz çiçekli çuha çiçeği
50. Yunnan çuha çiçeği
51. Clark çuha çiçeği
52. Clusius çuha çiçeği
53. Cockburn çuha çiçeği
54. Primula concholoba
55. Primula cortusoides
56. Peri gözlü çuha çiçeği
57. Cusick çuha çiçeği
58. Primula daonensis
59. Primula denticulata
60. Rila çuha çiçeği
61. Primula deuteronana
62. Primula edgeworthii
63. Grönland çuha çiçeği
64. Primula erythrocarpa
65. Arktik çuha çiçeği
66. Unlu çuha çiçeği
67. Primula farreriana
68. Primula fedschenkoi
69. Primula firmipes
70. Primula flaccida
71. Primula floribunda
72. Primula florida
73. Büyük çuha çiçeği
74. Bol yapraklı çuha çiçeği
75. Primula glomerata
76. Yapışkan çuha çiçeği
77. Uzun çiçekli çuha çiçeği
78. Gümüşi çuha çiçeği
79. Tam yapraklı çuha çiçeği
80. Japon çuha çiçeği
81. Primula jesoana
82. Erguvani çuha çiçeği
83. Kew çuha çiçeği Kitaibel çuha çiçeği
84. Geniş yapraklı çuha çiçeği