Doğumdaki ıkınma teknikleri nelerdir?
Doğum yapılırken doğal ve aktif ıkınma teknikleri tercih edilmelidir. Doğum normalde üç aşamadan oluşur. İlk aşamada bebeğin rahim kasılmaları yüzünden meydana gelen baskıyla, rahim ağzının açılmasını sağlama sürecidir. Bu şekilde rahmin açılma dönemi doğumun en uzun dönemidir. Bu dönemde anneye gevşeme, nefes ve destek verilmesi faydalı olur. Rahim ağzı on cm ye ulaştığı zaman bu aşama sona erer. İkinci aşamada doğumun gerçekleşmesi ile tamamlanır. Bu aşamada bebeğin başı pelvik kanaldan geçer ve bebek anneyle buluşur. Böyle doğal seyrinde devam eden doğumlar açısından ıkınma refleksi çok önemlidir. Bu refleksle gebe kadına doğal ıkınma duygusu verilir. Bu dönemde kadının yapacağı en önemli şey, uygun ıkınma teknikleri ile bebeğin çıkmasını kolaylaştırmaktır. Vücudunun kendisini yönlendirmesini takip eden gebelerde doğum daha kolay olur. Bu aşama açılma dönemine göre daha kısa sürer. Kadının doğum sayısı arttıkça, bu süre daha fazla kısalır. Doğumun son aşaması ise, plasentanın çıktığı diğerlerine göre daha pasif olan bir dönemdir. Bu aşamada kadının aktif müdahalede bulunmasına gerek kalmaz.
Aktif ıkınma tekniklerinin avantajları nedir?
- Kemik yapıda olan açılma maksimum seviyededir
- Rahmin içerisinde maksimum basınç meydana gelir
- Rahim ve bebeğin kanlanması, ayrıca oksijenlenmesi sağlanır
- Perinede olan gevşeme maksimumdur, epizyotomi ve yırtık oranı azalır.
Doğumda olan ıkınma teknikleri
Doğum anında uygun ıkınma yöntemleri kullanıldığında, bebeğin aşağıya inişine yardımcı olunabilir. Bu sırada kullanılan iki farklı ıkınma tekniği vardır.
Yönlendirmeli ıkınma: Bunların arasında en fazla kullanılan, derin nefesten sonra, nefesin tutularak yapılan ıkınma tekniğidir. Bu yöntem diğerine göre daha fazla kullanılır. Hamile kadınlar bu şekilde ıkınmaya teşvik edilmektedir. Bunu genellikle ebe ya da doktor yönlendirir. Bu yüzden yönlendirmeli ıkınma olarak adlandırılır. Bu fazla basınca sebep olduğu için ve bebeğin daha uzun süre oksijensiz kalmasına neden olduğundan, kullanılmamaya çalışılmaktadır. Bu tekniğin kullanılması bazı gebe kadınlarda basınçla berber göz içi kanamasına sebep olabilir.
Doğal ya da kendiliğinden ıkınma: Bu ıkınma tekniği sırasında kadın yönetici olur. Doğumda ebe ya da doktor gebe kadını vücudunu izlemesi ve hissettiğinde ıkınması için teşvik etmektedir. Bu teknik sırasında derin bir karın nefesi alınır, ancak ıkınırken nefes yavaş bir şekilde boğazdan kaçar. Bu durum fazla basıncı önlemektedir. Bunun dışında bebeğin ıkınma sırasında gereği kadar oksijen alması sağlanmaktadır. Kadın bu teknikte daha az yorulmaktadır. Ayrıca doğumda olan epizyotomi ve istenmeyen yırtıkların önlenmesi açısından yardımcı olur.
Bu ıkınma teknikleri açısından temel nokta karın nefesinin kullanılması gereğidir. Göğüs nefesi daha çok olan kadınlarda, bu şekildeki ıkınma etkisiz kalıp, doğumu uzatabilir. Bu durumda bazı müdahalelerin yapılması gerekebilir. Bu yüzden hamile kadınların hamilelik döneminde nefes tekniklerini çok iyi öğrenmesi ve yeteri kadar egzersiz yapması gerekir.
Ikınma teknikleriyle alakalı olarak yapılan çalışmalarda kadınlara genellikle yönlendirmeli ıkınma tavsiye edilmez. Bu yöntemin bazı zararları olduğu düşünülür. Bu doğumun daha stresli geçmesine, bazen de doğumda olan yırtık oranının artmasına sebep olabilir. Yapılan bir çalışma sırasında yönlendirmeli ıkınmanın doğumun süresini yaklaşık 13 dakika kısalttığı belirlenmiştir. Ancak bu kısalan sürenin bebeğin yararına olduğuna dair bir belirti yoktur. Doğumun daha kısa sürede olması bebek ve annenin sağlığına olumlu bir etki yaptığı belirlenememiştir.
Ikınma teknikleriyle ilgili öneriler
Araştırmalar sırasında yer çekiminin kullanıldığı doğum sırasında aktif ıkınma pozisyonlarının, bebeğin doğum kanalında doğru ilerlemesine yardımcı olduğu tespit edilmiştir. Bu yüzden gebelik sırasında bunun öğrenilmesi ve uygun pozisyonları teşvik eden hastane ve doktor seçiminin yapılması uygun olacaktır. Doğum sırasında hem uygun pozisyonlar kullanılmalı, aynı zamanda aktif ıkınma teknikleri hakkında bilgili olan sağlık personelinin olması gerekir.