Devlet nedir, türleri nelerdir?
Devlet, belli bir toprak parçası üzerinde yerleşmiş, zorlayıcı yetkiye sahip üstün ve ayrıcalıklı hükmetme gücü ile donatılmış bir siyasi iktidar tarafından yönetilen insan topluluğunun meydana getirdiği yapılanmadır.
Devletin Zorunlu Unsurları
- Toprak Unsuru (Ülke)
- İnsan Topluluğu Unsuru (Halk – Ulus)
- Siyasi İktidar Unsuru (Hükümet)
- Egemenlik Unsuru
Egemenlik, bir siyasal iktidarın, ülke içinde güvenliği sağlama, ülke dışında ise bağımsızlığı temsil etme yetkisi ve ayrıcalığıdır. Bu anlamda egemenlik aynı zamanda devletin manevi unsurudur.
Devletin Türleri
1. Egemenliğin Kaynağına Göre
Egemenliğin kaynağına göre devletler iki temel türe ayrılır: Teokratik Devlet ve Laik Devlet. Teokratik Devlette egemenliğin kaynağı Tanrı’dır. Laik Devlette egemenliğin kaynağı ulus veya halktır.
2. Egemenliğin Kullanımına Göre
Egemenliğin kullanılış biçimine göre, üç tür devletten söz edilir: Monarşik Devlet, Aristokratik Devlet ve Demokratik Devlet.
Monarşik Devlet egemenliğin tek kişi elinde olduğu yönetim biçimidir. Aristokraside ise siyasal iktidar, toplumu oluşturan sosyal sınıflar veya tabakalar için de azınlığı oluşturan sosyal tabakanın elinde bulunmaktadır. Yani egemenliği azınlık kullanmaktadır. Demokratik Devlet egemenliği halka ait olduğu, egemenliği halkın (ulusun) kullandığı yönetim biçimidir.
3. Yapısına Göre Devlet Türleri
a. Federatif Devlet
Federatif devlet, birden çok devletin bir araya gelmesiyle oluşmaktadır. Merkezi (federal) devletin yanında, ona bağımlı olarak federe devletler vardır. Federe devletler, kendi yasama ve yürütme organlarına sahiptir; federal anayasal sisteme aykırı olmamak şartıyla, her federe devlet diğerlerinden farklı hukuksal uygulamalara sahip olabilir. Federatif devlette, dışişlrti konusunda ve askeri işlerde egemenliğin federal devlet (merkezi devlet) temsil eder. Örnek: ABD
b. Üniter Devlet
Toplumsal ve siyasal düzenin tek bir siyasal iktidar çerçevesinde örgütlendiği devlet yapısıdır. Örnek: Türkiye
c. Konfederasyon
Konferedatif devlet, birden çok bağımsız devletin belli konularda sürekli işbirliği yapmak üzere bir araya gelmeleri sonucu oluşur.