Dağcılık nedir?

Dağcılık, bir çok çeşidi bulunan, temelinde tırmanma olayını barındıran bir doğa sporudur. Dağcılık ilk olarak İngiliz ve Fransız burjuvaları tarafından monoton hayatlarına renk katma arayışları nedeniyle, dağlara çıkarak doğayla baş başa kalma ve zirvelere ulaşma arzuları neticesinde ortaya çıkmıştır. 1900’lü yılların başlarında diğer ulusların ve insanların da ilgisini çekmeye başlayan dağcılığın, spor olarak kabul edilmesi 1931 yılında kurulan Uluslararası Dağcılar Birliği ile mümkün kılınmıştır. İlerleyen zamanlarda birçok teknik stil ve farklılığın ortaya çıktığı dağcılık sporu, 1930 ve 1940’lı yıllarda oldukça popüler bir hal almıştır. O dönem dağcılık sporuna gönül vermiş sporcular, dünya üzerindeki zirvelere bir biri ardına tırmanışlar gerçekleştirerek, ayak basılmadık zirve bırakmama hedefine ulaşmaya çalışmışlardır. Hatta bu rekabet zaman zaman ülkeler arası yarışa dahi dönüşmüştür. Bunun bir örneği olarak; 1936 yılında İsviçre’de bulunan Eiger Dağı’nın zirvesine, kuzey duvarından ilk tırmanan dağcılar olmak için hayatlarını kaybeden Alman ve Avusturyalı dağcılar gösterilebilir. Nazi yönetimindeki dönemin Almanya’sı her alanda olduğu gibi dağcılık alanında da üstünlüğünü ispat etmek amacıyla dağcılarını bu tırmanış için teşvik etmiştir. Bu tırmanışın öyküsünün anlatıldığı Nordwand adında bir film de mevcuttur.

Dağcılık bünyesinde birçok stili barındıran bir spor dalıdır. Alpin stil, trekking ve hiking, ekspedisyon, ferrata , sport climbing, serbest stil, free-solo, yapay tırmanış, uzun duvar tırmanışı, bouldering dağcılık sporunun kollara ayrılmış çeşitlerindendir. Dağcılığın temelinde yatan esas stil alpin stili olarak tanımlanabilir. Ana ve ara kampın bulunmadığı bu stilde, dağcılar kurdukları tek kamptan yola çıkarak, doğal yöntemlerle zirve tırmanışı gerçekleştirirler. Alpinizm, çok fazla yük taşınmadan, zirve amaçlanarak yola çıkılan ve doğaçlama gelişen bir yolculuk neticesinde zirveye varılıp aynı şekilde geri dönülen, gerekirse uygun yerlerde (genellikle kaya dipleri) bivak torbasına girmek suretiyle konaklanan, temelinde maceranın yattığı temel dağcılık stilidir. Trekking ise, doğada kamp kurularak yapılan yürüyüşlerdir. Kamp kurulmadan günü birlik yapılan yürüyüşlere de hiking adı verilmektedir. Ekspedisyon, Everest Dağı gibi yüksek irtifalara çıkacak dağcıların, yükseklikten kaynaklanan düşük basınç, düşük oksijen miktarı gibi dış koşullara adapte olmaları amacıyla, belli yüksekliklere inip çıkmalarıdır.  Serbest stil, dağcıların yapay yöntemlere başvurmadan yaptıkları kaya tırmanışına verilen isimdir. Serbest stilde sadece güvenlik amacıyla ip kullanılır. Bu tırmanış, ip kullanılmadan yapılması durumunda free-solo adını alır. Free-solo, oldukça tecrübe gerektiren tehlikeli bir stildir. Herhangi bir hata ölümle ya da ciddi sakatlanmalarla sonuçlanabilir. Yapay tırmanış, kaya üzerinde bir takım aletler yardımıyla yapılan tırmanışa verilen isimdir. Bu tırmanışın bir ip boyundan uzun bir kayaya yapılması durumunda ise tırmanışa, uzun duvar tırmanışı ismi verilmektedir. Bouldering, kısa kaya tırmanışı olarak bilinir ve sporcular elleri ve ayaklarını kullanarak tırmanması zor olan kısa kayalarda kendilerini denerler. Bu alanda çekilen videoları izlemek de oldukça keyiflidir. Şuradan bir örneğini görebilirsiniz.

Türkiye’de ise dağcılık sporu birçok gönüllüsü bulunmasına rağmen pek tanınmamış ve popüler olamamıştır. Türkiye Dağcılık Federasyonu, dağcılık alanındaki organizasyonu sağlamakla yükümlü gibi görünse de aslında bu tanımdan uzaktır. Normal bir kulüp gibi faaliyetlerine devam etmektedir.  Siz de tüm dağcılar gibi, içinizde doğa sevgisi, macera arzusu, zirve tutkusu, azim ve inanç gibi duygular besliyorsanız dağcılıkla ilgilenmeye başlayabilirsiniz. Dağcılık ile tanışmak, bu alanda eğitim almak isteyen insanlar için ücretli olarak dağcılık eğitimi veren kulüplerin yanı sıra, ücretsiz olarak eğitim veren öğrenci kulüpleri de mevcuttur. Bu öğrenci kulüplerine katılmak için öğrenci olma şartı aranmaz. İstanbul’da Yıldız Teknik Üniversitesi bünyesindeki YTÜDAK, Ankara’da Ortadoğu Teknik Üniversitesi bünyesindeki DKSK bu işi layıkıyla yapan öğrenci kulüplerinin başında gelmektedir. Aynı zamanda tırmanıs.orgsitesinden de dağcılıkla ilgili bilgi edinmek mümkündür.