Ekrem Akurgal kimdir?

Ekrem Akurgal, ülkemizde tanınmış, bilinen çok sayıda eseri olan bir arkeologtur. 1911 senesinde annesinin ailesinin Filistin’de olan çiftliğinin bulunduğu Hayfa yakınlarındaki köy olan Tulkarem’de doğmuştur. Tulkarem köyü aynı zamanda daha sonradan arkeoloji dünyasında oldukça önem kazanacak olan antik Caesareia kentinin kalıntılarının olduğu bir bölgedir. Osmanlıların Hersek vilayetine müftüler yetiştirmiş olan köklü bir aileden gelen babası kendisini başkentte doğmuş görünmesini istediği için nüfusuna doğum yeri olarak İstanbul yazdırmıştır. Akurgal 2 yaşında iken ailesi İstanbul’a dönerek, bir süre Adapazarı’nın Akyazı ilçesinde olan çiftliklerinde kalmışlardır. Altı yaşından sonra ise, halasının eski Hersek müftüsü olan ve Darülfünun ’da Arap edebiyatı müderrisi olan kocası Cabizade Ali Fehmi Efendi’nin evinde kalmaya başlamıştır. Burada ilk eğitimini görmüştür.

1931 yılında İstanbul Erkek Lisesi’ni bitirmiştir. Devlet sınavını kazanan Akurgal, Almanya’da arkeoloji öğrenimi görmüştür. 1935 senesinde Soyadı Kanunu çıktığında, babasının isteği üzerine, tarihte bir Sümer kralının adı olan ve Sümer dilinde su (a), ülke (kur) ve büyük (‘gal’) kelimelerinin birlikte yan yana gelmesiyle oluşan Akurgal soyadını almıştır.

1957 senesinde Ekrem Akurgal Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesinde ordinaryüs profesör olmuştur.

Ege bölgesinde Foça (Phokaia), Çandarlı (Pitane), Çeşme  Ildırı Erytrai ile Bayraklı (eski Smyrna) antik kentlerini ortaya çıkaran Akurgal, Eski Yunan, Hitit  Hatti ve eski Anadolu uygarlıklarının üzerine çeşitli dillerde sayısız eser yayınlamıştır.

Akurgal, Avrupa’da olan yedi akademiye üyedir. Ayrıca dünyada olan çok sayıda bilim kuruluşunun şeref üyesidir. Yurtiçi ve dışında olan Bordeaux Üniversitesi (1961), Atina Üniversitesi (1988), Anadolu Üniversitesi (1990), Lecce Üniversitesi (1990) kendisine şeref doktoru unvanını vermiştir.

Akurgal, bunun dışında ayrıca

Federal Almanya “Büyük Liyakat Nişanı Yıldızlı Rütbesi” (1979),

“Goethe Madalyası” (1979),

“Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı Büyük Ödülü” (1981),

İtalyan “Commandatore Nişanı” (1987)

Fransız “Légion d’Honneur Officier” rütbesi (1990) sahibidir

Akurgal, ülkemizdeki arkeoloji bölümlerinde akademik olarak görev yapmış ve görev yapan birçok arkeoloğun hocasıdır. Bu nedenle “Hocaların Hocası” olarak anılmaktadır.

Ekrem Akurgal, 2002 senesinde İzmir’de yaşama veda etmiştir. yaşamında 30 yıl boyunca emek verdiği Smryna kazı yerine gömülme isteği bulunmaktaydı, ancak bu isteği yerine getirilememiştir. Yaptığı çalışmalar, kendisi de bir uzman arkeolog olarak görev yapan ve sağlığında kendisinin en yakın asistanlığını yürüten eşi Meral Akurgal tarafından devam ettirilmektedir.

Ekrem Akurgal eserleri

Anadolu Uygarlıkları

Anadolu Kültür Tarihi

Bir Arkeoloğun Anıları Türkiye Cumhuriyeti Kültür Tarihinden Birkaç Yaprak

Civilisations et sites antiques de Turquie (de l’epoque prehistorique jusqu’a la fin de l’empire Romain) (800 av J.-C. – 395 ap. J. – C.)

Ege Batı Uygarlığının Doğduğu Yer: Doğu Hellen Kültür Tarihi İ.Ö. 1050 – 333

The Hattian and Hittite Civilizations

Ancient Civilizations and Ruins of Turkey

Eski Çağda Ege ve İzmir

Hatti ve Hitit Uygarlıkları

Eski İzmir I. Yerleşme Katları ve Athena Tapınağı

Hittite and Other Anatolian and Near Eastern Studies in Honour of Sedat Alp

L’Art en Turquie

The Aegean birthplace of western civilization history of East Greek art and culture 1050 – 333 BC

Türkiye’nin Kültür Sorunları ve Anadolu Uygarlıklarının Dünya Tarihindeki Önemi