Cumhurbaşkanı kimdir?
Ülkemizdeki cumhurbaşkanı kavramı, tıpkı bizde olduğu gibi demokrasi ile yönetilen ABD sisteminden çok daha farklıdır. Cumhurbaşkanı her şeyden önce Türk milletinin resmi bütünlüğünü ve varlığı temsil eden ve Türkiye Cumhuriyeti’nin başında bulunan kişidir. Cumhurbaşkanı olmak için 40 yaşını doldurmak ve yükseköğretim tahsili yapmış olmak gerekirken, kişinin milletvekili olması şartı aranmamaktadır. Bu özelliklere sahip her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, milletvekilliği yapmamış olsa da cumhurbaşkanı olabilir.
Cumhurbaşkanı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın doğru bir şekilde uygulanması denetler ve devletin aktif organlarının birbirleri ile uyumlu bir şekilde çalışmasını sağlar. Her ne kadar Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan her kişi cumhurbaşkanı olabilse de, bunun için öncelikle Türkiye Büyük Millet Meclisi(TBMM) onayı gerekir. Bunun için TBMM bünyesindeki toplam milletvekili sayısının en az beşte birinin, yazılı olarak ilgili kişiyi aday göstermesi gerekir. Böylece oy çoğunluğu ile seçilen kişi, yedi yıl boyunca cumhurbaşkanlığı görevini yerine getirecektir.
Cumhurbaşkanlığı, anayasa ile belirlediği şekilde yalnızca bir defa yapılabilen bir görevdir. Bunun için bir defa cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturan kişinin görev süresinin tamamlanmasının ardından, yeniden cumhurbaşkanlığına aday gösterilmesi söz konusu değildir. Ayrıca eğer ilgili kişi cumhurbaşkanlığına aday gösterildiğin herhangi bir parti üyesi ya da milletvekili ise, cumhurbaşkanı olduğunda partisi ile olan ilişkisi ve milletvekilliği de sonlanmış olur. 1980 ihtilalına kadar ülkemizde genel olarak cumhurbaşkanlığı seçimlerinde oldukça uzun ve sıkıntılı bir süreç yaşandığından, 1982 Anayasası’nda bir takım düzenlemelere gidilmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti’nin mevcut 1982 Anayasası ile cumhurbaşkanlığı seçimleri, dört aşamalı seçim modeli ile yapılmaktadır. Yeni anayasa ile getirilen cumhurbaşkanlığı seçimi modelinde; en az 3 günlük aralarla yapılmak kaydıyla ilk iki oylamanın ardından eğer hiçbir aday oyların üçte ikisini alamazsa, üçüncü tur oylamalara geçilir. Eğer üçüncü turda da toplam üye tamsayısının üçte ikisi çoğunluk sağlanamazsa, en çok oy alan iki aday arasında yapılacak dördüncü ve son tur oylamaya geçilir. Dördüncü tur oylamasında iki adaydan en çok oyu alan, cumhurbaşkanı seçilmiş olur. Daha sonra cumhurbaşkanı seçilen kişi TBMM önünde cumhurbaşkanlığı yemini ederek görevine resmi olarak başlar.