Erken menopozda tüp bebekle gebelik elde edilebilir mi?

Menopoz kadınlarda normalde 45-50 yaş aralığında etkili olan doğal bir süreçtir. Bu kadının doğurganlığını kaybetmesi şeklinde açıklanır. Yumurtalıklardaki foliküllerin azalmasıyla birlikte menopoza giriş başlar. Adet kanamaları düzensizleşir ve giderek adet kanamalarının sona erdiği bir döneme girilir. Menopozun olduğunu belirlemek için, kadının 1 yıl adet görmemesi gerekir.

Erken menopoz denilen durum ise, kadınlarda 40 yaş öncesinde gelişen adet kanamasının kesilmesiyle yaşanır. Bu yaşlarda östrojen hormonunun azalması, FSH ile LH hormonlarının yükselmesi erken menopozun yaşanmasına neden olur.

Erken menopozun nedenleri nelerdir?

Erken menopozda kadının ilk adet gördüğü yaşı, kilosu, gördüğü hormon tedavileri fazla etkili olmasa da, genetik olarak ailesinde erken menopoz olan kadınlar bu konuda risk altındadır. Bu durumdaki kadınların her yıl erken menopoz açısından jinekolojik muayeneye tabi tutulması gerekir. Bazı kadınlarda erken menopoz yaşanmaya başlasa da, yumurtalıklarda bir kısım folikül bulunabilir. Ancak yumurtlama yetersizliği olduğundan, böyle bir tablo gelişebilir. Bu otoimmün hastalıklarından kaynaklanabilir. Bu durumdaki kadınlarda kısırlık FSH hormonu tedavisi sayesinde aşılabilir ve gebelik elde edilebilir. Tedavinin yapılmasından sonra foliküllerin büyümesi için, en az 1 yıl geçmelidir. Erken menopoz olduğunda, kadınlar yumurtalarıyla gebe kalamayabilir. Bu yüzden her yıl risk altında olan kadınların yumurtalık rezervini kontrol ettirmesi tavsiye edilir.

Ne zaman tüp bebek tedavisine başlanmalıdır?

Erken menopoz olarak görülen 40 yaşın altında adet kanaması kesilen kadınların bir kısmında kendiliğinden gebelik elde edilse de, bir kısmında tüp bebek tedavisi yapılması kaçınılmaz olur. Yardımcı üreme yöntemleri içinde, tüp bebek en fazla başarının sağlandığı tedavidir. Erken menopozda kadınların 1 yıl adet görmemesi gerekir. Doğal süreçte yaşanan menopozda, tüp bebekle bile gebelik elde edilemez.

Tüp bebek yöntemiyle erken menopoza girmiş kadınlarda gebelik elde edilmesinde, öncelikle kadında kesin menopoz tanısı yapılmalıdır. Çünkü kadın menopoza girmemiş olursa, adet kanamaları tekrar başlar ve kendiliğinden gebelik elde edilebilir. Eğer başka tedavilerle kadındaki kısırlık giderilemediğinde, tüp bebek tedavisine başlanabilir.

Kadınların tamamı doğal menopozu yaşar. Bunun normalde yani 45-50 yaşlarında başlamasında, gebelikle ilgili bir sorun yaşanmaz. Çünkü beklenen bir süreç olduğundan, kadın doğurganlığının kaybolacağını bilir. Fakat erken yaşlardaki erken menopozda kadınlar hazırlıksız şekilde buna yakalanır. Bazen kendiliğinden gebelik elde edilse de, çoğu kadında yardımcı üreme yöntemlerinin kullanılması gerekli olabilir. Erken yaşta menopoza giren kadınlarda yumurtlama tedavisinde fazla başarılı elde edilemez.

Menopoza girdiği düşünülen kadınlarda bir yıl içinde kanama olursa mutlaka bunun değerlendirilmesi gerekir. Menopozdaki kadında yumurtalıklarındaki foliküller tükendiği için, adet kanaması olmamalıdır. Bu nedenle yumurta hücresi oluşmaz ve gebelik elde edilemez. Kadınlarda bazen cerrahi bir tedavinin sonucunda yumurtalıklarının alınması durumu olabilir. Bu kadınlarda yine cerrahi menopoza girerler. Vücutlarında hem yumurta hücresi, hem de östrojen ve progesteron hormonları salgılanmaz. Bu genellikle kanser hastalarında görülür. Bu kadınlara tedaviden önce yumurtalıkların dondurma işlemi yapılır ve kanser tedavisinden sonra tüp bebek tedavisi uygulanır.

Erken menopoz riskinin olması kadınlar için oldukça önemlidir. Çünkü menopozla birlikte kadınlarda östrojen seviyesi çok azalır. Bu yüzden idrar yolu enfeksiyonları, kemik erimesi, cinsel ilişkide ağrı, vajinada kuruluk gibi menopoz etkileri yaşanmaya başlar. Bu özellikle anne olmayı isteyen kadınlarda sıkıntı yaratır. Tıpta alanındaki gelişmeler sayesinde, bu kadınlarda yumurta dondurma, kök hücre ve tüp bebekle gebelik sağlanabilir.

Erken menopoza girmek önlenebilir mi?

Erken menopoz kadınlar açısından ön görülmeyen bir dönemdir. Normalde kadınlar belli bir yaşa gelinceye kadar bebek sahibi olmalıdır. Kadınlarda erken menopoz riskinin olması halinde ve gebe kalmayı ertelemek istemesi durumunda, mutlaka her yıl muayene yapılarak yumurta rezervi belirlenmelidir. Bu muayene sırasında kadının mevcut yumurta hücrelerinin döllenme açısından elverişliliği de tespit edilebilir. Erken menopozu belirleyecek olan muayeneyi kadınlar, tıpkı smear testi gibi önemsemeli ve yaptırmalıdır.

Yumurtalık rezervini hangi testler belirleyebilir?

Kadınlardaki yumurtalık rezervini tespit edecek olan testlerin arasında, adet kanamasının ilk günleri içinde yapılan AMH kan testi, vajinal ultrasonografi ile antral folikül ölçülmesi, kanda FSH ve estrediol denilen hormon seviyesinin ölçüldüğü testler bulunur. Bu testlerin hepsi adet kanamasının ilk günleri içinde yapılır. Bu sayede kadında erken menopoz riski tespiti yapılabilir. Böylece gerekli tedbirlerin alınması daha kolay olur.