Edip Cansever kimdir?

07 Mart 2014 Şükrü Sarı 0 yorum

Türk şiirinin devrim yaratan isimlerinden biri de Edip Cansever’dir. Edip Cansever, Cemal Süreya ve Turgut Uyar’la birlikte İkinci Yeni akımının öncülerindendir. İkinci Yeni akımının yarattığı bu yeni şiir dilini ustaca kullanan Cansever, şiir hayatının büyük bölümünde, tıpkı diğer ikinci yeniciler gibi bireyin iç dünyasını konu alan eserlere imza atmıştır.

Edip Cansever’in Hayatı

Edip Cansever, Penbe Hanım ve Fazlı Bey’in oğlu olarak 8 Ağustos 1928 tarihinde İstanbul’da doğdu. Tam adı Ömer Edip Cansever‘dir. İlk ve orta öğretimini Saraçhanebaşı’nda tamamlayan Cansever, İstanbul Erkek Lisesi’nden 1946 yılında mezun oldu. Daha sonra girdiği Yüksek Ticaret Okulu’ndan mezun olmadan okulu yarım bıraktı ve babasına ait olan Kapalıçarşı’daki bir dükkanda ticaretle ilgilenmeye başladı. 12 Nisan 1947 yılında, ölene dek evli kaldığı Mefharet Cansever ile evlendi. Bu evlilikten bir erkek bir de kız çocuğu dünyaya getiren Cansever, askerliğini de İstanbul’da yaptı. 1976 yılına kadar Kapalıçarşı’daki dükkanda antikacılıkla uğraşan Edip Cansever, bu tarihten sonra antikacılığı bırakarak yalnızca şiirle uğraşmaya başladı. Hayatının son günlerini Bodrum’da geçiren ünlü şair, burada geçirdiği bir beyin kanaması sonucu, tedavi için İstanbul’a getirilmesine rağmen kurtarılamadı. Türk şiirinin usta kalemlerinden olan Edip Cansever, 28 Mayıs 1986 yılında İstanbul’da hayata gözlerini yumdu.

Edip Cansever’in Edebi Hayatı

Edip Cansever, henüz 13 yaşındayken, 1941 yılında, bir çocuk dergisi olan Arkadaş’ta şiir yayımlamıştır. Profesyonel anlamda yayımladığı ilk şiiri, 1944 Mart ayında İstanbul dergisinde yayımlanan Düşünce şiiridir. İlerleyen dönemlerde Fikirler, Edebiyat Dünyası, Kaynak, Yücel, Nokta, Yenilik, Yeditepe gibi dergilerde şiirler yayımlayan Cansever, 1947 yılında o zamana kadar yazdığı şiirleri bir kitapta topladı. İkindi Üstü isimli kitabından, daha sonra pişmalık duyduğunu dile getirmiştir. Bu kitaptaki şiirler, daha çok ergenlik dönemindeki bir gencin şiir kurma çalışmaları olarak nitelendirilmiştir. Cansever’in şairliğe gerçek anlamda adım attığı eseri olan Dirlik Düzenlik, garip şiirinin özelliklerini taşısa da daha sonra ikinci yeni kategorisinde anılabilecek özelliklerde barındırmaktadır. Bu kitabında daha çok toplumsal konulara değinse de ikinci yeninin özü olan, bireysel konulara da yer vermiştir.

Yerçekimli Karanfil kitabıyla birlikte şair, gerek imge kullanımı ve anlatım gerekse dil ve söylemiyle oturmuş bir Edip Cansever şiirinin temellerini atmıştır. Şair bu kitabında bireyi her şeyin, özellikle doğa ve toplumun temeline oturtarak, doğa ve toplum içindeki karşıtlıkları birey üzerinden konumlamaya çalışmıştır. 1959 yılında Dost dergisi tarafından en beğenilen şair seçilen Cansever, varoluşçuluk akımının da etkisiyle, bireyin sığ dünyadaki yerini araştıran ve düşünceye odaklı bir şiir anlayışını benimseyerek İkinci Yeni akımının Turgut Uyar ve Cemal Süreya ile birlikte öncülerinden biri oldu. Aynı zamanda Edip Cansever, “İkinci Yeni diye adlandırılan şairlerin şiir anlayışları da, şiirleri de birbirinden çok farklıdır.” demiştir. İlerleyen dönemlerde yayımladığı Tragedyalar, Cansever’in Türk şiirine iyiden iyiye damgasını vurmasını sağlamış ve Edip Cansever’in İkinci Yeni’de kendine özgü bir kanal oluşturduğunu göstermiştir. “Dize işlevini yitirdi” diyen Edip Cansever, Türk şiir tarihinde bir devrimin de öncüleri arasında yer almıştır.

Edip Cansever’in Eserleri