Darbe nedir?

Darbe; hükümetin siyasal, sosyal ve ekonomik sorunları çözememesi ve bundan kaynaklanan yeni sorunlar üretmesiyle veya güçlü devletlerin güçsüz devletler üzerindeki baskısıyla meydana gelen silah zoruyla hükümet değişimidir.

Çok eski tarihlerden beri birçok devlette darbe yapılmıştır. Roma imparatoru Jül Sezar darbeyle yıkılmıştır. Napolyon, Fransa iktidarına darbeyle geçmiştir. Bugün bile hâlen devam eden darbeler bulunmaktadır. Mısır’daki olaylar buna örnektir. Darbeler bir ülkenin kaderini iyiye veya kötüye sürükleyebilir. Darbe yönetimi darbe sırasında hükümetin televizyonlarını, radyolarını, telefon santrallerini ve buna benzer kitle iletişim yollarını işgal eder. Buna ek olarak elektrik santralleri gibi altyapı tesisleri de işgale uğrar.

“Devletin ekonomik, siyasal, sosyal sebepleri çözememesi” genellikle darbelerin sebebi olarak gösterilmektedir. Ancak darbenin sebebi her şey olabilir. Hükümetin orduyla anlaşamaması, güçlü devletlerin güçsüz devletler üzerinde istediği gibi değişiklik yapamaması gibi birçok sebep sayılabilir. Darbe kesinlikle legal değildir.

Darbe genellikle zayıf devletlerde görülmektedir. Bir ülkede olan darbe o ülkenin gelişmesini ciddi anlamda yavaşlatır. Darbeden sonra güçlenen devletler de vardır. En yakın örneği 2002’de demokratik yollarla başa gelen Venezuela devlet başkanı Hugo Chavez’e yapılan darbedir. ABD destekli yapılan darbe başarılı olmuş ancak halkın desteği ile Chavez, 48 saat içinde devletin başına tekrar geçmiştir. Darbe girişimi ve istenen sonuç tam tersine işlemiş, Chavez’e olan desteği arttırmıştır.

Maalesef ülkemizde darbelerden nasibini almış bir ülkedir. 27 Mayıs darbesi ve 12 Eylül darbesi ülkemizde gerçekleşen darbelerdir. Bu darbeler ülkemize çok ciddi zararlar vermiştir.