Diş hastalıkları nelerdir?

Diş; mine, dentin ve diş özü tabakalarından meydana gelmektedir. Diş özü tabakasının içinde sıcağa, soğuğa ve ağrıya hassas olan duyu sinirleri ve kan damarları bulunmaktadır. Besinlerin mekanik ve kimyasal sindirimi ilk olarak ağızda başlamaktadır. Dişler sayesinde arcılığı ile parçalanmış olan besinler tükürük yardımıyla kimyasal sindirimi başlatır. Bundan dolayı ağızda, dişte ve diş etinde meydana gelebilecek bütün olumsuzluklar ilk olarak sindirim olayının olumsuz etkilenmesine sebep olmaktadır. Dişler yalnızca çiğnemede değil sesleri düzgün çıkarmada da son derece önemli bir yere sahiptir. Dişleri eksik olan bir kişinin düzgün konuşamadığı görülmektedir. Aynı zamanda güzel bir dış görünüm için de dişler oldukça önemli bir yer tutmaktadır.

Ağızda görülen en önemli iki hastalık diş çürümeleri ve diş eti iltihaplanmasıdır. Diş minesi ve altında bulunan dentin tabakasının aşınmasına sebep olan diş plağı oluşumundan dolayı bu tabakalarda oyuklar meydana gelir ve böylece dişler çürümeye başlar. Diş plağı, yiyecek artıklarının ve bakterilerin dişlerin diş etiyle birleşmiş olduğu yerde meydana getirdiği yapışkan ve renksiz bir tabakadır. Dişler düzenli bir şekilde temizlenmez ve fırçalanmazsa bu biriken tabaka artmakla kalmayıp diş ve diş etlerinde temizlenmesi çok zor ve bakteri üreten kireçli bir tabaka halini almaktadır. Bu bakteriler yiyeceklerin tatlandırılması amacı ile kullanılmakta olan şekerli gıdaların kalıntılarını parçalayarak asit üretmektedir. Aynı zamanda bakterilerin kendileri de asit üretmektedirler. Bu asit sayesinde mine ve dentin aşınır ve böylece dişlerde oyuklar oluşur. Dişlerde meydana gelen plak oldukça önemli diş ve diş eti hastalıklarına sebep olur. Dişlerde oluşan oyuklar, diş minesine vermiş olduğu zararla birlikte, diş hızla alt tabakaya doğru çürümeye başlar. Bu çürüklerden dolayı dişlerin dayanıklılığı azalır. Dişler sıcağa, soğuğa ve şekerli yiyeceklere karşı çok daha hassaslaşmaya başlar. Eğer çürük dişler için önlem alınmazsa enfeksiyon dişin özüne ulaşır. Bu enfeksiyon dişin sağlam kalması için gerekli olan kan damarları ve sinirlerin bozulmasına ve ayrıca ağrıya ve iltihaplanmaya neden olur. Özdeki bu hasar dişin ölmesinin ana nedenidir.

Diş çürümesini önlemek amacı ile çürümeye neden olan faktörleri henüz işin başındayken ortadan kaldırmak gerekir. Eğer sağlıklı dişlere ve diş etlerine sahip olunmak isteniyorsa altı ayda bir diş kontrollerin yapılması gerekmektedir. Fakat daha önemlisi dişlere çok iyi bakılmasıdır. Günde en az iki defa daha çok sabah ve akşam yatmadan önce yemeklerden sonra zor köşelere erişebilen bir diş fırçasıyla düzenli bir şekilde fırçalanmalıdır. Diş fırçaları üç ayda bir mutlaka değiştirilmelidir. Bilhassa akşam yemeklerinden sonra dişler diş ipiyle temizlenmelidir. Böylelikle plak oluşumu başlamadan önlenmiş ve diş çürümelerinin önüne geçilmiş olur. Dişlerin üzerinde zaman içerisinde birikmiş olan plaklar diş hekimi tarafından altı ayda bir temizlenmeli ve dişlerin tamamen temiz kalması sağlanmalıdır. Dişlerde ufak çürümeler meydana gelmiş ise diş hekiminin müdahalesiyle bunlar temizlenir, gerekirse dolgu yapılarak diş kurtarılır.

Şeker kullanımı diş çürümelerinde en önemli rolü oynamaktadır. Sunni şekerlerin dışında meyvelerden elde edilen şekerler de dişler için çok zararlıdır. Şeker ağza alındığı andan itibaren dişe olumsuz etki etmeye başlar. Bundan dolayı şekerli yiyecekleri ve içecekleri mümkün olduğunca en aza indirmek dişlerin çürüme riskini azaltacaktır.

Diş çürümelerini önlemek için erken yaşlarda dişleri korumaya başlamak gerekir.
Aile içinde hemen her konuda olduğu gibi diş konusunda da çocuk gördüğü şeyleri uygulayacaktır. Bundan dolayı anne-baba diş eğitiminde kendi yaparak çocuğuna örnek olmalıdır. Yani model olmalıdır.