Doğumdan sonra oluşan kanamalar tehlikeli midir?
Doğumdan sonra kanama sezaryenle ya da vajinal doğum sonrasında kadınların en büyük sorunlarından birisidir. Bu tür kanamalar gelişmekte olan ülkelerde anne ölümlerinin yaklaşık % 8 inden sorumludur. Bu ölüm nedeni gebelik zehirlenmesi denen olaydan sonra ikinci sırada yer almaktadır. Bu kanamaların her 5 doğumdan bir tanesinde görüldüğü belirlenmiştir. Kanamalar sonrasında gelişen şok tablosuyla, hipofiz yetmezliği, böbrek yetmezliği, total hormon yetmezliği ile kan kaybına bağlı ölümler olabilir. Doğumdan sonra meydana gelen ve lohusa kanaması diye tanımlanan kanama ilk başladığı 2-3 saatte kırmızı renkte, daha sonraki zamanda daha koyu renkte ve giderek miktarı azalarak gelir. Doğumdan sonra annenin tolere edebileceği kanama miktarı 500-800 ml kadardır. Hamileliğin son 3 aylık döneminde olan kan miktarındaki artma, ancak bu orandaki kan kaybını tolere edebilir. Doğumdan sonra lohusa kanamasının süresi 25-30 gün kadar devam edebilir. Sezaryenle gerçekleşen doğumlardan sonra oluşan lohusa kanaması daha kısa sürede bitebilir. Bunun nedeni ameliyat yapılırken plasentanın dışarı çıkarılması ve rahim içinin iyice temizlenmesi yüzündendir. Doğumdan sonraki oluşan lohusa kanaması pürtüklü ve küçük parçacıklı şeklinde olur. Anormal kanamalar olduğunda ise hem miktarı fazla, hem de rengi taze kırmızı olur. Bu miktarın fazla olması durumunda, kadının şoka girmesi kaçınılmaz olur. Bu kanamalar doğumdan sonra erken ya da geç dönemde olabilir. Doğum sonrasında ilk 24 saat içinde başlamış olanlar erken kanama, 12.haftaya kadar oluşan kanamalar geç kanamalar olarak tanımlanmaktadır.
Doğum sonrası oluşan kanamalar nelerdir?
Atoni kanamalar: Doğum sonrasında erken dönemde olan kanamaların en önemli nedeni gebelik sebebiyle büyüyen rahmin bebeği dışarı çıkmasından sonra kasılamaması ve gevşek olarak kalmasıdır. Bu tür kanamalar atoni kanamaları olarak tanımlanır. Doğum sonrasında oluşan erken kanamaların % 80 i rahmin gevşemesi nedeniyle oluşan atoni kanamalarıdır. Bebeğin doğmasından sonra normal olarak rahim kasılarak, göbek hizasına kadar küçülür. Rahmin gevşek kalması halinde, kaburgaların olduğu alana kadar yükselir. Bunun önlenmesi için rahim kasılması takip edilir ve bunun için uygun ilaçlar verilir. Atoni kanamalarının nedeni çoğul gebelikler, iri bebek, aşırı gergin olan rahim, yorgun rahim, rahimde plasentanın içeride kalması olabilir. Bu tür kanamalara hemen müdahale edilmeli ve bunun neden kaynaklandığı mutlaka araştırılmalıdır. Tedavisi sırasında rahimde kalan parçaların kürtaj yoluyla temizlenmesi, rahmin kasılması için ilaç kullanılması, rahim duvarlarını bağlama ya da rahmin tamamen alınması yöntemlerine başvurulabilir.
Doğum travmasından dolayı oluşan kanamalar: Erken dönem kanamalarının sebepleri arasında doğum sırasında rahim ağzında ya da vajinada yırtılma meydana gelmesi bulunur. Bu etki vakum ve forseps ile yapılan doğumlarda olabilir. Ayrıca doğumda iri bebek doğması ve epizyo adı verilen kesi sonrasında da meydana gelebilir. Bu kanamalarda rahim kasılmasını tamamlamaktadır. Fakat kırmızı ve fazla miktarda kanama oluşur. Yırtık nedeniyle damara zarar verme durumunda acil müdahale gerekir. Bu kanamalarda tedavi yırtığın onarılmasıyla mümkün olur.
Plasenta ya da parçasının rahim içinde kalmasından oluşan kanamalar: Doğumdan sonra şiddetli miktarda olan ve önlenemeyen kanamaların sebebi rahimde kalan plasenta parçası olabilir. Ayrıca plasentada yapışma anomalileri de bunun gelişmesinde etkili olabilir. Bunun tespit edilmesi için ultrasonografi yöntemiyle rahmin incelenmesi gerekir. Eğer rahimde plasenta parçası varsa bunu temizlemek, yapışma anomalileri olması durumunda ise rahmin ameliyatla alınması ile tedavi edilebilir.
Kanama bozukluklarına bağlı gelişen kanamalar: Gebelik zehirlenmesi olması, trombosit yetersizliğiyle birlikte trombosit azalmasının olması, kanamaya eğilimi ve olan kanama miktarını arttırabilir. Geç dönemde meydana gelen kanamalar rahimde kalan parçalar yüzünden olabilir. Bu parçaların alınmasından sonra patolojisi yapılıp, buna uygun tedavi uygulanarak kanama durdurulabilir.