Etik nedir?

Etik, Yunanca “ethos” kelimesinden türemiş bir kelime olup, “töre” anlamındadır. Etik, “ahlak bilimi” gibi algılanmakta olup, gerçekte de felsefe biliminin alt dallarından biridir.  Ahlak ile etik arasında aslında net bir çizgi bulunur; ahlak yöresel bir kavram iken, etik ise evrensel bir kavram olarak değerlendirilmektedir. “Etik değerler” olarak adlandırılan, toplumda kendiliğinden doğan, geniş kabul gören ahlaki değerler söz konusudur. Her alanda o alanın beklentilerine ve özelliklerine uygun olarak etik değerler de belirlidir. Bu değerlere uyumsuzluk herhangi bir kanuni ceza gerektirmezken, sosyal ve ahlaki açıdan hoş görülmemektedir. Bazı sektörlerde etik değerlere uyum zorunlu tutularak, ilgili yerel otoriteler tarafından takip edilmektedir.

Analitik felsefe olarak adlandırılan alanda etik üç ayrı başlık altında ele alınmaktadır:

• Meta etik
• Normatif etik
• Uygulamalı etik

Meta etik; etiğin doğasında ne olduğu, ahlaki açıdan gerekçelerinin ne olduğu, etiğin kişisel çıkarlar ile bağlantısının ne olduğu ve ne kadar olduğu gibi hususlar açısından etik kavramını inceler.

Normatif etik; etik ile ilgili normların, kuralların oluşturulması, bunların tavır ve tutumlara dahil edilmesi açılarından etik kavramına katkıda bulunur.

Uygulamalı etik; 1970’li yılların başı itibarıyla gündemimize girmiş bir kavram olup, etik değerlerin sosyal yaşama dahil edilirken tartışalabilecek unsurlarının kriterlerinin ne olduğu ya da ne olabileceği, bu belirlemelerin insan davranışına olan etkilerinin irdelenmesi gibi hususlarda etik kavramını değerlendirir.

Son yıllarda oldukça popüler bir kavram olan etik aslında kısaca “formal ahlak” olarak değerlendirilebilir. Etiğin içeriği bilimseldir, uygulaması ise evrensel niteliktedir.