Demokratik devlet nedir?

Demokratik devlet, ülkemizin de dahil olduğu birçok dünya devletinin benimsediği devlet yönetim biçimi olan demokrasi ile yönetilen devletler için kullanılan bir tabirdir. Hakimiyetin ya da bir başka değişle hükümranlığın tamamen halkın elinde olduğu demokratik devlet biçiminde milletin tüzel kişiliği olan devlet, sahip olduğu yetkilerin tamamını ülke halkı tarafından verilen izinle kullanılır. Anayasamızda da açık bir şekilde “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” ibaresiyle ifade edilen bu durum, devletin siyasi birliğinin halkın iradesinde olduğunu gösterir. Demokrat devlet ifade çoğu siyaset bilimci ve sosyolog tarafından “modern devlet” şeklinde de kullanılır. 16. yüzyılın ortalarında filizlenen bir kavram olan demokratik devlet, toplumun kültürel birlikteliğinin tüzel kimlik kazanmış hali olan devletin halkın genel iradesiyle yönetilmesidir.

Modern toplumların en önemli kurumu olarak nitelendirilen demokratik devlet, siyasal niteliğe sahip olan tüm kurumların halka azami fayda sağlayacak şekilde örgütlenmiş hali olarak da tanımlanabilir. Demokratik devlet halktan aldığı yetki ile tüzel bir kişilik olarak belirli bir yaptırım ve zorlama gücüne de sahip olur. Demokratik devletin yaptırım ve zorlama gücü ise ordu, jandarma, polis gibi kolluk kuvvetleri tarafından kullanılmaktadır. Ayrıca demokratik devlet birliği içinde yer alan ve devletin tüzel kişiliğinin hem dış hem de iç tehditlere karşı tehditlerden korunması için çalışan istihbarat teşkilatlarının da bu kolluk kuvvetleri arasında sayılması söz konusu olabilir. Demokratik devletin temel kurucu unsuru ise her zaman halkın egemenliğidir.

Demokratik devlet yapısında ülke içinde halkın egemenliği söz konusu olduğu gibi, devletin tüzel kişi uluslararası alanda da tam bağımsızdır. Demokratik devletlerin iç hukukuna diğer devletlerin karışma hakkı bulunmamakta, halkın iradesiyle yönetilen devletin tüzel kişiliği ülke içindeki tüm düzenlemeleri gerçekleştirmektedir. Ülke içinde demokratik devletin tüzey kişiliği ile yürüttüğü iç işlerine farklı bir devletin dışardan müdahale etmesi ya da çeşitli yöntemlerle iç işlerin yürütülmesini engellemeye çalışması tarih boyunca bir savaş nedeni olarak dahi kabul edilmiştir ki, bu da demokratik devlet için halkın egemenliğinin ne kadar önemli önemli olduğunu göstermektedir. Demokratik devletin toprak bütünlüğü, siyasal olarak örgütlenen ve milletin iradesinin tüzel olarak ifadesi olan devlet tarafından korunmaktadır. Modern devlet kavramının anlamı özellikle 19. yüzyılın başlarından itibaren Avrupa’dan başlayarak tüm dünyada tartışılmış ve geçen yıllar içinde de sürekli değişerek günümüzdeki halini almıştır.