Doğum kontrol hapı nasıl kullanılmalıdır?
Doğum kontrol hapının içeriğinde progesteron ve östrojen hormonu bulunmaktadır. Bu haplar düşük yan etkileri yüzünden ve yüksek koruma etkisiyle gebelikten korunma yöntemleri arasında oldukça fazla tercih edilen korunma yöntemidir. Gebeliğin meydana gelmesi için yumurta hücresi ve erkek sperminin döllenmesi bundan sonra embriyonun rahim içine yerleşmesi gerekir. Bu haplarla vücuda dışarıdan hormon verildiğinden, kadının yumurtalıklarında oluşan yumurtlama engellemektedir. Bu etki nedeniyle sperm dölleyeceği yumurta hücresini bulamadığı için, gebeliğin oluşumu engellenir.
Doğum kontrol hapları güvenilir mi?
Doğum kontrol yöntemi için kullanılan haplar doğru kullanıldığı sürece, kadınların % 100 oranında gebelikten korunmasını sağlamaktadır. Diğer gebelikten korunma yöntemlerine göre, hapların en güvenilir doğum kontrol yöntemi olduğu söylenebilir.
Doğum kontrol haplarını herkes kullanabilir mi?
Kadınlar bazı özel durumların olması dışında bu hapları doğum kontrol yöntemi olarak tercih edebilir. 40 yaşın altındaki olan kadınlar, çocuk sahibi olmak istemeyen kadınlar, ağrılı adet dönemleri olan ya da adet düzensizliği bulunan kadınlar için tercih edilmesi gereken bir yöntemdir.
Doğum kontrol haplarının gebeliği önlemek dışında başka yararı var mı?
Bu haplar gebeliği önlenmesi için kullanılmasının dışında, başka kullanım alanları da vardır. Özellikle adet düzensizliği çeken kadınlar için tercih edilmesi gerekir. Bunun yanında kadınlar bu doğum kontrol haplarını kullanırken ne zaman adet görecekleri konusunda da bilinçli olurlar. Ayrıca fonksiyonel yumurtalık kistleri olan kişilerde dönemsel olarak bu haplardan yararlanılır. Doğum kontrol haplarını kullanan kadınların adet öncesinde görülen ağrılarda azalma ve adet döneminde meydana gelen sancılarda azalma tespit edilmiştir. Bu hapların kullanılması dış gebeliğin oluşmasını azaltır, yumurtalık ve rahim kanseri oluşumunun daha az görülmesinde etkili olur. Bunların dışında endometriozis adı verilen rahim içi dokusunun rahim dışında olmasını uzun sürelerde gerileten bir yöntemdir. Kadınlar doğum kontrol haplarını bazı dönemlerde adet döneminin daha erkene ya da geç bir zamana kaydırmak içinde kullanırlar.
Doğum kontrol haplarının bırakılması gereken durumlar var mıdır?
Doğum kontrol haplarının kullanılmaya başlamasıyla meydana gelen yakınmaların ortadan kaldırılması için, hapların içilmesinin bırakılmasını gerekir. Bu yakınmaların arasında şiddetli baş ağrısı, göğüste ağrı, görme bozuklukları, migren nöbetleri, bacaklarda ağrı ve sarılık oluşumu gibi etkenler bulunur. Ayrıca herhangi bir ameliyattan önce ya da ağır yaralanmaların sonrasında da doğum kontrol haplarının kullanımı bırakılmalıdır. İlk kullanıldığı zamanlarda lekelenme tarzında kanama olması halinde hapların bırakılmasını gerektirmez. Bu kanamalar bir süre sonra geçecektir. Ancak 2-3 kutunun kullanılmasında sonra kanamaların devam etmesi durumunda, doktora danışmakta fayda vardır. Kilo alan kişilerde daha düşük dozda hapların kullanılması gerekir.
Doğum kontrol hapları ne zaman kullanılmamalıdır?
- Gebelik durumunda ya da gebe olunduğundan şüphe duyulması halinde
- Daha evvelden damar tıkanıklığı sorunu olan kişilerde
- Kontrol edilemeyen derecede yüksek tansiyon ve şeker hastalığı olan kişilerde
- Ağır karaciğer rahatsızlığı olan kadınlarda
- Hormon bağımlısı olan kötü huylu tümörü bulunan kişilerde
- Vajinal kanamalar olması durumunda, bunun sebebi belirlenemiyorsa
- Sigara kullanma alışkanlığı olan ve 35 yaşın üzerinde olan kadınların mutlaka doktor tavsiyesiyle doğum kontrol hapını kullanması gerekir.
Doğum kontrol hapı nasıl kullanılır?
Hapların ilk defa kullanılmaya başlaması için âdetin başlaması gerekir. Âdetin ilk gününe karşılık gelen hap içilip, kullanılmaya başlanır. Bundan sonra her gün karşılığında olan hap aynı saatte içilmek üzere 21 gün süre haplar kullanılır. Kutunun bitmesinden sonra, birkaç gün içinde adet kanaması başlar. Yeni kutu doğum kontrol hapına adet kanamasının başlaması dikkate alınmadan 7 gün aradan sonra başlanmalıdır. Bu kutuda bulunan haplar, yine 21 gün süreyle içilir. Bu şekilde 21 gün süreyle hap kullanımı, 7 gün ara verilip, yeniden yeni kutu içilerek düzen kurulur.
Doğum kontrol hapı unutulursa ne yapılmalı?
Bu hapların içilmesinin unutulması halinde, fark edildiği zaman ilk 24 saati geçmemişse hemen içilmesi gerekir. Bundan sonraki hap yine daha önce içilen aynı saatinde içilmelidir. Ancak üst üste doğum kontrol hapını içmeyi unuttursanız, güvenli korunma açısından herhangi bir güvenilirliğinin kalmadığını bilin. Bu durumda kalırsanız gebelikten korunmak için, ilave tedbirlerin alınması gerekir. Sadece bir gün unutulması halinde ikinci gün iki hap birden alınabilir. Daha uzun sürelerde hapın koruma etkinliği kalmaz. Buna dikkat edildiği sürece güvenilirliği tamdır.