Erkeklerdeki ve kadınlardaki kısırlık belirtileri nelerdir?
Kısırlık kadınlarda gebeliğin hiç elde edilememesi ya da daha önceden gebelik elde edilse olsa bile, tekrar gebeliğin elde edilememesi olarak tanımlanır. Kısırlık sebepleri kadınlardan ya da erkeklerden dolayı olabilir. Kadınların % 25 kadarı yaşamlarının bir döneminde kısırlık problemi yaşayabilir. Kadınların doğurganlık açısından en verimli oldukları zaman 25 yaşlarında olurken, bu özelliklerini 35 yaşından itibaren hızla kaybetmeye başlar. Evli çiftlerde ilk 3 ay içinde % 57 oranında gebelik elde etme oranı olurken, 6 ay içinde % 72 oranında, bir yıllık sürede % 85, iki yıllık sürede % 93 oranında gebelik elde edilme oranı bulunmaktadır. Çiftler doğal yollardan gebelik elde edemediği takdirde, yaşları 25 civarında olursa, kısırlık teşhisi için 2 yıl kadar beklemeleri tavsiye edilir. Otuzlu yaşlarında olan çiftler ise, 6-12 ay içinde gebeliğin elde edilememesi halinde, mutlaka kısırlık tetkikleri ihmal edilmeden yapılmalıdır.
Kısırlık belirtileri nelerdir?
Toplumda çiftlerle yaklaşık % 15-20 oranında gebelik elde edilememektedir. Bu kısırlığın sebeplerinden % 50 si kadınlara ait sebeplerden oluşurken, % 35-40 oranında erkeklere ait sebepler, kalan kısmı ise nedeni belirlenemeyen kısırlık sebepleri arasında yer alır. Kadınlardan kaynaklanan kısırlık nedenleri içinde, en çok rastlananı aylık yumurta üretiminin olmaması ya da yumurta üretiminin düzensiz olmasıdır. Yumurta bozukluğu denen bu sorundan sonra, yumurta kanalı tıkanıklıkları kısırlık sebeplerini takip eder. Bir yıl süreyle düzenli olarak cinsel ilişkiye girmelerine rağmen, yine de çocuk sahibi olamayan çiftlerde kısırlığın değerlendirilmesi gerekir.
Kadınlardaki kısırlık belirtileri
Ergenlik dönemine girmiş olan kadınlardaki bazı belirtilerin yardımıyla kısırlık sorunu teşhis edilebilir. Özellikle kadınlarda ergenliğin gecikmesi ya da erken yaşta ergenliğe girilmesi, aşırı kıllanmanın olması, adet kanamalarındaki düzensizlik gibi sorunlar, kadınların ileri yaşlarında kısırlıkla karşılaşabileceğine işaret edebilir. Bu yüzden aileler çocuklarını iyi takip etmeli ve erken yaşlarda kadın doğum uzmanı tarafından değerlendirilmelerini sağlaması gerekir. Ergenlik döneminde yaşanan bu sorunlar, kadınların daha sonradan çocuk sahibi olmalarına engel olabilir. Kızlar 13,5 yaşına gelinceye kadar ergenliğe adım atmazsa ya da 8 yaşından daha önce ergenliğe girmesi durumunda, mutlaka erken dönemde kısırlık açısından değerlendirmelidir. Bunlar kadınlarda görülen kısırlık belirtileri arasında yer almaktadır. Bu belirtiler yapısal bozukluklardan, hormonal hastalıklar, aşırı egzersiz yapma, beslenme bozukluğu ve süreğen hastalıklar gibi nedenler yüzünden meydana gelebilir.
Erkeklerdeki kısırlık belirtileri
Erkeklerde yapılan muayene sırasında yeterince sperm tespit edilememesi, spermlerde belirli süre sonra en az % 40 oranında hareketlilik belirlenememesi ya da spermlerde şekil bozukluğunun olması gibi anormalliklerin tespit edilmesi durumunda, bunların kısırlık belirtisi olarak kabul edilmesi gerekir. Erkeklerde tespit edilen sperm anormalliği alkol, sigara ve uyuşturucu kullanılmasından, kazalar, travma ya da iltihaplı sorunlardan olabilir.
Yeni doğan erkek bebeklerin testisleri genellikle torbada olmaz. Kasıkta bulunan testislerin, çocuklarda en geç 2 yaşına gelinceye kadar torbaya inmesi gerekmektedir. Testislerin 37 derecedeki vücut ısısından olumsuz şekilde etkilenmesi daha sonra kısırlık nedeni olabilir. Bu yüzden 2 yaşına gelinceye kadar inmeyen testislerde, çocuklar takip edilmeli iğne ya da cerrahi girişimle müdahale edilmelidir. Bu durumun daha geç zamanda fark edilmesi halinde, kalıcı kısırlık gelişimi söz konusu olabilir. Vücut ısısından olumsuz şekilde etkilenmiş testisler için, günümüzde henüz bir çözüm yolu yoktur. Bu yüzden tedbirli davranmak, tedaviden önce gelir.
Erkeklerde testislerde toplardamar kalınlaşması sorununun oluşması yani varikosel bulunması durumunda, kanın fazla oranda hararet yapması nedeniyle spermler olumsuz etkilenir. Bundan etkilenen spermlerin hareketinde, sayısında ve şeklinde anormallikler oluşabilir.
Erkeklerin bazılarında sperm üretimi hormonal etkilerden olumsuz etkilenir. Sperm üretiminin bu nedenle olmaması ya da az miktarda üretilmesi halinde, hormon tedavisi yapılmalıdır. Bu duruma müdahale edilmezse erkekte kısırlık nedeni olabilir. İltihaplanmayla oluşan sperm bozuklukları ise, antibiyotik tedavisi yapılarak giderilebilir.