Dul ve yetim maaşı nasıl bağlanır?

Dul ve yetim aylığı ya da ölüm aylığı, sigortalı olan kişinin vefat etmesi durumunda, hak sahibi olan geride kalan eşine ve çocuklarına bağlanır. Vefat eden kişinin kadın ya da erkek olması, bu aylığın bağlanmasında önemli değildir. Çünkü halk arasında genel bir yanlış algı olarak, erkek sigortalı eş vefat eder ve geride kalan kadın bu dul aylığından yararlanabilir şeklinde bilgi bulunur. Oysa sosyal güvenlik sistemimiz kadın ve erkek ayrımını yapmadan, her iki eşe de yani kadın ve erkeğe bu hakkı tanımıştır.

Dul ve yetim aylığı ne kadar süreyle alınır?

Sigortalı olan kişi vefat ettikten sonra, dul kalan eşi dul aylığı ve çocuklarına ise yetim aylığı bağlanmaktadır. Erkek çocuklarına bağlanan yetim aylığı için istisnai bir durum bulunmaktadır. Erkek çocukları sadece 18 yaşına kadar, vefat etmiş olan sigortalı anne ya da babadan kalmış yetim aylığını alabilir. Orta öğrenime kadar eğitimine devam ederse 20 yaşına değin, yükseköğretime kadar devam ettiği takdirde 25 yaşına kadar yetim aylığını alabilir. Erkek çocuğun 25 yaşı dolduktan sonra, eğitimi bile devam etse, yetim aylığından faydalanması mümkün olmaz. Ancak kız çocuklarında durum farklıdır. Kızlar evlenmedikleri takdirde ya da sigortalı olarak bir işe girip çalışmadıkları takdirde, yaşlarının bir sınırlaması olmaksızın yetim aylığını almaya devam eder. Ölen kişinin eşi evlenmediği sürece dul aylığını almaya devam eder. Evlendiği takdirde maaşı kesilir. Yeniden boşanırsa, maaşı tekrar bağlanabilir.

Dul ve yetim aylığı nasıl bağlatılır?

Sigortalının ölümünden sonra hak sahipleri, dul ve yetim aylığını bağlatabilmek için, bağlı bulundukları sosyal güvenlik merkezine başvuruda bulunmalıdır. Eğer hak sahipleri bu şekilde başvuru yapmazsa, SGK Emeklilik İşlemleri Daire Başkanlığı’na kendileri iadeli taahhütlü posta yoluyla başvuruda bulunabilir. Ölen sigortalı kişi devlet memuru ise, bu başvurusunu SGK Kamu Emeklileri Daire Başkanlığı’na başvurup yapmalıdır. Başvuruyu yapmak için Nüfus Müdürlükleri’nden temin edecekleri vukuatlı nüfus kayıt örneğini sosyal güvenlik kurumuna vererek gerçekleştirmeleri gerekir. Başvurudan sonra yaklaşık 60 gün içinde hak sahiplerine aylığı bağlanır.

Vefat eden sigortalı kişinin maaşı nasıl pay edilir?

Vefat etmiş olan sigortalının aldığı maaşın %75’i hak sahiplerine verilmektedir. %50’si sigortalının eşine verilir, kalan %25’i ise çocukları arasında paylaştırılır. Çocukların sayısına göre %25’lik kalan maaş dilimi, çocukların arasında pay edilir.  Eğer vefat eden sigortalı çocuk sahibi değilse %75’i tamamen eşine verilir. Ayrıca dul aylığı alan kişi, şayet kendisi sigortalı bir işte çalışıyorsa dul aylığının %50’sini alabilir. Kişinin işten ayrılması halinde ise, vefat eden eşinin aylık gelirinin %75’ini yeniden almaya devam eder.