Dilekçe nasıl yazılır?
Bir dileği, isteği veya şikayeti bildirmek için resmi kurumlara sunulan imzalı yazıya dilekçe denir.
Daha önceleri dilekçe yerine arzuhal kelimesi kullanılmakta idi. Dilekçenin yazılması, şekli ve muhtevası belirli kurallar içerisinde olmaktadır.
Dilekçenin tarihçesine baktığımızda İslam halifeleri ve hükümdarlarının da, halkın sözlü ve yazılı dilekçeler vermek yoluyla yaptıkları müracaatları bizzat kendileri veya kurdukları divanlarda görüştükleri ve değerlendirdikleri bilinmektedir. Kurulan bu divanlara Mezalim veya adalet Divanı denilmektedir. Osmanlılarda ise ilk başlarda padişahın iştirak ettiği divanlar oluşturulurdu. Sonraları ise sadrazam veya sadaret kaymakamının başkanlığında Çarşamba Divanı adı verilen divan her hafta toplanır, halkın istek ve şikayetleri dinlenir, dilekçeleri değerlendirilir, davalar o toplantıda çözüme kavuşturulurdu. Osmanlı arşivleri incelendiğinde bir çok dilekçe örneklerine rastlanmaktadır. Bu dilekçelerin konusu genel olarak, haksızlıktan şikayet etme, ücretin veya görevin talep edilmesi ya da bir yanlışlığın düzeltilmesi idi. Dilekçeler, şehirlerden köylere kadar idareci vasfı olan her makama verilebilirdi. Dilekçe yazmasını bilmeyenler dilekçelerini arzuhalcilere (dilekçeciler) yazdırırlardı.
1982 Anayasası’na göre, bütün vatandaşlar kendileriyle veya kamu ile ilgili dilek ve şikayetlerini ilgili makamlara ve TBMM’ne yazı ile bildirme hakkına sahiptirler. 1 Kasım 1984 tarih ve 3071 sayılı kanunun 4. maddesine göre ülkemizde dilekçe hakkının kullanılması TBMM ve idari makamlara verilen dilekçelerde; başvuru sahibinin adı ve soyadı, iş ve ikametgah adresi ile imzasının bulunması zorunludur. Mahkemelere dava açmak için verilen dava dilekçelerinde Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 179. Maddesi gereğince bazı kayıtların bulunması gerekmektedir. Medeni Yargılama Hukukunda dava dilekçesinin başında dilekçenin verildiği mahkemenin adı, davacının ve davalının ad ve soyadları ile adresleri bulunur. Daha sonra ise davanın konusu, dava sebebi ve hukuki sebepler yer alır. Son olarak da, davacının karar verilmesini istediği talep açık bir şekilde yazılır. Dilekçenin altında, davacının veya vekilinin imzası bulunmak zorundadır.
Bir dilekçe şu plana göre yazılır:
a) Dilekçe verilecek kurumun Adı: Dilekçenin verileceği kurumun adı, kağıdın üst tarafına satırı tam olarak ortalayacak şekilde yazılır. Kurum adının tamamı ya da adı oluşturan sözcüklerin ilk harfleri büyük harflerle yazılır. Kurum adının sonuna gelecek şekilde bir alt satıra kurumun bulunduğu il ve ilçe birlikte yazılır.
b) Dilekçe Metni: Dilekçeyi yazan kişi kendisini ve durumunu kısaca anlatır. İstek ya da şikayetini kısa ve öz bir şekilde anlatır.
c) Saygı Sözü: İstek veya şikayetin dile getirildiği paragrafın ardından satır başı yapılır. Yazılan kuruma bağlı olarak, “Gereğini rica ederim.”, “Gereğini arz ederim.”, “Gereğini bilgilerinize sunarım.” gibi saygı sözlerinden uygun olanı yazılır. Eğer alt makamdaki bir kişi üst makamda birine yazıyorsa “Gereğini arz ederim.”, üst makamdaki bir kişi alt makama yazıyorsa “Gereğini rica ederim.” sözünü kullanmak zorundadır.
ç) Tarih: Saygı sözünden sonra, metnin sağ alt köşesine uygun boşluk bırakıldıktan sonra tarih, gün/ay/yıl olarak yazılır.
d) Ad-Soyad, İmza: Tarihin hemen altına boşluk bırakılmadan dilekçeyi yazan kişi adını, soyadını yazar, altına imzasını atar.
e) EK: Eğer dilekçe ile birlikte başka belgeler de verilecekse , metnin sol alt köşesine “EK” veya “EKLER” yazılıp altına bu belgelerin adları ve adetleri numara verilerek yazılır.
f) Adres: Sol alt köşeye uygun boşluk bırakıldıktan sonra dilekçeyi yazan kişinin adresi yazılır.
Dilekçe yazarken dikkat edilecek diğer hususlar:
1- Çizgisiz kâğıda yazılmalı. Tam sayfa A4 kâğıt kullanılmalıdır. Kağıdın arka yüzü kullanılmamalıdır.
2- Bilgisayar, daktilo veya silinmeyen kalemle yazılabilir. Tükenmez kalemle mavi ve siyah mürekkepli kalemler dışında başka renkli kalemlerle dilekçe yazılmaz.
3- Açık, net, dolaysız bir anlatım yolu seçilmeli.
4- Nesnel olunmalı ve üsluba dikkat edilmelidir.